Przyszłość biblioteki – hybrydy – tradycyjne i/lub wirtualne usługi biblioteczne – Jon Madsen
Idea biblioteki hybrydowej łączy w sobie elementy biblioteki wirtualnej i realnej: są to dwie oferty, które się wzajemnie uzupełniają i biblioteka powinna poruszać się w obydwu obszarach.
Sukcesem Danii na tym polu jest stworzenie serwisu www.bibliotek.dk – strony zawierającej zbiorczy katalog zasobów bibliotek z całego kraju.
Użytkownicy bibliotek sami zamawiają i odbierają materiały, system sam znajduje bibliotekę, w której jest zamawiana pozycja oraz sprawdza czy zamówiona pozycja nie jest wypożyczona, jeżeli jest niedostępna to automatycznie przekierowuje zapotrzebowanie do innej najbliższej biblioteki. Biblioteki duńskie bardzo dużo materiałów wymieniają i wypożyczają między sobą. Rejestrowanych było 12 000 wypożyczeń międzybibliotecznych na Bornholmie rocznie, ta liczba wzrosła do 15 000, gdy biblioteka na Bornholmie przestała być centralną i zmniejszono jej dotację, co pociągnęło za sobą mniejszy zakup zbiorów. Samochód, który należy do biblioteki 4 razy w tygodniu odwiedza wszystkie biblioteki na wyspie i dystrybuuje zamówione oraz zwrócone materiały biblioteczne do miejsca przeznaczenia. Nową ideą, którą chcą wdrożyć bornholmskie biblioteki jest tzw. płynny księgozbiór. Książka, która zostanie wypożyczona np. w Ronne a oddana w Aakirkeby, nie wróci do macierzystej biblioteki za pośrednictwem służb bibliotecznych. Będzie przebywała tak długo w Aakirkeby, lub krążyła po bibliotekach wyspy, aż ręka kolejnego czytelnika odda ją w Ronne. Oznacza to faktyczne oddanie zasobów bibliotek we władanie użytkowników.
Zmniejsza się zapotrzebowanie na materiały książkowe, w formie fizycznej, będzie wzrastało natomiast zapotrzebowanie na materiały cyfrowe. Wobec tego biblioteki muszą starać się, zapewnić coraz więcej usług w formie elektronicznej. Rolą biblioteki fizycznej jest opracowanie strategii i wdrażanie programów, usług elektronicznych, a także udostępnianie przestrzeni do zajęć tematycznych. Ponadto w dalszym ciągu jej rolą jest podtrzymywanie usług tradycyjnych ponieważ np. w dalszym ciągu nikt nie jest jeszcze w stanie oddawać się z przyjemnością lekturze wirtualnej książki w łóżku. Takich sytuacji, kiedy książka drukowana będzie przeważać nad nowymi technologiami jest jeszcze wiele, więc i pole działania bibliotek w tym zakresie jest spore.
Zadaniem biblioteki jest: promowanie oferty kulturalnej, informacji oraz edukacji. Biblioteka publiczna to centralna instytucja realizująca ideę społeczeństwa wiedzy, które kształci obywateli na światowym poziomie. Biblioteki muszą oferować systemy, które pomogą wybierać, organizować, znajdować oraz przekazywać informację i wiedzę. Polega to na budowaniu zbiorów i udzielaniu do nich dostępu, ale także na udzielaniu pomocy jednostkom i instytucjom w organizowaniu i tworzeniu powiązań w wykorzystywaniu informacji.
Naszym zadaniem jest znaleźć rozwiązanie paradoksu „Jeżeli cały świat stanie się biblioteką, to co stanie się z bibliotekami?”. Biblioteka będzie zbyteczna – jeżeli będzie świadczyć tylko usługi wirtualne, nieinteresująca – jeżeli będzie tylko biblioteką fizyczną. Jeżeli zrealizujemy jednak kombinację, jaką stanowi wizja biblioteki – hybrydy będziemy posiadali kompetencje nie mające sobie równych.
