| Start | Informacje | Spis treści | Słownik | Przydatne adresy |
3.2 Haploidy i podwojone haploidy |
Zainteresowanie hodowców i ogrodników mogą budzić także triploidy - rośliny, których komórki somatyczne zawierają trzy haploidalne genomy, typowe dla gamet danego gatunku. Ponieważ trzy zestawy chromosomów trudno jest równomiernie podzielić i przekazać komórkom potomnym w procesie gametogenezy, rośliny te są z reguły bezpłodne, co może stanowić ich zaletę. Triploidami są odmiany dostarczające beznasiennych owoców - bananów, jabłek, arbuzów, winogron. Niektóre triploidy znalazły zastosowanie ze względu na inne korzystne cechy użytkowe, takie jak efektowny wygląd (petunie), czy właściwości technologiczne drewna (topole). Triploidy można otrzymywać bez pomocy kultur in vitro, krzyżując diploida z tetraploidem (gdy hodowca ma do dyspozycji takie formy danego gatunku). Często jednak wykorzystuje się w tym celu technikę regeneracji roślin z hodowanych in vitro komórek bielma. Ta tkanka spichrzowa rozwija się w nasionach zdecydowanej większości roślin - u okrytonasiennych nie tworzą jej tylko przedstawiciele trzech rodzin: Orchidaceae (storczyki), Podostemaceae i Trapaceae (kotewkowate), jakkolwiek i u innych roślin w miarę rozwoju zarodka tkanka ta może zanikać. U 81% gatunków okrytonasiennych bielmo jest triploidalne, bo powstaje w wyniku połączenia się dwóch komórek gametofitu żeńskiego (komórek biegunowych woreczka zaląźkowego) i jednej męskiego (plemnika). Jest to jednorodna masa tkanki parenchymatycznej, a jej komórki wykazują totipotencję. U niektórych gatunków bielmo jest właściwie tkanką miksoploidalną, na przykład u kukurydzy zawiera również komórki, wyposażone w 6, 12 lub 24 zestawów chromosomów, ale dominują komórki triploidalne. Pewnym problemem może być rozmnażanie triploidów, bo jak już wspominaliśmy, rośliny te z reguły są bezpłodne. Jest to więc kolejny obszar do zastosowania wydajnych metod rozmnażania wegetatywnego, opartych na roślinnych kulturach in vitro.
3.4 Inne zastosowania hodowli organów generatywnych |