Jolanta Juran

 

Günter Grass

laureat Literackiej Nagrody Nobla 1999

 

TWÓRCZOŚĆ

Kot i mysz / przeł. [z niem.] Irena i Egon Naganowscy. - Warszawa : "Czytelnik", 1963. - 183 s.
Nast. wyd. : 1990 (wyd. 3)
Oryg. : "Katz und Maus" 1961

Blaszany bębenek / przeł. [z niem.] Sławomir Błaut. - Warszawa: Państ. Inst. Wydawniczy, 1983. - 636 s.
Nast. wyd. : Gdańsk: Wydaw. Morskie 1991, 1992. - Gdańsk : "Polnord-Oskar", 1994
Wyd. podziemne : Warszawa : Niezależna Oficyna Wydawnicza, 1979. T.1-2
Oryg. : "Die Blechtrommel" 1959

Wiersze wybrane / wybrał, oprac. i posłowiem opatrzył Bolesław Fac ; [tł. z niem.]. - Gdańsk : Wydaw. Morskie, 1986. -194 s. : fot.

Aż do wymiotów / przeł. z niem. [Jacek Bocheński]. -Warszawa : "Wolni i Solidarni", 1986. - 12 s.
Wyd. podziemne : Wydaw. Federacji Młodzieży Walczącej 1988

Historie / przeł. [z niem.] Wawrzyniec Sawicki. - Kraków : Wydaw. Literackie, 1988. - 44 s.
Oryg. : "Geschichten" 1968, pod pseud. Artur Knoff

Niemieckie rozliczenia : przeciw tępemu nakazowi jedności / przeł. [z niem.] Małgorzata Łukasiewicz [i in.]. - Warszawa : Niezależna Oficyna Wydawnicza, 1990. - 112, [3] s.

Psie lata / przeł. [z niem. Sławomir Błaut]. - Gdańsk : Wydaw. Morskie, 1990. - 542 s.
Oryg. : "Hundejahre" 1974

Z dziennika ślimaka / przeł. [z niem. ] Sławomir Błaut. - Gdańsk : Wydaw. Morskie, 1991. - 232 s.
Oryg. : "Aus dem Tagebuch - einer Schnecke" 1972

Płody umysłu, czyli Niemcy wymierają / przeł. [ z niem.] Leon Żylicz. - Warszawa : "Alfa", 1992. - 164 s.
Oryg. : "Kopgebürten oder die Deutschen sterben aus" 1980

Wróżby kumaka / [przeł. z niem.] Sławomir Błaut. - Gdańsk : Wydaw. Morskie, 1992. - 198 s.
Oryg. : "Unkenrufe" 1992

Spotkanie w Telgte / przeł. z [niem.] Sławomir Błaut. - Warszawa : "Czytelnik", 1992. - 181 s.
Oryg. : "Das Treffen in Telgte" 1979

Szczurzyca / przeł. z niem. Sławomir Błaut. - Warszawa : Państ. Instytut Wydawniczy, 1993. - 538 s.
Oryg.: "Die Rattin" 1986

Listopadia : 13 sonetów / przeł. [ z niem.] Bolesław Fac. - Gdańsk: "Oskar", 1994. - 34 s.
Oryg. : "Novemberland : 13 Sonette" 1993. - Tekst równol. niem. , pol.

Turbot / przeł. z niem. Sławomir Błaut. - Gdańsk : "Polnord - Oskar", 1995. - 540 s.
Oryg. "Der Butt" 1993

Miejscowe znieczulenie / przeł. [z niem.] Sławomir Błaut. - Gdańsk : "Oskar", 1997. - 203 s.

Moje stulecie / przeł. [z niem.] Sławomir Błaut. - Gdańsk : "Polnord-Oskar", 1999. - 284 s.
Oryg. "Mein Jahrhundert" 1998

OPRACOWANIA. Cz. 1. Ogólne

Autor o sobie

Grass Günter: Nadal jestem demokratycznym socjalistą. Rozm. przepr. Manfred Bissinger. Forum 1997 nr 34 s. 2-3, portr.

GRASS Günter: Gdańsk - utracone dzieciństwo. Rozm. przepr. Miłada Jędrysik. Gaz. Wyborcza 1997 nr 148 dod. Magazyn nr 26 s. 25-26.

GRASS Günter: Jedzmy święte krowy. Fragmenty wykładu noblowskiego "Ciąg dalszy nastąpi...", Sztokholm, 7 grudnia. Gaz. Wyborcza 1999 nr 289 dod. Nobel s. I, portr.

GRASS Günter: Szczęśliwy Syzyf. [rozmowa dot. Głównie książki "Moje stulecie"]. Forum 1999 nr 31 s. 16-17.

GRASS Günter: To my Niemcy. Rozm. przepr. Marttii Puuko. Rzeczpospolita 1995 nr 233 s. 13, portr. dod. Plus Minus nr 40

GRASS Günter: Tym razem Berlin. Rozm. przepr. Basil Kerski. Prz. Polit. 1998 nr 36 s.66-68.

GRASS Günter: "Zbyt wiele bekania, a za mało wełny". Rozm. przepr. Joachim Koehler, Peter Sandmeyer. Odra 1995 nr 10 s. 65-70, portr.

GRASS Günter: Włożyć palec do rany. Gaz. Wyborcza 1999 nr 237 s. 10-11, il. O sobie i zadaniach literatury

Opracowania książkowe

CIEMIŃSKI Ryszard
I szukam ziemi Polaków / Ryszard Ciemiński. - Warszawa : Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1989. - 181, [3] s. : il., fot., 3 portr.

HONSZA Norbert
Prowokacje literackie / Norbert Honsza. - Wrocław : Wydaw. Uniwersytetu Wrocławskiego, 1994. - 199 s.

GüNTERUS Grass : doctor honoris causa Universitatis Studiorum Mickiewiczianae Posnaniensis. - Poznań: Wydaw. Naukowe UAM, 1991. - 100 s. , [2] s. tabl. : 1 faks., fot., portr. - Tekst równol. pol., niem.
Biografia Grassa wydana z okazji doktoratu h. c. UAM w Poznaniu

MIZIŃSKI Jan
Gra w historię : o prozie Güntera Grassa / Jan Miziński. - Lublin : Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, 1994. - 157 s.

POLSKIE pytania o Grassa / pod red. Marii Janion; przy współpr. Andrzeja Wójtowicza. - Warszawa : "Hybrydy": przy współudz. Goethe Institute, [1988]. - 287 s. : il.

SADKOWSKI Wacław
Proza świata: szkice do obrazu powieściopisarstwa wieku XX / Wacław Sadkowski. - Warszawa : KiW, 1999. - S. 144-152 : Niemieckie obrachunki z brunatną przeszłością

ŚWIATŁOWSKI Zbigniew
Günter Grass / Zbigniew Światłowski. - Warszawa : "Czytelnik", 1987. - 134 s.

Artykuły

CYWIŃSKI Piotr: Wyrzutek sumienia. Wprost 1999 nr 45 s. 7.
Stanowisko Grassa wobec polityki władz niemieckich dot. obcokrajowców

KALENIK Anna: A Grass wciąż grasuje. Nowy Tyg. Popularny 1998 nr 35 s. 16.
Twórczość, postawa, zaangażowanie polityczne

KRZEMIŃSKI Adam: Złe czasy dla doboszów. Polityka 1998 nr 6 s. 50-52, il.
Recepcja Brechta, Heinego i Grassa we współczesnych Niemczech

MALATYŃSKA Maria: Mówi Günter Grass. Wszystkie drogi prowadzą do Gdańska. Przekrój 1995 nr 29 s. 28-29, portr.

RYNKIEWICZ Mira: Od barbarzyństwa do dekadencji: rysunki Güntera Grassa to przeczucia, które jeszcze nie zostały napisane. Wiad. Kult. 1997 nr 39 s. 7.

USAKOWSKA-WOLF Urszula: Poeta pamięta. Wiad. Kult. 1997 nr 45 s. 8, portr.
O wystąpieniu Grassa przeciw polityce władz i postawie społeczeństwa wobec azylantów

Teksty po Nagrodzie Nobla

BURAS Piotr: Podskoki ślimaka. Gaz. Wyborcza nr 289 dod. Nobel s. III-IV, il.

CYWIŃSKI Piotr: Przestrogi dobosza. Wprost 1999 nr 41 s. 104-105

FAC Bolesław: Drażnił ogłupiałych i zarozumiałych. Tyg. Powsz. 1999 nr 41 s. 12, portr.

HONSZA Norbert: Szyderczy chichot noblisty. Prz. Tyg. 1999 nr 40 s. 14, portr.

KIETRYS Alina: Gdańszczanin Grass. Prz. Tyg. 1999 nr 40 s. 15.

LITERACKI Nobel dla gdańszczanina Grassa. Gaz. Olszt. 1999 nr 192 s. 8.

MERTA Tomasz: Konkurs piękności literatury. Życie 1999 nr 237 s. 17
Także o Literackich Nagrodach Nobla

NOBEL dla gdańszczanina. Günter Grass otrzymał od dawna zasłużoną nagrodę. Forum 1999 nr 41 s. 17, portr.

NOBEL literacki dla Güntera Grassa. [Zest. art.]. Gaz. Wyborcza 1999 nr 230 s. 12, portr.

PIESZCZACHOWICZ Jan: Ten uparty Grass. Przekrój 1999 nr 42 s. 9-10, il.

ROGUSKI Piotr: Literacki Nobel dla Güntera Grassa. Mag. Lit. 1999 nr 10 s. 5-6, portr.

WIÓRKIEWICZ-MIESZKO Joanna: Przypadek Grassa z rodu Syzyfów, ale tych wesołych. Odra 1999 nr 12 s. 31-34, portr.

ZAGAJEWSKI Adam: Günter Grass: dwie granice. Gaz. Wyborcza 1999 nr 289 dod. Nobel s. II-III
Charakterystyka twórczości, postawa polityczna

OPRACOWANIA cz. 2 - poszczególne utwory

Blaszany bębenek
Dzieci / wybór, oprac., red. Maria Janion i Stefan Chwin. T.1. - Gdańsk : Wydaw. Morskie, 1988. - S. 324 -373 : Dziecko "Trójkąta Bermudzkiego"
ENZESBERGER Hans Magnus: Wilhelm Meister wygrany na blasze bębenka. Lit. na Świecie 1976 nr 3 s. 126-133, il.
JAROSZEWSKI Marek: O sztuce, artystach i sprawach polskich w powieści Güntera Grassa "Blaszany bębenek". Prz. Hum. 1984 nr 5/6 s. 81-95.
KASZYŃSKI Stefan H. : Nad "Blaszanym bębenkiem". Nurt 1984 nr 5 s. 32-34, il.
PAWŁOWSKI Włodzimierz: Grass i jego dobosz. Literatura 1986 nr 1 s. 14-17.
GRODECKA Aneta: Lektury stulecia: słynni pisarze, wielkie dzieła. - Warszawa: "Polonia Press", 1999. -S. 303 - 314.
TRUSZKIEWICZ Ewa: Gűnter Grass. Cogito 1999 nr 17 s.81-83, portr. [także charakterystyka twórczości].
VARGAS LLOSA Mario: Do taktu werbla. [Gdańsk w powieści "Blaszany bębenek"]. Gaz. Wyborcza 1999 nr 101 s. 18-19.

Wiersze wybrane
CIEMIŃSKI Ryszard: Owoc niepróżnego czekania. Odra 1987 nr 12 s. 98-99.
OLSZEWSKI Tadeusz, Nowe Książ. 1987 nr 2 s. 99-100.

Historie
MĘTRAK Krzysztof: Po pisarskich uzurpacjach. Literatura 1989 nr 2 s. 21.
WIERZBIŃSKI Jacek: "Historie" Grassa. Nowe Książki 1989 nr 5 s. 27.

Niemieckie rozliczenia
BAUER Zbigniew: Głos spoza muru. Nowe Książ. 1991 nr 3 s. 9-10.
MASŁOŃ Krzysztof: Gorycz niemieckiego szampana. Społ. Otwarte 1991 nr 2 s. 51.

Psie lata
KAMIŃSKA Krystyna: Od "Blaszanego bębenka" do "Psich lat". Nowe Książki 1991 nr 3 s. 42.

Płody umysłu, czyli Niemcy wymierają
Ciemiński Ryszard: Wielkość porażek Grassa. Nowe Książ. 1993 nr 2 s. 8-9.

Wróżby kumaka
BUGAJSKI Leszek: Miłość i polityka. Prz. Tyg. 1992 nr 50 s. 13.
KRZEMIŃSKI Adam: Jesienna miłość czyli stosy trupów. Polityka 1992 nr 22 s. 9.
WEINTRAUB Katarzyna: Łabędzi śpiew. Gaz. Wyborcza 1992 nr 116 s. 9.
ŁUKASZEWICZ Michał: Nad Morzem Śródziemnobałtyckim. Nowe Książ. 1993 nr 2 s. 6-7.
POLECHOŃSKI Krzysztof: Grass macabre. Kresy 1993 nr 16 s. 177-179.
STERNA-WACHOWIAK Sergiusz: Święty Syzyf Güntera Grassa. Tytuł 1993 nr 1 s. 185-191.
ZAJAS Krzysztof: Żabie przepowiednie. Dekada Lit. 1993 nr 6 s. 8.

Spotkanie w Telgte
BARANOWSKA Małgorzata: Daleko od Arkadii. Res Pub. Nowa 1993 nr 4 s. 57-58.
PĄKCIŃSKI Marek: Absolut osiągalny. Nowe Książki 1993 nr 2 s. 7-8.

Szczurzyca
SZUMOWSKA Henryka: Czego dotyka długi ogon z najnowszego dzieła Güntera Grassa. Nurt 1987 nr 10 s. 32-34.
KAMIŃSKA Krystyna: Ostatnie tango w Gdańsku. Nowe Książ. 1994 nr 3 s. 18, portr.

Turbot
BLEYL Hansjoachim: Alchemia gdańska Güntera Grassa. Lit. na Świecie 1979 nr 1 s. 198-209.
KRZEMIŃSKI Adam: Sąd nad wielkim rybem. Lit. na Świecie 1979 nr 210-221.
MICHAELIS Rolf: Oświecić umysł i podniebienie. Lit. na Świecie 1979 nr 1 s. 182-197.
SZAFRAŃSKA Dorota: Historia świata w barwach kobiecości. Lit. na Świecie 1979 nr 1 s. 168-169.
GOŁĘBIEWSKI Łukasz: Zły koniec baśni. Rzeczpospolita 1996 nr 23 s. 19.
VARGA Krzysztof: Wyznania płastugi. Gaz. Wyborcza 1996 nr 6 s. 11.
BORKOWSKA Ewa: Duch historii czyli "męska zasada". Topos 1997 nr 2 s. 87-88.
ŁUKASIEWICZ Małgorzata: Na ryby, na grzyby. Lit. na Świecie 1997 nr 1/2 s. 395-402.

Znieczulenie miejscowe
BURSKA Faustyna: Dentyści i nauczyciele o nowej powieści Güntera Grassa. Twórczość 1970 nr 2 s. 129-134.

Rozległe pole (Ein weites Feld, Göttingen 1995))
DELATTRE Luvas: Grass contra Grass. Forum 1995 nr 40 s. 1,16.
GIELDZIK Teresa Irena: Grass w krzyżowym ogniu krytyki niemieckiej. Dekada Lit. 1995 nr 8 s.13.
GRASS Günter: Günter Grass odpowiada [polemika z głosami krytycznymi wobec książki]. Rozm. przepr. Jochen Hieber. Forum 1995 nr 45 s. 8-9, il.
KERSKI Basil: Na marginesie książki Güntera Grassa. Kultura [Paryż] 1996 nr 1 s.65-78.
KLUKOWSKI Bohdan: Samotność dobosza. Wiad. Kult. 1995 nr 41 s. 12, portr.
KOSTYRKO Weronika: Zdeptane pole. Gaz. Wyborcza 1995 nr 200 s. 11, portr.
KRZEMIŃSKI Adam: Niemiecki paternoster. Polityka 1995 dod. Polityka-Kultura nr 8 s. I, IV.
KRZEMIŃSKI Adam: Strzały do glinianych gołębi. Grass-Ranicki: pojedynek pisarza i krytyka. Polityka 1995 nr 37 s. 17, il.
PREDAZZI Francesca: Triumf Grassa? Zjednoczenie Niemiec wchodzi do literatury. Forum 1995 nr 22 s. 16, portr.
ŁUKOSZ Jerzy: Ja z archiwum. O nowej powieści Gűntera Grassa. Twórczość 1996 nr 2 s. 141-143.

Moje stulecie
FAC Bolesław: Trudna pamięć Grassa. Odra 1999 nr 12 s. 35-37.
GOŁĘBIEWSKI Łukasz: Manifest pacyfisty. Rzeczpospolita 1999 nr 249 dod. Książki s. III, portr.
KRZEMIŃSKI Adam: Litania z gorzkiego wywaru. Polityka 1999 nr 45 s. 60.
ŁUKASIEWICZ Małgorzata: Grass i czas. Znak 1999 nr 12 s. 31-34.
ZAWORSKA Helena: Porachunki Grassa. Wprost 1999 nr 47 s. 110-111.