Realizacja programu PLACCAI

w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bartoszycach

Bartoszyce to przygraniczne miasto powiatowe. Liczy ponad 27 tys. mieszkańców. Założone w 1326 r. w dolinie rzeki Łyny swoje początki zawdzięcza drewnianej warowni wzniesionej w 1240 r. w miejscu staropruskiego grodziska w krainie Barcji. Obecny charakter miasta wynika z położenia przy międzynarodowej trasie komunikacyjnej nr 51 Warszawa-Olsztyn-Kaliningrad.

Wizerunek bartoszyckiej kultury kształtują: Miejska Biblioteka Publiczna, Bartoszycki Dom Kultury, Młodzieżowy Dom Kultury, Klub Garnizonowy, Klub Tańca Towarzyskiego "Bart-Dance".

Biblioteka Publiczna w Bartoszycach swoją działalność rozpoczęła, podobnie jak inne biblioteki publiczne na Warmii i Mazurach, po zakończeniu II wojny światowej.

Już od 1947 r. biblioteka pełniła funkcję powiatowej. Do najważniejszych zadań należało organizowanie bibliotek na terenie powiatu i dostarczanie mieszkańcom polskich książek. Pierwszy zestaw książek, jaki biblioteka otrzymała, to 196 tytułów, a wśród nich: twórczość Henryka Sienkiewicza, Cypriana Kamila Norwida i innych znanych klasyków.

W pięćdziesięcioletniej historii dominowały różne tendencje:

lata 50. i 60. - to organizacyjny rozwój placówek w powiecie, tworzenie zbiorów,
lata 70. - rozwój ilościowy i jakościowy zbiorów oraz czytelnictwa
lata 80. - poprawa warunków lokalowych, rozwój filii bibliotecznych w mieście,
lata 90. - dalszy rozwój usług bibliotecznych, poprawa bazy. MBP otrzymała nowy lokal stwarzający warunki do szerszej działalności.

Obecnie z biblioteki bartoszyckiej korzysta ponad 26 % mieszkańców, w tym ponad 50% dzieci i młodzieży uczęszczających do szkół podstawowych. Zbiory biblioteki to ponad 87 tys. woluminów, ponad 900 jednostek czasopism oprawnych oraz 330 j.ew. zbiorów specjalnych. Biblioteka dysponuje 103 tytułami czasopism bieżących. Do 1999 r. nie posiadaliśmy komputerów.

W wyniku włączenia naszej Biblioteki do realizacji programu PLACCAI, za co jesteśmy wdzięczni Wojewódzkim Sejmikom Samorządowym: Warmińsko-Mazurskiemu oraz Halland, otrzymaliśmy sprzęt komputerowy zakupiony ze środków Phare. Są to:

3 komputery z pełnym wyposażeniem i oprogramowaniem,
drukarka,
skaner,
zestaw wydawnictw multimedialnych.

Zmiany te znalazły poparcie władz samorządowych Bartoszyc. Nowe zadania zostały zaakceptowane i wsparte przyznaniem dodatkowych środków budżetowych z Urzędu Miasta, za które zakupiono dodatkowo jeszcze jeden, pełny zestaw komputerowy z dostępem do internetu. Przeznaczono go do oddziału dla dzieci i młodzieży.

Obecnie w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bartoszycach można korzystać z 4 stanowisk internetowych, działających w sieci cyfrowej ISDN. Biblioteka posiada stronę domową - www.wbp.olsztyn.pl/~mbpbart. Trzy osoby ukończyły 48 godzinny kurs obsługi komputerów, umożliwiający sprawne korzystanie z nowych narzędzi informacji.

Już śmielej i z przekonaniem rozpoczęliśmy gromadzenie wydawnictw multimedialnych. Zakupiliśmy cieszące się dużym zainteresowaniem wydawnictwa tematyczne: o zwierzętach, o ssakach, Historię sztuki, Historię świata, Wiedzę i Życie, a także encyklopedie: królów Polski, przyrody, wszechświata.

Może nie w tak dużym zakresie jak w bibliotece w Unnaryd, ale poczyniliśmy pierwsze kroki w szerszej popularyzacji nowych zbiorów udostępniając zakupione programy komputerowe: Word (nauka pisania podań, życiorysów), Excel, Symfonia (prowadzenie rozliczeń małych firm, przedsiębiorstw, wykonanie diagramów, wykresów). W br. z komputerów skorzystało 548 osób, z internetu - 489 (354 godz.).

Poszerzyliśmy system informacji lokalnej. Efekty pracy znajdują już miejsce na naszej stronie internetowej - są tam m.in. dokładne informacje o 26 organizacjach pozarządowych, działających na terenie miasta, informacje o opiece i pomocy dla ludzi niepełnosprawnych.

Na wzór bibliotek szwedzkich w czytelni założyliśmy kącik: "samorząd miasta i powiatu" gdzie znajdują się m.in.: najnowsze prawo lokalne - uchwały dotyczące obowiązujących stawek opłat i podatków, informacje na temat strategii rozwoju gospodarczego miasta, uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.

Zobowiązani przez program PLACCAI zwiększyliśmy ilość imprez bibliotecznych. Realizując zapisane w programie PLACCAI zadania upowszechniania nowych umiejętności i kreowania liderów lokalnych, podjęliśmy cykl prezentacji artystów z Bartoszyc i województwa. Wystawy prac łączymy ze spotkaniami i dyskusjami o sztuce. Wzbogacamy często stosowane lekcje biblioteczne. Dzieci, młodzież - poznają jak prawidłowo korzystać z encyklopedii, ze słownika, jak poprawnie i sprawnie odnaleźć wiedzę na określony temat nie tylko w tradycyjnych zbiorach książkowych, ale też w internecie.

Szerzej rozpoczęliśmy prace z dziećmi młodszymi, już od trzylatków. Dzieci te mają możliwość uczestniczenia w "spotkaniach z baśnią" - z mamą, z babcią, z grupą przedszkolną. Pod dyskretnym przewodnictwem bibliotekarki dzieci przeglądają książeczki, opowiadają, bawią się.

Realizacja programu wychowawczego to przede wszystkim prowadzenie zajęć, na których uczestnicy poznają zwyczaje, tradycje, obyczaje. W czasie tych zajęć odbywa się wspólne czytanie np. "opowieści wigilijnych". Młodzież wykonuje szopki i witraże bożonarodzeniowe, stroiki na stół świąteczny, maluje pisanki wielkanocne. Prace wykonywane są pod kierunkiem twórców ludowych, znanych ze swego dorobku artystycznego w środowisku bartoszyckim, a także w innych miejscowościach województwa.

Największym powodzeniem, szczególnie wśród czytelników dziecięcych i młodzieżowych, cieszą się imprezy biblioteczne łączące walory kształcące i rozrywkowe. Podjęliśmy "zabawę w teatr". Inscenizacje książek często improwizowane doprowadziły do powstania grup, które kontynuują zajęcia dłużej. Ujawnia to zdolności aktorskie dzieci, podnosi kulturę słowa, uczy swobody zachowania. Wiele satysfakcji przyniosła ostatnia inscenizacja bajki "Smok ze Smoczej Jamy" autorstwa Wandy Chotomskiej, której twórczość jest znana i lubiana przez dzieci. Przedstawienie obejrzało ponad 400 najmłodszych czytelników.

Jak we wszystkich bibliotekach dużą frekwencją cieszą się zajęcia plastyczne, przede wszystkim organizowane w czasie ferii i wakacji. Tematy ostatnio organizowanych spotkań z plastyką to: makieta "świat dinozaurów", "wesołe ZOO", "galeria słonego ciasta", "wydzierankowy świat". Wykorzystujemy różne techniki plastyczne. Staramy się uniknąć kiczu, dlatego korzystamy z pomocy i instruktażu pracownika Domu Kultury. Niektóre zajęcia prowadzi instruktor.

Wykorzystujemy popularność konkursów literackich, konkursów plastycznych, konkursów - testów, logogryfów. Dobrze udało się nam przeprowadzić: konkurs literacki "O Gęsie Pióro Mikołaja Reja", konkurs - test "Rok 1999 Rokiem Chopinowskim". Podsumowanie konkursów omówiono na stronie internetowej w dziale aktualności. Obecnie trwa konkurs pod hasłem "Opowiem Ci o moim mieście". Planowana forma konkursu to prace plastyczne, wykonywane w dowolnej technice, reportaż, fotografia. Prace konkursowe przyjmowane są do 30 września br. (informacje na stronie internetowej).

Zachęceni przez bibliotekę w Kungsbacka, gdzie organizowane są warsztaty literackie połączone z projekcją filmu, postanowiliśmy wprowadzić nowe formy spędzania wolnego czasu w bibliotece poprzez organizowanie warsztatów artystycznych. Warsztaty prowadzone są przez osoby posiadające odpowiednie przygotowanie i umiejętności.

W maju br. zorganizowano tak zwane Alternatywne Warsztaty Artystyczne (AWA), prowadzone przez instruktora - plastyka z Młodzieżowego Domu Kultury, miejscową poetkę, aktora z Teatru Lalek. Odbyły się zajęcia: tydzień literacki pod hasłem "Ziemię mamy tylko jedną", tydzień malarski "Barwy mojego miasta", tydzień aktorski "Czytam pięknie jak aktor". Zajęcia te przyciągają do biblioteki, pozwalają kształtować zainteresowania plastyczne i literackie, wzbogacają kulturę słowa.

Realizujemy obecnie program promujący dorobek twórców ziemi bartoszyckiej i regionu Warmii i Mazur. Organizujemy wystawy, wernisaże, spotkania. Czytelnie - biblioteka główna i oddział dla dzieci, są stałymi mini galeriami. W br. zorganizowano 11 wystaw o różnej tematyce, m.in. "Rysunki piórkiem i pastelami" K. Wendorff (autorki zamieszkałej w Bartoszycach), "Rzeźby i płaskorzeźby" - prace uczestników z Domu Kultury w Bezledach, "Bartoszyce w zimowej szacie"- prace wykonane przez uczestników kół plastycznych z Młodzieżowego Domu Kultury.

Obecnie uznaniem czytelników cieszy się wystawa malarstwa Tadeusza Prawdzica Brzeskiego, autora tomiku poezji "Wkraczanie w biel" (czytelnia biblioteki głównej), "Kwiaty" - prace wykonane na zajęciach plastycznych (czytelnia oddziału dla dzieci).

Odwiedzający bibliotekę mogą oglądać wystawy malarstwa, rzeźby itp. organizowane przeciętnie raz w miesiącu. Zainteresowani uczestniczą w wernisażach, spotkaniach autorskich.

W bibliotece organizowane są spotkania klubów radnych, organizacji partyjnych i społecznych, zebrania komisji samorządowych i stowarzyszeń miasta oraz powiatu. Bardzo to dobrze służy popularyzacji naszej działalności wśród członków władz samorządowych.

Tradycyjnie, w czasie corocznych Międzynarodowych Targów Pogranicza, w czytelni naszej biblioteki, organizowane jest Forum Gospodarcze. Biblioteka gości nie tylko władze samorządowe miasta, powiatu i województwa, ale też przedstawicieli Sejmu i Senatu RP, gości z zagranicy. Będziemy "sprzedawać" nasze programy.

Utrzymujemy stałe kontakty z miejscowymi mediami. Systematycznie zamieszczamy informacje o działalności naszej placówki w tygodniku "Goniec Bartoszycki", prowadzimy przegląd nowości książkowych pt. "Z bibliotecznej półki" w radio i telewizji lokalnej.

Realizacja programu PLACCAI stworzyła nowe możliwości. Staliśmy się biblioteką nowoczesną, dysponującą narzędziami, które pozwalają sprawnie i szybko docierać do potrzebnej informacji. Umożliwiają też korzystanie z nowych form kształcenia. Miejska Biblioteka Publiczna w Bartoszycach może być partnerem do współpracy z bibliotekami w kraju i przygranicznych miast obwodu kaliningradzkiego.