III.Sytuacja zawodowa bibliotekarzy

Według danych zebranych przez WBP w Olsztynie, w bibliotekach publicznych województwa warmińsko-mazurskiego w 2011 r. zatrudnionych było 709 pracowników działalności podstawowej, w tym na stanowiskach bibliotekarskich 662 osoby na 589,47 etatach przeliczeniowych (Tabela 5. Kadra merytoryczna samorządowych bibliotek publicznych województwa warmińsko-mazurskiego).

Prawie 60% placówek korzysta z pomocy stażystów, praktykantów, wolontariuszy. Pomagają oni nie tylko w prostych pracach bibliotecznych – np. dostarczanie książek do domów niepełnosprawnym bądź mieszkającym w odległych miejscowościach użytkowników (np. GBP Godkowo, MBP Górowo Iławeckie), czy wprowadzanie opisów do komputerowego programu bibliotecznego (np. MGBP Mikołajki, MGBP Orneta), ale również w organizacji dodatkowych usług dla mieszkańców gmin - np. w MBP w Biskupcu nauczyciel nauczania wczesnoszkolnego wspomagał bibliotekarza oddziału dziecięcego w prowadzeniu zajęć dla przedszkolaków, harcerze uczyli młodych użytkowników biblioteki szant i wiązania węzłów żeglarskich, a w GBP w Starych Juchach przy organizowaniu Kiermaszu Książki.

W 2011 r. średnio w skali roku na jednego pracownika przypadało około 345 czytelników oraz 8 360 wypożyczeń. Trzeba jednak zauważyć, że przytoczone dane opisują obciążenie pracowników wynikające z bezpośredniej obsługi czytelników związane z udostępnianiem zbiorów. Pomijają natomiast obciążenie pracowników łączące się z działalnością bibliotekarzy w zakresie promocji czytelnictwa, gromadzenia i opracowania zbiorów, czy realizacji nowych usług.

Pracownicy z kwalifikacjami bibliotekarskimi stanowili prawie 78% ogółu pracowników zatrudnionych na stanowiskach bibliotekarskich. Każdy pracownik merytoryczny szkolił się średnio 19 godzin w ciągu roku (patrz: Tabela 5). Wielu dyrektorów bibliotek podkreślało w analizach, iż dzięki szkoleniom wzrosła efektywność działania ich placówek, a ich pracownicy stali się jeszcze bardziej kreatywni, zaangażowani i chętni do współpracy z innymi instytucjami.

Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie umożliwiając doskonalenie zawodowe bibliotekarzy, zorganizowała 19 spotkań edukacyjnych, w tym cykl szkoleń realizowanych w ramach projektu Biblioteka+. Uczestniczyli w nich: kadra kierownicza oraz inne osoby oddelegowane realizujące określone zadania w swoich instytucjach. Ogółem przeszkolono 859 (+260) osób podczas 25 dni roboczych. Ofertę szkoleniową WBP przygotowano uwzględniając zgłaszane przez bibliotekarzy zapotrzebowanie, wymogi projektów w ramach, których pozyskano środki na szkolenia oraz konieczność dostarczenia uczestnikom praktycznej, specjalistycznej wiedzy z konkretnych tematów.

Od kilku lat można zaobserwować w bibliotekach publicznych województwa warmińsko-mazurskiego proces aktywizacji pracowników filii bibliotecznych w działania biblioteki głównej. Organizacja np. jednego dnia pracy wszystkich pracowników w bibliotece głównej dała możliwość wykorzystania czasu na wspólną selekcję, tworzenie gminnej komputerowej bazy zasobów, własne szkolenia, tworzenie wspólnych projektów. Warto podkreślić, że taka organizacja pracy scala zespoły w gminie, uczy współpracy, jest platformą wymiany wiedzy i wspomaga dyrektora biblioteki.


Płace


W 2011 r. biblioteki publiczne wydatkowały na płace 25 465 824 zł, co stanowiło prawie 60% ogólnego budżetu bibliotek.

Średnia płaca bibliotekarska w województwie wynosiła 2 541 zł brutto. W dalszym ciągu jednak istniała duża rozpiętość płacowa pomiędzy poszczególnymi bibliotekami: w 15 bibliotekach średnia płaca wynosiła poniżej 1900 zł, w 21 bibliotekach – powyżej 3000 zł.

Według wskazań dyrektorów bibliotek, sytuacja płacowa bibliotekarzy nadal jest niezadowalająca. Tylko w wyjątkowych przypadkach, żeby zapobiec zmianom kadrowym, które nie służą stabilizacji w funkcjonowaniu biblioteki, dyrektorzy mieli możliwość utrzymania pracowników poprzez np. sfinansowanie im studiów podyplomowych czy szkoleń lub kursów.

Powrót