„Współczesna literatura niemieckojęzyczna”
W dniu 15 listopada 2017 r. odbyło się szkolenie dotyczące literatury niemieckojęzycznej.
Program szkolenia:
10.00-10.05 – Rozpoczęcie szkolenia – Dyrektor Andrzej Marcinkiewicz
10.05-10.30 – „Działalność Goethe-Institut w zakresie promocji literatury niemieckojęzycznej” Markus Kedziora, Jagoda Perska
Program dotowania przekładów, realizowany przez Goethe-Institut pod hasłem „Przekłady niemieckich książek na języki obce”, polega na dofinansowaniu publikacji przekładów literatury niemieckiej w wydawnictwach zagranicznych, aby umożliwić czytelnikom w innych krajach zapoznanie się z tą literaturą. Ponadto Goethe-Institut realizuje na całym świecie projekty literackie i translatorskie, a jego biblioteki pełnią rolę miejsc, mających swój wkład w udostępnianie przekładów literatury niemieckojęzycznej wszystkim zainteresowanym.
10.30-11.20 – „Autor i tłumacz w jednym stali domu?” Ryszard Wojnakowski
Polski krajobraz wydawniczy kiedyś i obecnie oraz jego wpływ na prezentację literatury danego kraju lub języka – czyli gdzie jest miejsce tłumacza i jak wiele (nie) ma on do powiedzenia jako animator? Czy tzw. wolny tłumacz to odosobnione zjawisko, czy zawód przyszłości? Kto tłumaczy literaturę niemieckojęzyczną na polski, co wybiera i dlaczego? „A Tłumacz zawsze był sam...” – czy to prawda (nie chodzi tylko o pracę z tekstem)? Nasze tłumackie źródła, czyli jak pojawia się projekt wydawniczy (ab ovo)? Czy autor (żyjący) i tłumacz to zgrany tandem? Czy wydawca jest im jeszcze potrzebny i jaka jest jego rola? Promocja książek niemieckich w Polsce – czyli czy książka sama się obroni? Prognozy...
11.20-11.50 – „Nowości wydawnicze w latach 2016-2017 w literaturze niemieckojęzycznej” Anna Derda
>Celem wystąpienia jest zaprezentowanie przykładów współczesnej literatury niemieckojęzycznej w polskich przekładach, które ukazały się w latach 2016-2017. Przedstawione zostanie ujęcie literatury w kontekście aktualnych wydarzeń w Niemczech, różnic i podobieństw w relacjach ukształtowanych przez sąsiedztwo polsko-niemieckie oraz pojęcie emigracji odzwierciedlone w literaturze niemieckojęzycznej. Osobną dziedzinę stanowić będą kryminały autorów niemieckojęzycznych cieszące się dużym uznaniem wśród czytelników. Oprócz powyższych kwestii nie można nie wspomnieć m.in. o literaturze dziecięcej oraz o literaturze związanej z regionem. Podstawowe pytanie, jakie przyświeca podjętym rozważaniom, odnosi się do wpływu współczesnej literatury niemieckojęzycznej na polskiego czytelnika, na jego zainteresowanie kulturą oraz chęć poznania twórczości pisarzy związanych z tą kulturą. Całość rozważań dotyczących nowości wydawniczych literatury niemieckojęzycznej wraz z krótką informacją o jej twórcach, przedstawiona zostanie w postaci prezentacji multimedialnej opatrzonej komentarzem prowadzącej.
11.50-12.20 – przerwa
12.20-13.10 – „Niemieckojęzyczna literatura interkulturowa” dr Alina Kuzborska
>Literatura narodowa już nie jest narodowa, podobnie jak nie ma już państw jednonarodowych, a język niemiecki nie jest tylko domeną Niemców czy Austriaków. Przedmiotem prezentacji jest udział obcokrajowców mieszkających w krajach niemieckojęzycznych i piszących po niemiecku. Wśród nich są również Polacy: Artur Becker, Dariusz Muszer i Radek Knapp należą do najwybitniejszych przedstawicieli literatury interkulturowej w krajach niemieckojęzycznych. Trzy powieści dwóch wymienionych autorów znalazły się w serii wydawniczej RE-MIGRACJE, w programie wydawniczym Wspólnoty Kulturowej Borussia w Olsztynie. Reprezentacja wielokulturowa nowej literatury niemieckiej jest imponująca: Emine Sevgi Özdamar z Turcji, Saša Stanisič z Bośni, Rafik Schami z Syrii, Vladimir Kaminer i Vladimir Vertlib z Rosji i wielu innych. Do niedawna najwybitniejsi przedstawiciele tej literatury byli nagradzani nagrodą Adelberta von Chamisso, niemieckiego romantyka pochodzącego z Francji.
13.10-14.00 – „Współczesna literatura austriacka w Polsce po roku 2000” dr Aneta Jachimowicz
>Celem wykładu jest przedstawienie wybranych współczesnych pisarzy i pisarek austriackich i ich utworów literackich, które ukazały się w tłumaczeniu na język polski od roku 2000.
Podczas szkolenia możliwy był zakup książek z zakresu literatury niemieckojęzycznej
Prelegenci:
Markus Kedziora
Bibliotekarz naukowy i dyplomowany, medioznawca dyplomowany. Wieloletni pracownik Goethe-Institut. Kierował działem Informacja & Biblioteka w Instytutach w Barcelonie, Warszawie, São Paulo i Moskwie. Od lipca 2017 ponownie w Warszawie.Jagoda Perska
Informacja & Biblioteka, Goethe-Institut w Warszawie.
Ryszard Wojnakowski
Tłumacz i wydawca literatury niemieckojęzycznej. Studiował germanistykę i skandynawistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 80. redaktor Wydawnictwa Literackiego, od 1993 roku „wolny strzelec”. W 2000 roku zainicjował i prowadzi do dziś serię współczesnej poezji austriackiej. Wyróżniony wieloma nagrodami, m.in. Nagrodą „Literatury na Świecie”, Karl-Dedecius-Preis i medalem Gloria Artis. Ma w dorobku około 120 pozycji książkowych, kilka sztuk teatralnych, libretto operetki i wiele przekładów krótkich form: fragmentów prozy, esejów, wierszy, wystąpień na żywo – publikowanych w prasie i w Internecie. Wśród tłumaczonych przez niego autorów, należy wymienić następujące nazwiska: Heinrich Böll, Erich Maria Remarque, Klaus Mann, Wolfgang Hilbig, Martin Walser, Joseph Roth, Michael Ende, Bernhard Schlink, Patrick Süskind, Edgar Hilsenrath, Tanja Kinkel, Peter Berling, Charlotte Link, Cornelia Funke, Walter Moers, Alex Capus, Martin Suter, Klaus Merz, Eugen Ruge, Reinhard Jirgl.
Anna Derda
Pracuje w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej im. Emilii Sukertowej-Biedrawiny w Olsztynie jako specjalistka do spraw współpracy z Goethe-Institut w Warszawie. W 2016 roku ukończyła filologię germańską na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie. Przewodniczka po Warmii i Mazurach – miłośniczka regionu.
dr Alina Kuzborska
Studiowała germanistykę na Uniwersytecie Wileńskim, doktoryzowała się na Uniwersytecie Warszawskim. Na germanistyce olsztyńskiej pracuje od 1996 roku. Jej zainteresowania naukowe dotyczą literatury i kultury byłych Prus Wschodnich, Litwy Pruskiej, Kristijonasa Donelaitisa, toposu Prusów w literaturze oraz literatury interkulturowej. Jest redaktorką serii RE-MIGRACJE w programie wydawniczym Stowarzyszenia Wspólnota Kulturowa Borussia, tłumaczy literaturę litewską (m.in. Tomas Venclova i Nijole Miliauskaite, a także liczne przekłady wierszy publikowanych w periodykach). Jest współredaktorką czterech monografii naukowych.
dr Aneta Jachimowicz
Germanistka i literaturoznawczyni, studia germanistyczne na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, doktorat w zakresie literaturoznawstwa na Uniwersytecie Warszawskim, od 2007 r. adiunkt w Katedrze Filologii Germańskiej UWM w Olsztynie. Obszar badań: literatura austriacka od 1900 do współczesności, okres międzywojenny, postmodernizm, powieść historyczna.