Faryny

Jeden z najlepiej zachowanych zespołów tradycyjnej, mazurskiej zabudowy drewnianej.
Faryny (Farienen), wieś mazurska założona w 1662 r. na gruntach leśnych w ramach osadnictwa szkatułowego przez dwóch zasadźców Woitka Marczinzecka i Paula Lasersa z Kiełbonek (Kelbonken) z 38 osadnikami. Wieś jest ulicówką o czytelnym, pierwotnym układzie przestrzennym, z zachowaną bez większych zmian, rozciągniętą po obu stronach starej brukowanej drogi, historyczną drewnianą i murowaną zabudową z drugiej połowy XIX i pierwszej połowy XX w.
Większość domów jest bardzo dobrze utrzymana. Wyróżniają się dwa ponadstuletnie budynki – chałupa nr 72 została z dużym wyczuciem zaadaptowana na pensjonat, chałupa nr 34 wyróżnia się krokwiowo-jętkową konstrukcją dachu i „ciągowymi” balami bez łątek użytymi do budowy dłuższej ściany. Na skraju wsi znajduje się okazały budynek szkoły z 1925 r. – z ciemnoczerwonej cegły, na kamiennym fundamencie z geometryzowanymi szczytami – oraz dawny cmentarz ewangelicki, założony w drugiej połowie XVII w. We wsi istniała karczma.
Wieś na Szlaku Juranda. Bibliotekę w Farynach z polskojęzycznymi książkami w l. 1920-1933 prowadził rolnik Jan Biały. Był on gromadkarzem i działaczem mazurskim, podczas plebiscytu u niego odbywały się spotkania prowadzone przez propolskich księży i kaznodziejów.

Źródła:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Faryny
http://www.polskadrewniana.pl/index.php?pkat=7&news=13