Anna Rau

Bibliografia polecanych nabytków WBP w Olsztynie
(lipiec-grudzień 2011)

YoutubeBurgess, Jean: Youtube : wideo online a kultura uczestnictwa / Jean Burgess, Joshua Green ; przekł. Tomasz Płudowski. – Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011.

Polecana publikacji opisuje wpływ współczesnych mediów cyfrowych na społeczeństwo, charakteryzując przy tym globalne konsekwencje rozwoju technologii cyfrowych. Książka ponadto jako jedna z niewielu analizuje obecnie najpopularniejszy chyba portal internetowy, przeznaczony do rozpowszechniania plików filmowo-dźwiękowych, przedstawiając jego szybki rozwój, różnorodność treści oraz związki z nowymi mediami, przemysłami twórczymi, czy nawet polityką kultury popularnej. Autor omawia przy tym niezwykle istotne dziś kwestie prawa autorskiego, współistnienia nowych i starych mediów oraz sztuki profesjonalnej i amatorskiej. Całość kończy prognoza dalszego rozwoju Youtube. Publikacja z pewnością zainteresuje pasjonatów socjologii kultury i wiedzy o współczesnym przemyśle medialnym.

 

Pojedynki w PolsceGolec, Michał: Pojedynki w Polsce / Michał Golec. – Warszawa: „Bellona”, cop. 2011.

Publikacja będąca monografią historyczno-prawną jednego z najbardziej kontrowersyjnych obyczajów historycznych. Autor opisuje w niej dzieje pojedynków (od sądów bożych i turniejów rycerskich), ich barwny rytuał i ceremoniał, kwestie prawne (prawodawstwo wojskowe, oficjalne zakazy w konstytucjach sejmowych i artykułach marszałkowskich, stosunek Kościoła), jak również związaną z tą kwestią obyczajowość. Publikacja przeznaczona przede wszystkim dla miłośników historii Polski oraz obyczajów.

 

SuwerennośćJackson, Robert H.: Suwerenność : ewolucja idei / Robert Jackson ; przeł. Jakub Majmurek. – Warszawa: Sic!, 2011.

Tytułowe pojęcie jest kluczowe dla dzisiejszych instytucji władzy, stanowiąc niejako centrum polityki i prawa świata nowożytnego. Autor polecanej publikacji przedstawił w niej historię oraz ewolucję koncepcji suwerenności. Scharakteryzował też globalny system władzy, opisując występowanie powyższego pojęcia w religiach, językach, kulturach, grupach etnicznych i rasowych oraz wspólnotach. Zanalizował jej typy (dynastyczna, imperialna, parlamentarna, demokratyczna, totalitarna, terytorialna), funkcjonowanie w życiu codziennym oraz problemy stwarzane przez jej uniwersalność. Bardzo wartościowa publikacja.

 

Metody oceny projektu gospodarczegoJakubczyc, Jerzy: Metody oceny projektu gospodarczego : podręcznik akademicki / Jerzy Jakubczyc. – Wyd. 1, 2 dodr. – Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, [2011].

Polecaną publikację cechuje niesłychana rzeczowość oraz wyczerpanie tematu – od podstaw (np. definicje i istota projektu, teorie stopy procentowej, koszt kapitału) po opisy wizualizacji związanych z tytułowa kwestią. Autor przybliżył również pięć metodologii oceny projektu (tradycyjną, odwołującą się do funkcji użyteczności, probabilistyczną, opartą na drzewkach decyzyjnych oraz uwzględniającą opcje realne), uwzględniając przy tym dwa ujęcia zagadnień związanych z inwestowaniem oraz oceną inwestycji – praktyczne i teoretyczne. Publikacja, zawierając ponadto rys historyczny tematu, stanowi idealny podręcznik dla studentów ekonomii, nauk inżynieryjnych, prawa i administracji oraz rzeczoznawców.

 

Kobiecość i męskośćKobiecość i męskość : komunikacja, relacje, społeczeństwo / red. nauk. Bogna Bartosz. – Warszawa: Eneteia Wydawnictwo Psychologii i Kultury ; [Wrocław] : Instytut Psychologii Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, cop. 2011.

Psychologiczne i kulturowe podstawy zjawisk związanych z ludzką płcią przebadało grono psychologów, socjologów oraz ekonomistów, czego pokłosiem jest polecana książka. Opisuje ona zmiany we współczesnym stereotypie kobiety i mężczyzny, jak też funkcjonowanie obu płci w przestrzeniach społecznych i ich role – również w ujęciu historycznym. W kolejnych rozdziałach autorzy zajmują się powiązanymi z tematem kwestiami bardziej szczegółowymi: równością szans, seksizmem tradycyjnym i współczesnym, pozanormatywnymi modelami kobiecości i męskości, a nawet przekonaniami i preferencjami politycznymi płci. Taka reinterpretacja stereotypu z pewnością zainteresuje nie tylko badających tę kwestię naukowo ale i po prostu badaczy współczesnego świata.

 

Konflikt i dialog w wybranych społeczeństwach wielokulturowych6. Konflikt i dialog w wybranych społeczeństwach wielokulturowych / red. nauk. Alicja Szerląg. – Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, 2011.

Polecana publikacja przybliża przyczyny konfliktów oraz szanse porozumienia w społecznościach wielokulturowych – a takimi jest dziś większość we współczesnym świecie. Publikację rozpoczyna ujęcie historyczne problemu: opis struktury narodowościowej oraz wyznaniowej II i III RP (np. mniejszości żydowskiej, ludności Dolnego Śląska, przesiedleńców z Wileńszczyzny, Łemków). Kolejne rozdziały rozwijają także tezy badawcze (dwujęzyczność a zagrożenie dla tożsamości, akulturyzacja i asymilacja, edukacja a niwelowanie obszarów konfliktu) oraz szczegółowe interesujące kwestie (Polacy pochodzenia białoruskiego, polscy imigranci w Nowym Jorku, serbski nacjonalizm w Jugosławii l. 80-90-tych XX w., młodzież z litewskiego pogranicza międzykulturowego). Publikacja adresowana do socjologów, politologów, pedagogów, antropologów i historyków.

 

PoetykaKorwin-Piotrowska, Dorota: Poetyka : przewodnik po świecie tekstów / Dorota Korwin-Piotrowska. – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2011.

Polecana publikacja to solidny, dobrze opracowany i przejrzysty podręcznik o poziomie akademickim. Kolejne rozdziały przybliżają najważniejsze pojęcia i zagadnienia z zakresu poetyki (fikcja, narracja, spójność tekstu, styl), w tym dawne i nowe zjawiska literackie, zawierają też propozycje ćwiczeń, liczne przykłady, mikroanalizy i wskazówki praktyczne. Interesującą częścią książki jest rozdział opisujący kontrowersje powstałe wokół niektórych terminów. Publikacja niezbędna dla pedagogów-polonistów oraz studentów.

 

Utracone decorumŁuczak, Agnieszka: Utracone decorum : grabież dóbr kultury z majątków ziemiaństwa polskiego w Wielkopolsce w czasie okupacji niemieckiej w latach 1939-1945 / Agnieszka Łuczak. – Warszawa ; Poznań: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2011.

W kolejnej publikacji z serii „Monografie” Łuczak opisuje zarys stanu strat kulturalnych Polski zaistniałych w pierwszej połowie XX w. Autorka w kolejnych rozdziałach przedstawia ziemiaństwo polskie w okresie II RP, charakteryzując według kategorii kolekcjonowane dobra kultury: malarstwo o tematyce historycznej, galerie przodków, grafika, tkaniny, rzeźba, rzemiosło artystyczne: porcelana, szkło, srebra, brązy, kolekcje numizmatyczne, biżuteria, twórczość amatorska ziemian, biblioteki i archiwa. Analizuje też zróżnicowanie regionalne jakości tych kolekcji. Pewna część książki stanowi rys historyczny powyższych tematów, czyli opis sytuacji ziemiaństwa podczas okupacji czy kolejnych rabunków i konfiskat własności polskiej. Całość wieńczy przedstawienie wojennych losów największych wielkopolskich kolekcji pałacowych oraz ich dzieje podczas wojny rolnej w 1945 r. Bardzo interesująca publikacja nie tylko dla pasjonatów historii.

 

Relaksacyjny masaż leczniczyMagiera, Leszek: Relaksacyjny masaż leczniczy : aromaterapeutyczny, energetyzujący, rytmiczny, synchroniczny / Leszek Magiera. – Kraków: „Bio-Styl”, 2011.

Książka Magiery to nie tylko podręcznik, lecz także praktyczny przewodnik po – zdawałoby się mało naukowej – kwestii masażu i siły jego oddziaływania. Autor podaje pewien rodzaj filozofii tak niedocenianego dziś zmysłu dotyku, przedstawiając działanie „specjalnego, wyuczonego masażu” jako „poruszające i przenikające głęboko mięśnie, kości i narządy wewnętrzne oraz nawet ludzką psychikę i umysł”. Całość publikacji – bogato ilustrowana fotografiami – stanowi solidnie opracowane kompendium tematu, opisując nie tylko teorię, ale poglądowo przedstawiając też same techniki masażu. Książka dla specjalizujących się w dziedzinie masażu leczniczego lub po prostu zainteresowanych nowymi dziedzinami na pograniczu nauki.

 

1600 postaci literackichMakowiecki, Andrzej Zdzisław: 1600 postaci literackich / Andrzej Z. Makowiecki. – Wyd. 3. (1. w PWN). – Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011.

Polecany słownik imponuje solidnością opracowania tematu, zakresem materiału oraz nawet samą objętością. Każde z 1600 haseł to charakterystyka bezpośrednia i pośrednia jednego z bohaterów powszechnie znanych z kart książek (wraz z ich adaptacjami filmowymi i teatralnymi). Autor opisał w ten sposób postacie z literatury polskiej i obcej – od początku literatury pisanej aż do naszych czasów, zarówno z obiegu wysokoartystycznego jak i popularnego. Ważnym wyznacznikiem umieszczenia konkretnego bohatera w słowniku była kategoria obecności w zbiorowej świadomości polskich czytelników. W słowniku znalazły się więc postacie z klasyki literackiej (Makbet, Raskolnikow, Stanisław Wokulski), historyczne (Ryszard III, Janosik, Dymitr Samozwaniec), mitologiczne (Edyp, Zygfryd), biblijne (Judasz, Magdalena, Salome), legendarne o niepewnej historyczności (Wilhelm Tell, Galahad, Wernyhora), baśniowe i bajkowe (Aladyn, Królewna Śnieżka, Koszałek-Opałek), z popularnych dzieł literatury dziecięcej i młodzieżowej (Alicja, Ambroży Kleks, Harry Potter) ze zróżnicowanych artystycznie dzieł literackich (James Bond, Geralt z Rivii, Joe Alex), czy wreszcie „hasła zbiorowe” (Korczyńscy, Muminki, Buddenbrockowie). Całość pozwala nie tylko dogłębnie zanalizować znaczenie i role bohaterów w konkretnym dziele – w razie potrzeby, ale jest też inspirującą i ciekawą lekturą samą w sobie. Wydawnictwo adresowane do każdego czytelnika – w każdym wieku.

 

Zabójczy flirtMikołajczyk, Jacek: Zabójczy flirt – litetatura i terroryzm / Jacek Mikołajczyk. – Warszawa ; Bielsko-Biała: Wydaw. Szkolne PWN. Park, 2011.

Bardzo niezwykła pozycja łącząca w jednym wątku historię terroryzmu z literaturą piękną. Kolejne rozdziały, charakteryzując więc klasyczne postacie literackie (Antygona, Medea, bohaterowie szekspirowscy oraz romantyczni), przybliżają jednocześnie wiedzę na temat dziejów szeroko rozumianego terroryzmu. Autor w ostatniej części książki przedstawia również dzieła XXI w. – w tym film (w ten sposób opisuje atak terrorystyczny 11 września 2001 r.). Tak zanalizowane akty terroryzmu – połączone z klasycznymi dziełami literatury oraz ich adaptacjami – nabrały szerszego, uniwersalnego znaczenia. Publikacja zainteresuje zarówno literaturoznawców jak i miłośników filmu oraz badaczy socjologii – czy kultury (?) terroryzmu.

 

Policje Unii EuropejskiejMisiuk, Andrzej: Policje Unii Europejskiej / Andrzej Misiuk, Arkadiusz Letkiewicz, Mariusz Sokołowski. – Warszawa: Wydawnictwa Akademickie. Oficyna Wydawnicza Łośgraf – Wiesław Łoś, 2011.

Autorzy polecanej publikacji twierdzą, że ma ona charakter prekursorski. Książka stanowi opis policyjnych instytucji państw Unii Europejskiej, przybliża też możliwości ich współpracy w oparciu o aparat organizacyjny Unii, czyli w ramach Europolu. Kolejne rozdziały podają genezę, istotę i charakter systemów policyjnych w Europie – ogólnie, a następnie szczegółowo analizują ich funkcjonowanie w dwudziestu siedmiu państwach nowej Unii. Autorzy scharakteryzowali również analizę strategiczną współpracy międzynarodowej, tzw. „nową filozofię działania policji” Community Policing, Europejskie Kolegium Policyjne CEPOL oraz Środkoweuropejską Akademię Policyjną MEPA oraz kwestię etyki zawodowej policji. Całość kończą prognozy i perspektywy, które stwarza współpraca policyjna w zakresie bazy informacyjnej, analitycznej, rozpoznania, wsparcia operacyjnego oraz szkolenia. Książka Misiuka to z pewnością publikacja niezbędna dla studentów wydziałów prawnych i administracyjnych oraz bezpieczeństwa wewnętrznego.

 

Nowe społeczne wymiary dzieciństwaNowe społeczne wymiary dzieciństwa / pod red. Beaty Łaciak. – Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak” Teresa i Józef Śniecińscy, 2011.

Polecana publikacja opisuje kategorię dzieciństwa w nowoczesnej multidycyplinarnej perspektywie. Kolejne rozdziały przedstawiają kwestie tzw. Click Generation, komercyjne przemiany współczesnego dzieciństwa, problem obecnego – innego niż tradycyjne – dobrego wychowania czy stereotyp „dziecka ulicy” (jako społeczny wizerunek i autokreację). Jeden z rozdziałów stanowi też analizę poradników dla rodziców XX i XXI wieku oraz opis mody na konkursy piękności dla dzieci w Polsce i na świecie. Wyjątkowo interesująca publikacja dla rodziców, studentów i wykładowców, jak też zainteresowanych socjologią, pedagogiką wczesnoszkolną, profilaktyką społecznej i kulturoznawstwem.

 

Kultowe serialePiotrowski, Piotr K.: Kultowe seriale / Piotr K. Piotrowski. – Warszawa: Prószyński Media, 2011.

Leksykon Piotrowskiego z pewnością znajdzie uznanie nie tylko wśród filmoznawców, lecz „zwyczajnych” miłośników kinematografii. Książka może zainteresować zarówno młodszych, dla których „kultowe polskie seriale” to zabawna przeszłość, jak i starszych, którzy z nostalgią wspomną filmy, przy których dorastali. Publikacja Piotrowskiego to analiza dwudziestu jeden („Do przerwy 0:1”, „Wakacje z duchami”, „Podróż za jeden uśmiech”, „Stawiam na Tolka Banana”, „Samochodzik i Templariusze”, „Czterej pancerni i pies”, „Wojna domowa”, „Stawka większa niż życie”, „Czarne chmury”, „Janosik”, „Daleko od szosy”, „Czterdziestolatek”, „Noce i dnie”, „07 zgłoś się”, „Kariera Nikodema Dyzmy”, „Dom”, „Jan Serce”, „Alternatywy 4”, „Zmiennicy”, „Tulipan”, „W labiryncie”) najpopularniejszych tytułów filmowych, najczęściej emitowanych przez stacje telewizyjne oraz od lat pozostających na czołowych miejscach rankingów prasowo-internetowych. Kolejne rozdziały stanowią nie tyle rzeczową charakterystykę odcinków, co „uczą” przez ciekawostki związane z obsadą, twórcami i kulisami powstania, oraz anegdoty i cytaty. Ciepła i zabawna książka.

 

Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiegoRamułt, Stefan: Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego / Stefan Ramułt. – Wyd. 3 popr. i zm. – Gdynia: „Region”, cop. 2011.

Bardzo kompetentna i rozległa pozycja zawierająca prawie 20 tysięcy haseł wraz z wymową, normatywnością, pisownią i formami odmian. Cennym rozdziałem jest część przybliżająca zasady transponowania kaszubszczyzny pisanej na mówioną. Całość została zintegrowana z najnowszymi rozporządzeniami Rady Języka Kaszubskiego.

 

Kościół rzymskokatolicki w Polsce ...Truszczyński, Marek: Kościół rzymskokatolicki w Polsce na tle polityki władz partyjno-państwowych PRL w latach 1956-1980 / Marek Truszczyński. – Szulborze Wielkie: Marek Truszczyński, 2011.

Monografia polskich problemów polityczno-wyznaniowych w trzydziestoleciu PRL – od 1956 r. począwszy, czyli od momentu zakończenia jego najciemniejszego okresu. Autor scharakteryzował działalność polskiego Kościoła w różnych zakresach: wobec władz państwowych, innych związków wyznaniowych, wobec ludzi wierzących i masowych ruchów społecznych – w tym NSZZ „Solidarność”. Kolejne rozdziały opisują też katolickie instytucje życia intelektualnego, „Znak” i „PAX”, oraz związaną z Kościołem opozycję antysocjalistyczną. Pokaźną częścią książki jest fragment stanowiący rys relacji Państwo-Kościół, w tym opis działalności SB i Milicji, karno-prawnych metod walki z duchowieństwem oraz represji wobec inteligencji katolickiej. Publikacja cenna zwłaszcza dla historyków.

 

Historia urodyVigarello, Georges: Historia urody : ciało i sztuka upiększania od renesansu do dziś / Georges Vigarello ; przeł. Maciej Falski. – Warszawa: „Aletheia, 2011.

Polecana publikacja przybliża temat co prawda obecnie bardzo eksploatowany, lecz za to w sposób popularnonaukowy – atrakcyjny i pogłębiony zarazem Vigarello przedstawia kwestię „urody” jako „kanonu piękna” oraz jego przemiany w dziejach świata, czyli pozwala poznać zmiany kanonu tego, co „ma się podobać się w ciele” w danym okresie dziejów.. Wydawnictwo można też zaliczyć z pewnością do działu „historia filozofii” – filozofii upiększania, jako że przybliża związki urody z ogólną koncepcją ciała i jego miejsca w świecie w danym okresie („od recepcji urody objawionej, przez oświeceniowe doświadczenie po współczesną kreatywność, czyli tworzenie kanonu urody dla niej samej). Książka zawiera ponadto liczne przykłady literackie oraz opisy wraz z komentarzem. Niezwykle interesująca obserwacja – zwłaszcza wobec obecnie funkcjonującego w zbiorowej mentalności połączenia kultu/odrzucenia ciała.

 

Historia zdrowia i chorobyVigarello, Georges: Historia zdrowia i choroby : praktyki sanitarne od średniowiecza do współczesności / Georges Vigarello ; przeł. [z fr.] Małgorzata Szymańska. – Warszawa: „Aletheia”, 2011.

Książka Vigarello to atrakcyjne i przystępne w formie ujęcie historii higieny osobistej. Temat ten, bardzo rzadko dotąd poruszany i stosunkowo słabo opracowywany, jest niezwykle interesujący nie tylko dla pasjonatów antropologii i dziejów kultury, ale też naukowców. Publikacja jest niewątpliwie wydawnictwem naukowym, stanowi jednak wyraz współczesnej ewolucji świadomości ciała i powszechnej mody na szeroko pojętą troskę o higienę i zdrowie. Wydawnictwo przedstawia ponadto wiele informacji z zakresu historii medycyny, lecznictwa, dietetyki, ludzkiej anatomii, a nawet częściowo z religioznawstwa, symboliki i mistyki.

 

Wszyscy proletariusze bądźcie piękni !Wszyscy proletariusze bądźcie piękni ! : Pomarańczowa Alternatywa w dokumentach aparatu represji PRL (1987-1989) / wstęp, wybór i oprac. Joanna Dardzińska, Krzysztof Dolata ; Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. – Wrocław: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2011.

Seria publikacji Instytytu Pamięci Narodowej, a do niej należy m.in. polecane wydawnictwo, przedstawia przeróżne formy represji ze strony władz nazistowskich i komunistycznych oraz zorganizowane i spontaniczne przejawy oporu społecznego, utrwalone w dokumentach z lat 1939-1989. Są to nieznane dotychczas materiały archiwalne z zakresu najnowszej historii Polski. Proponowana publikacja opisuje działalność Ruchu Pomarańczowej Alternatywy (oraz ich naśladowców) jako przykład kontrkulturowych zachowań młodzieży w ostatniej dekadzie PRL oraz wyraz postawy politycznej. W ten sposób też przedstawia ówczesne happeningi jako sposób na odreagowanie problemów społecznych. Polecana książka więc to monografia źródłowa. „Pomarańczowych” z perspektywy dokumentów tworzonych przez SB w większych miastach Polski, kalendarium happeningów oraz zbiór wspomnień happenerów. Całość – z punktu widzenia badaczy tamtego okresu – stanowi bardzo interesujący materiał.

 

Powrót