WAWRZYN - Literacka Nagroda Warmii i Mazur za rok 2015

Nieobecność

Erwin Kruk

Nieobecność

Olsztyn: Stowarzyszenie Pisarzy Polskich. Oddział w Olsztynie, 2015

[zobacz opis bibliograficzny]

 

Zdjęcia z ceremonii wręczenia nominacji i nagród


Laudacja

Pochwała tomu „Nieobecność” Erwina Kruka

Quid brevi fortes iaculamur aevo
multa? Quid terras alio calentis
sole mutamus? Patriae quis exsul
se quoque fugit?

Po co aż tyle zdobyczy ścigamy
w tak krótkim życiu? I po cóż nam płynąć
ku innym lądom pod nieznanym słońcem?
Uchodząc z kraju kto ujdzie przed sobą?

Horacy, Ody, Księga druga, pieśń szesnasta


DOM. Erwin Kruk w autobiograficznym zbiorze wierszy „Nieobecność” personifikuje dom rodzinny w Dobrzyniu. Dom jak osoba: milczy, oddycha , „nie za głośno”. I czeka. („Nie mogłem wrócić”).

Poeta nie mógł wrócić do Dobrzynia więc bierze Dobrzyń ze sobą w świat.

ATLAS. Tom „Nieobecność” to atlas Erwina Kruka. Są w nim oprócz Dobrzynia takie miejsca jak: Morąg, Olsztyn i Kaszuby. Lotnisko Okęcie, lotnisko Genewa i Walia. Paryż. I Jabłonka nad Omulewem.

Skansen w Olsztynku, w którym są „statki kuchenne, statki z zagrody”, dowody na istnienie tych co uszli i wyjechali z Mazur.

ALBUM. W tomie „Nieobecność” poeta uobecnia tych, którzy odeszli. Swoich rodziców: Metę i Hermana Kruków, dziadka Fryderyka Stacha, babcię Augustę, dziadka Karola, ale też sąsiadów, którzy mieszkali w Mycynach, Wilkowie, Gajach, „albo jeszcze dalej”. Bringfrieda , zwanego Bubim. I jego żonę Ruth „córkę polskiej robotnicy przymusowej”. Ryszarda Milczewskiego-Bruno, który mawiał: „Ludzi co raz więcej/ a człowieka co raz mniej”. („Bruno”).

Hieronima Skurpskiego, który wyznał: „wiesz sądziłem, że (...) dotknę skrawka tajemnicy” .(„Życie aż po kres”.)

ORNITOLOGIA. Poeta zabiera w podróż ptaki , które pokochał. Najbardziej te które zna po imieniu: wilgę, jastrzębia, myszołowa, jaskółkę. Ale też angielskie kosy.

CZAS. Tom „Nieobecność” jest traktatem o Czasie, najbardziej tajemniczym zjawisku Wszechświata. Jaki jest więc natura Czasu według Erwina Kruka?

Czas „Odrywa się od szczegółowych zdarzeń”. Nie liczy się z nami. Nie bierze nas pod uwagę. („Czas”)

Przechodzi obok nas. („Ile jeszcze czasu”)

TAJEMNICA. Rówieśnicy poety mieli zagadkowe twarze , „Jakby w oczekiwaniu/ Że zdarzy się coś, co przybliży tajemnice”. Ale tajemnice się nie wyjaśniają. („Do rzeczy najprostszych”).

Obłoki rzucają cień/ Na to, co i tak ukryte”. („Sienniki”).

Poeta przyznaje, że „widział rzeczy niepojęte”. „Nocami przychodzili ludzie, którzy brali/ Co popadło, ale zostawili życie” („Widziałem rzeczy niepojęte”).

Ocalenie jest źródłem pogody. Poeta może wadzić się ze sobą : „ A cóż by się stało,/ Gdybym powiedział:/Jestem szczęśliwy”. („Krajobrazy mnie niosą”).

Przyznaje wreszcie: „Jakże nie błogosławić lat/ Które mimo ciężaru wiodą nas wciąż razem” („O tym co wspaniałe”).

Podsumowuje: „To nie początek , to nie koniec./ To życie zuchwałe,/ Które szuka ciągle ciepła. („Dobre słowo. Na urodziny Tadeusza Różewicza”).

Malutka wnuczka Sara swoim istnieniem daje poecie przyzwolenie by wzniósł psalm dziękczynny pod niebiosa. („Moja wnuczka Sara”).


Drogi Erwinie!

W wierszu „Trzeba przywołać” piszesz:
Co nieco wiem, na przykład o życiu
Wywróconym na nice.
Wiem , bo zbieram szczątki istnienia.
Przywołuję was i pozdrawiam.


Co nieco wiesz, na przykład o życiu
Wywróconym na nice.
Wiesz , bo zbierasz szczątki istnienia.
Przywołujesz nas i pozdrawiasz.


Piszesz o sobie, ale to co piszesz, dotyka każdego nas.
Dziękujemy ci za tę książkę!

Marek Barański



WAWRZYN - Literacka Nagroda Warmii i Mazur za rok 2015
nagroda czytelników

Nawrócenie wiedźmy

Joanna Żamejć

Nawrócenie wiedźmy: magiczno-historyczna powieść z czasów pruskich

Olsztyn: Pracownia Wydawnicza „ElSet”, 2015

[zobacz opis bibliograficzny]

 



WAWRZYN - Literacka Nagroda Warmii i Mazur za rok 2015
wyróżnienia honorowe

Smerek życie za trzech

Agnieszka Kacprzyk
Orest Kantor
BWA Galeria Sztuki w Olsztynie
Agencja Smerek-Kantor
Wydawnictwo Czarna Łapa

Smerek życie za trzech

Olsztyn 2015

[zobacz opis bibliograficzny]



WAWRZYN - Literacka Nagroda Warmii i Mazur za rok 2015
nominacje

Miasto wewnętrzne : latopis

Marcin Cielecki
Miasto wewnętrzne : latopis
Kraków : Homini ; Wydawnictwo Benedyktynów, 2015

[zobacz opis bibliograficzny]
Nieobecność

Erwin Kruk
Nieobecność
Olsztyn : Stowarzyszenie Pisarzy Polskich. Oddział w Olsztynie, 2015

[zobacz opis bibliograficzny]
Zaduch : trzydziestolatkowie z małych miasteczek w wielkim mieście

Marta Szarejko
Zaduch : trzydziestolatkowie z małych miasteczek w wielkim mieście
Warszawa : PWN ; Marcin Kicki, 2015

[zobacz opis bibliograficzny]
Mazur

Jerzy Woźniak
Mazur
Warszawa : Akces, 2015

[zobacz opis bibliograficzny]
Nawrócenie wiedźmy : magiczno-historyczna powieść z czasów pruskich

Joanna Żamejć
Nawrócenie wiedźmy : magiczno-historyczna powieść z czasów pruskich
Olsztyn : Pracownia Wydawnicza "ElSet", 2015

[zobacz opis bibliograficzny]

Patronat honorowy nagrody: Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego
Herb Województwa Warmińsko-Mazurskiego

Sponsor nagrody:
PHD „Książnica Polska” Sp. z o.o.