Twierdza Boyen

Giżycko

Przykład pruskiej szkoły fortyfikacyjnej. Twierdza wznosi się w zachodniej części miasta, ukryta wśród lasów i morenowych wzniesień. Otoczona wałami ziemnymi i fosą, założona na planie wieloboku przypominającego sześcioramienną gwiazdę. Posiada sześć bastionów: trzy z nich zostały nazwane imionami generała von Boyena: Leopold, Hermann i Ludwik; nazwy pozostałych utworzono od rodowego zawołania generała: Recht (prawo), Schwert (miecz) i Licht (światło). Budowla ma cztery bramy: Kętrzyńską, Giżycką, Wodną i Prochową.
Przez bramę Prochową z neogotyckimi dekoracjami, za bastionem Schwert, przechodzi się na dziedziniec otoczony budynkami pełniącymi niegdyś funkcje schronów, magazynów żywnościowych, arsenałów i wozowni. W północnej części twierdzy znajduje się donżon, ostatni punkt oporu w przypadku zdobycia twierdzy, otoczony dodatkowym wałem, z trzema kaponierami, czyli schronami bojowymi do ostrzału wzdłuż fosy.
Budowę potężnej warowni rozpoczął w poł. XIX w. ówczesny minister wojny, Hermann von Boyen. Twierdzę rozbudowano w XX w., wtedy też wznoszono w regionie inne budowle obronne (w czasie I wojny światowej powstało 255 obiektów). Potem utworzono Giżycki Rejon Umocniony z 277 schronami bojowymi. Podczas I wojny światowej twierdzę bez skutku oblegali Rosjanie.

Źródła:
Mazury, Warmia i Suwalszczyzna, Bielsko-Biała, 2005.
Warmia i Mazury : przewodnik / oprac. Szymon Drej, Jarosław Swajdo, Olszanica, 2008.