Realizacja programu PLACCAI

w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Morągu

Morąg to nieduże miasteczko w województwie warmińsko-mazurskim. W mieście zamieszkuje 15.471 osób, a w gminie 11.027. Usytuowanie miasta i walory przyrodniczo-krajoznawcze gminy stwarzają korzystne warunki rozwoju turystyki i rekreacji. Bazę kulturalną w Morągu tworzą: biblioteka publiczna, dom kultury, kino, muzeum i klub garnizonowy.

Miejska Biblioteka Publiczna im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego jest placówką obsługującą mieszkańców miasta i gminy Morąg. Znajduje się w niej Wypożyczalnia i Czytelnia dla Dorosłych oraz Oddział dla Dzieci. Obecnie zbiory bibliotek publicznych w mieście i gminie liczą ponad 100 tys. książek, z tego 51 tys. znajduje się w placówkach miejskich i 50 tys. w filiach bibliotecznych w gminie. W Czytelni udostępnia się ponad 60 tytułów czasopism bieżących i świadczy usługi kserograficzne dla ludności.

Mieszkańcom miasta i gminy Morąg zapewniono szeroki i dogodny dostęp do zbiorów i usług bibliotecznych. Miejska Biblioteka Publiczna w Morągu czynna jest we wszystkie dni robocze oraz w soboty średnio po 8 godzin dziennie. Ponadto zbiory udostępnia się poprzez sieć filii i punktów bibliotecznych w gminie.

Grono stałych czytelników systematycznie wypożyczających książki do domu liczy od 7,5 do 8 tys. rocznie. Czytelnicy bibliotek stanowią 32,7% ogółu mieszkańców Morąga i 23,4% mieszkańców gminy. Z innych usług bibliotecznych m.in. informacyjnych, kserograficznych itd. korzysta średnio ponad 160 osób dziennie.

Nową szansą na unowocześnienie Miejskiej Biblioteki Publicznej w Morągu stał się udział w programie PLACCAI: "Biblioteki publiczne jako centra kultury i informacji", finansowanym ze środków Unii Europejskiej. Poprzez wyjazdy, warsztaty, seminaria, spotkania, konferencje bibliotekarze poznali osiągnięcia szwedzkiego bibliotekarstwa publicznego, które stały się wzorem w naszej pracy.

Miejska Biblioteka Publiczna w Morągu w trakcie realizacji projektu PLACCAI otrzymała 3 komputery, drukarkę, skaner i modem. Sprzęt ten stał się bazą do utworzenia pracowni komputerowej w Czytelni. Biblioteka publiczna mogła wówczas zaproponować mieszkańcom Morąga nowe usługi biblioteczne, a więc:

korzystanie z możliwości Internetu: wyszukiwanie informacji, poczta elektroniczna, IRC, grupy dyskusyjne,
korzystanie z programów użytkowych m.in. edytor tekstu i arkusz kalkulacyjny,
skanowanie i obróbkę komputerową grafiki,
korzystanie z programów multimedialnych o charakterze edukacyjnym.

Pracownia komputerowa czynna jest dla młodzieży i dorosłych w godzinach od 8 do 18, natomiast dla dzieci do godziny 15. Dotychczas odwiedziło ją 2000 osób.

Młodzież i dorośli często realizują własne projekty związane z edukacją, albo pracą zawodową. Uczniów szkół podstawowych przyciąga możliwość spędzenia czasu przy komputerze. Dla wielu dzieci jest to pierwszy kontakt z komputerem, który po okresie fascynacji zabawą komputerową przeradza się w zainteresowanie poważniejszymi programami. Młodzież i dorośli najczęściej pracują w programach użytkowych. Najpopularniejszy jest edytor tekstu. Czytelnicy piszą i drukują referaty, podania, życiorysy, listy itd. Skaner daje możliwość umieszczania rysunków, schematów, map w przygotowywanych przez czytelników materiałach. Posiadanie tego typu urządzenia w bibliotece wydatnie ułatwia czytelnikom korzystanie z tradycyjnych zbiorów informacyjnych Czytelni.

Użytkownicy Internetu w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Morągu to głównie poszukiwacze informacji o przeróżnej tematyce - od kursów giełdowych, projektów domków jednorodzinnych po materiały do prac magisterskich. Część osób korzysta też z możliwości wysyłania i odbierania poczty elektronicznej oraz rozmów internetowych. Dla większości użytkowników biblioteka jest jedynym miejscem w mieście, gdzie mogą skorzystać z darmowego dostępu do zasobów sieci Internet. W bibliotece prowadzone są też lekcje z pokazem możliwości komputerów i Internetu. Na lekcje zapraszani są uczniowie szkół miejskich i wiejskich gminy Morąg, które nie mają jeszcze pracowni komputerowych.

Miejska Biblioteka Publiczna nawiązała kontakt z Biurem Pracy, przedstawiając możliwości wspólnego działania na rzecz ludzi poszukujących pracy. Informacja o doświadczeniach szwedzkich w tym zakresie wzbudziła zainteresowanie. Zaowocowało to zorganizowaniem kursu podstaw obsługi komputera i księgowości.

Miejska Biblioteka Publiczna w Morągu ma swoją stronę internetową na serwerze Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie (www.wbp.olsztyn.pl/~mbpmorag). Umieszczono tam podstawowe informacje na temat morąskiej placówki. Strona zawiera dział aktualności o bieżących imprezach i wydarzeniach bibliotecznych wraz z dokumentacją fotograficzną. W dziale informacyjnym znajdują się m.in. poradnik pisania listów motywacyjnych oraz zebrane przez bibliotekarzy wiadomości na temat partii i organizacji pozarządowych gminy Morąg.

Pod patronatem Miejskiej Bibliotece Publicznej w Morągu zorganizowano grupę osób, która podjęła się prowadzenia strony internetowej miasta Morąga o charakterze serwisu informacyjno - turystycznego (www.morag.pl). Pomysł został zaakceptowany przez władze samorządowe. Jeden z pracowników biblioteki odpowiada za stronę internetową Morąga, a przy jej tworzeniu współpracuje z Urzędem Miasta.

Sprawa utworzenia strony internetowej Morąga była nowym zadaniem w ustawicznie realizowanym programie popularyzowania i upowszechniania tematyki lokalnej i regionalnej, szczególnie dotyczącej historii i współczesności miasta. Nasza placówka pozostaje w stałym kontakcie z przedstawicielami miejscowych firm, instytucji, zakładów produkcyjnych, starając się pozyskiwać maksymalnie dużą ilość informacji o mieście i gminie. Zgromadzone materiały przydatne są w bieżącej pracy informacyjnej i wówczas gdy biblioteka otrzymuje zadania zlecone przez Urząd Miasta związane ze współpracą z innymi miastami w Polsce czy zagranicą.

Od początku otrzymany w ramach projektu PLACCAI sprzęt komputerowy wykorzystywany jest przez pracowników biblioteki. W naszej placówce zatrudnia się technika informatyka. Dwie osoby nauczyły się pracy z komputerem na kursie organizowanym w WBP w Olsztynie. Sprzęt komputerowy służy do wykonywania różnego typu napisów informacyjnych, ogłoszeń, małych plakatów, zaproszeń, ulotek i innych materiałów promujących działalność biblioteczną.

Podejmowane są próby wykorzystania komputerów do prac związanych z gromadzeniem i opracowaniem zbiorów. Miejska Biblioteka Publiczna w Morągu wyposażona została przez Bibliotekę Narodową w program MAK, a Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie zaprezentowała uczestniczącym w kursie komputerowym pracownikom możliwości zastosowania tego programu w bibliotekach publicznych. Obecnie w Morągu wykorzystywana jest baza danych "Przewodnika Bibliograficznego" do tworzenia zestawień bibliograficznych oraz opracowywania nabytków książkowych.

W dalszej perspektywie zamierzamy zastosować program MAK do wszystkich podstawowych funkcji bibliotecznych i zagwarantować możliwość pracy w sieci oraz współpracy z innymi bazami danych.

Kolejnym zadaniem przyjętym podczas realizacji programu PLACCAI było rozszerzenie prac upowszechnieniowych. W Miejskiej Bibliotece Publicznej w Morągu do i tak szeroko rozwiniętych działań popularyzacyjnych dla dzieci, młodzieży i dorosłych przystąpiono z jeszcze większym rozmachem. W tym roku mieszkańcy Morąga mieli okazję uczestniczyć w spotkaniach środowiskowych, często z programem artystycznym. Organizowano promocje, pokazy, wernisaże, wystawy plastyczne i fotograficzne.

Bardzo dużo osób do biblioteki przyciągają wystawy pokonkursowe oraz cyklicznie organizowane wernisaże młodzieżowe "Znaki edukacji".

W ofercie bibliotecznej ciekawą propozycją dla dzieci były konkursy, które dały uczestnikom możliwość zaprezentowania własnych uzdolnień i osiągnięć na forum większym niż rodzina czy szkoła. W tym roku przeprowadzono konkursy: "Bohaterowie książek Astrid Lindgren i Tove Jansson", "Pyza na polskich dróżkach", "Świat baśni", "Zaproszenie do bajki - parada postaci literackich". Zwycięzców konkursów uhonorowano cennymi nagrodami i umożliwiono im występ przed mieszkańcami miasta w Parku Miejskim. Szczególnie barwnie wypadła parada postaci literackich. Sądzę, że można to porównać z widowiskiem z dziejów Wikingów zorganizowanym przez Bibliotekę w Unnaryd.

Biblioteki publiczne miasta i gminy szeroko i systematycznie wspomagają działalność placówek edukacyjnych. Oferta biblioteczna zawiera propozycje dla przedszkoli, szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Stale prowadzone są lekcje i wycieczki biblioteczne, projekcje wideo lektur szkolnych i programów edukacyjnych, imprezy czytelnicze z teatrzykiem kukiełkowym. Do prowadzenia lekcji i wycieczek bibliotecznych włączono korzystanie z programów multimedialnych i Internetu. W kąciku dla najmłodszych zajęcia odbywają się stale.

Na zakończenie warto podsumować aktualnie realizowane w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Morągu zadania, a są to:

prezentacje twórczości amatorskiej mieszkańców Morąga i gmin sąsiednich,
udział w promocji lokalnych firm, zakładów produkcyjnych oraz małego biznesu,
założenie serwisów informacyjnych w Internecie dla gmin ościennych,
utworzenie stanowiska komputerowego w Oddziale dla Dzieci,
przygotowanie ulotki informacyjnej dla młodzieży o zagrożeniach i problemach patologicznych,
wsparcie redakcji niezależnej gazet szkolnych techniką komputerową.

Uczestnicząc w realizacji programu PLACCAI Miejska Biblioteka Publiczna w Morągu zyskała wiele, morąscy bibliotekarze poznali szwedzkie doświadczenia w szeroko pojętej edukacji społeczeństwa, a mieszkańcom Morąga dostarczono nowoczesne narzędzia ułatwiające dostęp do informacji, wiedzy i rynku pracy.

Szczegółowa informacja o pracach organizowanych w ramach PLACCAI znajduje się w serwisie internetowym i dostarczonych materiałach.