| Start | Informacje | Spis treści | Słownik | Przydatne adresy |

6.3 Pożywki dla kultur zawiesinowych

Poszukując składu pożywki najodpowiedniejszego dla hodowli zawiesinowej, często przyjmuje się za punkt wyjścia pożywkę stosowaną do innego rodzaju kultur in vitro u tego samego gatunku, zwłaszcza do hodowli kalusa, bo w obu przypadkach występuje podobny typ wzrostu (nieuorganizowany). Zaleca się jednak uwzględnianie następujących osobliwości kultur zawiesinowych w porównaniu z hodowlami prowadzonymi na podłożach stałych:

1. kontakt komórek z pożywką jest w zawiesinie ściślejszy, bardziej bezpośredni, należy się zatem spodziewać intensywniejszego pobierania składników pożywki;
2. skupiska komórek są małe, w związku z czym komórki mają ograniczone możliwości wzajemnego odżywiania się substancjami organicznymi (metabolity "wyciekają" z komórek i ulegają silnemu rozcieńczeniu w całej objętości pożywki).

Teoretycznie pożywka dla kultury zawiesinowej komórek powinna więc zawierać składniki mineralne i hormony w nieco niższym stężeniu niż pożywka stała, natomiast pozostałe substancje organiczne w większej ilości. Koniecznym może się także okazać uzupełnienie składu o dodatkowe witaminy, aminokwasy, itp. Do płynnych pożywek nie dodaje się oczywiście substancji zestalających, takich jak agar. Zakres stosowanego pH waha się w od 5,5 do 6,0, a najczęściej wynosi około 5,8, jest więc podobny jak w pożywkach agarowych. Zaleca się zachowanie odpowiedniego stosunku masy eksplantatu wyjściowego do objętości pożywki (z reguły 1 do kilku gramów na 100 cm³ pożywki) i stosunku objętości hodowli do pojemności naczynia hodowlanego (objętość zawiesiny powinna stanowić około 1/5 do 1/4 pojemności naczynia). Czasami, choć raczej rzadko, w poczatkowym okresie hodowli wykorzystuje się pożywkę przystosowawczą (ang. conditioned), czyli pożywkę, w której przez kilka dni intensywnie rosły komórki innego gatunku. W takiej "oswojonej" pożywce wyjściowe składniki pokarmowe nie są jeszcze wyczerpane, a jest ona wzbogacona o metabolity niezbędne komórkom mniej skłonnym do szybkiego wzrostu.