Halina Kirjew

 

Pięćdziesięciolecie Gminnej Biblioteki Publicznej
w Świątkach

 

16 stycznia 1949 roku rozpoczęła działalność Gminna Biblioteka Publiczna w Świątkach. Jej organizatorką i pierwszą kierowniczką była Kazimiera Grabowska (Matys).

Początkowo biblioteka mieściła się w siedzibie Gminnej Rady Narodowej (obecnie ośrodek zdrowia).

Podobnie jak wiele bibliotek na tych ziemiach była organizowana od podstaw. Księgozbiór biblioteki liczył w dniu otwarcia 500 woluminów otrzymanych z Biblioteki Powiatowej. Były to zarówno cenne pozycje z klasyki polskiej i obcej, książki popularnonaukowe, ale i też wiele powieści tendencyjnych o niskich walorach literackich (takie jak: "Kilofy wykują pokój", "Ja syn ludu pracującego").

W tym okresie na terenie gminy działały cztery punkty biblioteczne: w Kwiecewie, w Różynce, w Skolitach i w Gołogórze.

W 1952 roku biblioteka została przeniesiona do pomieszczenia przy Domu Ludowym (obecnie mieszkanie państwa Sulżyckich), kierownictwo objęła pani Jadwiga Pomiećko, która pełniła również funkcję kinooperatora.

31 sierpnia 1956 roku nastąpiła ponowna zmiana lokalu biblioteki. Księgozbiór przeniesiono do pomieszczenia w Gminnej Radzie Narodowej (stary budynek Urzędu Gminy). Kierowniczką biblioteki została Krystyna Dymicka, pracująca w niej do 1 września 1957 roku. W tym też dniu księgozbiór, liczący 3 218 woluminów, i 272 czytelników przejęła pani Józefa Polikowska (Morgiewicz). Tak zaczęła się jej praca w bibliotece, z którą związała całe swoje życie zawodowe (38 lat). Jak sama często podkreślała pracę traktowała poważnie i może zbyt emocjonalnie.

Dzięki niej biblioteka nawiązała kontakty ze środowiskiem, współpraca układała się bardzo dobrze. Prowadzone były prace oświatowe z dziećmi i młodzieżą. W 1965 roku przy bibliotece powstał zespół artystyczny "Czarne Koty", którego opiekunem była pani Danuta Maniewska.

W 1968 roku punkt biblioteczny w Kwiecewie przekształcono w filię, księgozbiór w okresie początkowym liczył 550 woluminów.

W 1968 roku w bibliotece gminnej było 7 000 książek, 340 czytelników i 7 599 wypożyczeń. Po 12 latach biblioteka znów zmieniła lokal. Zbiory przeniesiono do pomieszczenia po klasie szkolnej (obecnie mieszkanie pani Eugenii Łapiejko). Lokal był większy ale nie dogrzany. Trudne warunki lokalowe nie rzutowały na działalność biblioteki. W 1970 roku pani Ziuta otrzymała nagrodę Ministra Kultury i Sztuki za popularyzację książek rolniczych, a biblioteka wzbogaciła się o adapter. Uczestniczyła także w teleturnieju bibliotekarzy województwa olsztyńskiego, wynikiem czego była wizyta Joanny Rostockiej prowadzącej teleturniej "Wielka Gra" i ekipy telewizyjnej w bibliotece w Świątkach i w punkcie bibliotecznym prowadzonym przez panią Elżbietę Szewczak. Następstwem tej wizyty było zaproszenie pani Ziuty do studia telewizyjnego na nagranie teleturnieju, którego uczestnikami były władze zwierzchnie bibliotek.

W miarę upływu lat ranga biblioteki rosła, księgozbiór powiększał się, zwiększała się też liczba jej użytkowników. W związku z tym biblioteka potrzebowała większych pomieszczeń. Przez długie lata były to lokale ciasne i nieprzystosowane do potrzeb biblioteki.

W tym czasie czynem społecznym wznoszony był Dom Strażaka. Pani Morgiewicz zaczęła starania o przeznaczenie części budynku na bibliotekę. Przy dużym poparciu sekretarza Urzędu Gminy pana Wacława Załęskiego komitet budowy zgodził się dobudować piętro i przeznaczyć dwa pomieszczenia na bibliotekę. 22 lipca 1973 roku nastąpiła przeprowadzka.

Część pieniędzy na wyposażenie nowego lokalu biblioteka otrzymała z Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie i z Biblioteki Powiatowej w Lidzbarku Warmińskim. W trakcie urządzania biblioteki dyrektor Zbiorczej Szkoły w Świątkach Józef Zmitrowicz uzgodnił z władzami powiatu połączenie biblioteki szkolnej z publiczną. Zjawisko integracji organizacyjnej bibliotek publicznych ze szkolnymi zapoczątkowano na zasadzie eksperymentu w województwie olsztyńskim w latach 70.

Fakt ten pani Józefa Morgiewicz wspomina tak: "Cóż było robić. Zwożono koszami książki, wysypywano jak kartofle. Były wakacje, a od 1 września biblioteka musiała być otwarta dla czytelników. I była". 1 września 1973 roku do pracy przyjęto panią Janinę Jackiewicz, która pracuje do dziś jako bibliotekarz szkolny.

4 listopada 1973 roku z okazji 25-lecia działalności bibliotek publicznych na terenie powiatu lidzbarskiego, w nowym lokalu, odbyły się uroczystości jubileuszowe, w których wzięły udział władze powiatowe i gminne oraz wszyscy kierownicy bibliotek.

Dzięki bibliotece mieszkańcy Świątek i okolic mieli możliwość bezpośredniego kontaktu z pisarzami. W bibliotece gościli: Henryk Panas, Eugeniusz Paukszta, Maria Zientara-Malewska, Tadeusz Chudy, Henryk Jerzy Chmielewski, Czesław Kuriata, Zdzisław Nowak, Wanda Chotomska, Monika Warneńska i inni.

Gośćmi biblioteki byli bibliotekarze z Węgier, Czech, Kaliningradu, uczestniczy ogólnopolskiej narady dyrektorów bibliotek, uczestnicy seminarium poświęconego współpracy bibliotek publicznych i szkolnych, między innymi Sekretarz Państwowej Rady Bibliotecznej, Dyrektor Departamentu Bibliotek i Książki w Ministerstwie Kultury i sztuki, Wicedyrektor w Ministerstwie Oświaty i Wychowania, bibliotekarze z Malborka, Zielonej Góry, Wrocławia, Ostrołęki, Białegostoku, Warszawy, Piły, Katowic, Chełma, Skierniewic, Tarnowa i Koszalina oraz redaktorzy: "Gazety Olsztyńskiej", "Naszej Wsi", "Gospodyni", "Przyjaciółki". Bibliotekę odwiedził również wicepremier Paweł Łączkowski.

W 1975 roku nastąpiła reorganizacja kraju, zlikwidowano powiaty. Dobromiejska biblioteka stała się biblioteką rejonową.

W 1983 roku kierownik gminnej biblioteki pani Józefa Morgiewicz zaczęła zabiegać o zwiększenie lokalu. Władze gminy wyraziły zgodę na dobudowanie jednego pomieszczenia z przeznaczeniem na czytelnię.

W tym okresie biblioteka liczyła 12 739 woluminów, zarejestrowano 581 czytelników i zanotowano 19 897 wypożyczeń. Nowe warunki lokalowe sprzyjały pracy z dziećmi, młodzieżą i czytelnikami dorosłymi.

Do wiosennego krajobrazu naszej wsi na stałe weszły pochody postaci książkowych, organizowane od 1968 roku. Pierwsze były skromne organizowane w niedzielę, następne były większe i barwniejsze.

W 1986 roku nasza biblioteka we współzawodnictwie bibliotek, zdobyła nagrodę centralną w wysokości 200 zł.

W 1987 roku biblioteka po raz pierwszy zorganizowała "Turniej Dyrektorów Szkół o puchar Naczelnika Gminy Świątki". W następnych latach o puchar walczyli nie dyrektorzy a uczniowie tych szkół.

Początek lat 90. to wielkie zmiany w kraju i bibliotekach. Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Dobrym Mieście przestała pełnić funkcję biblioteki rejonowej. Staliśmy się biblioteką samodzielną.

30 października 1995 roku po 38 latach pracy odeszła na emeryturę pani Józefa Morgiewicz, kierownik biblioteki. Funkcję kierownika powierzono Halina Kirjew, do filii przyjęto Jarosława Morgiewicza.

W 1998 roku w konkursie ogólnowojewódzkim p. h. "Biblioteka publiczna w środowisku lokalnym" otrzymaliśmy nagrodę główną w kategorii bibliotek gminnych (książki na kwotę 500 zł). Również w 1998 roku otrzymaliśmy wyróżnienie w konkursie na scenariusz imprezy związanej z życiem i twórczością A. Mickiewicza zorganizowanym przez MOK, ROK i WBP w Olsztynie.

Obecnie dysponujemy księgozbiorem liczącym 18 044 woluminów. Do końca roku 1998 zarejestrowaliśmy 834 czytelników, zanotowaliśmy 20 773 wypożyczenia.

Gminna Biblioteka Publiczna w Świątkach w ciągu 50 lat swojej działalności odgrywała ważną rolę w życiu kulturalno-oświatowym Świątek i okolic. Tradycje biblioteki oraz współczesne osiągnięcia naszej placówki to dorobek ludzi związanych z nią przez kilka, kilkanaście lat, a czasem przez całe życie zawodowe.

Jubileusz pięćdziesięciolecia to dobra okazja, aby przypomnieć o istnieniu biblioteki, aby spotkać się w gronie weteranów i przyjaciół, aby rzucić okiem na przebytą drogę.