Anna Rau
Wybór - polecanych - nabytków '2006 WBP w Olsztynie
1. Bańko, Mirosław : Słownik dobrego stylu, czyli Wyrazy które się lubią / Mirosław Bańko. - Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. - XIV, [2], 475, [1] s. ; 22 cm. - ISBN 83-01-14640-0 ; 978-83-01-14640-5
Pozycja przydatna zarówno uczniom - aby zadziwić swoim opanowaniem języka nauczycieli - jak i samym nauczycielom, dziennikarzom, publicystom, urzędnikom, czyli po prostu wszystkim, którzy chcą na co dzień posługiwać się poprawną i piękną polszczyzną. Praca M. Bańki to udatne połączenie dwóch (a może i więcej?) tradycyjnych słowników: poprawności językowej i frazeologicznego, na wskroś nowoczesne i oddające stan współczesnej polszczyzny.
2. Domowa encyklopedia zdrowia : [objawy chorobowe, medycyna i zdrowie od A do Z, pierwsza pomoc] / [red. nacz. Jacek Fronczak ; red. Zofia Klimaszewska ; tł. z ang. Irena Kapica et al. ; indeks Wanda Włoszczak]. - Warszawa : Reader's Digest Przegląd, 2006. - 671, [1] s. : il. (w tym kolor.). ; 29 cm. - Indeks. - ISBN 83-60123-22-5
Bardzo obszerne oraz starannie opracowane treściowo i wizualnie kompendium wiedzy o ciele i zdrowiu człowieka. Pozycja ta systematyzuje informacje o budowie i funkcjonowaniu organizmu, zwłaszcza w razie pojawienia się lub już podczas choroby. Pierwsza część książki przedstawia najczęściej występujące objawy chorobowe oraz ich prawdopodobne przyczyny, druga zaś - składa się z opisów samych chorób. Całość materiału zaopatrzono w liczne odsyłacze, opisy specjalistycznych badań (typu gastroskopia) oraz "podpowiedzi", o co - w razie jakiegokolwiek niepokoju chorobowego - pytać lekarza i jak interpretować jego odpowiedzi. Specjalnie też, po kilka stron, poświęcono tematom wyjątkowo ważnym i aktualnym w dzisiejszych czasach (cukrzyca, otyłość, choroba Alzheimera, pierwsza pomoc w razie nagłego wypadku samochodowego). Czytelników z pewnością ucieszy lista pięciuset najczęściej stosowanych leków (nazwy handlowe i chemiczne) wraz z opisem działania oraz zestaw przydatnych adresów organizacji związanych ze zdrowiem, grup wsparcia i serwisów informacyjnych. Całość wzbogacają wspaniałe ilustracje, przekroje anatomiczne i tabele. "Domowa encyklopedia..." to pomoc w chwilach trudnych, odmiennego typu podręcznik i ciekawa lektura w jednym.
3. Francuski słownik tematyczny / [oprac. Aneta Smogorzewska]. - Warszawa : Wydaw. "Rea", 2006. - 288 s. ; 15 cm. - (Shorty). - ISBN 83-7141-685-7
Słownik nietypowy ze względu na swoje konsekwentne ukierunkowanie - poszerza wiedzę użytkownika w zakresie frazeologii języka francuskiego. Ten poręczny, niby-kieszonkowy słownik w zadowalającym zakresie rozszerza i porządkuje u użytkownika słownictwo francuskie (oraz jego wykorzystanie w konwersacji). Praca A. Smogorzewskiej dzięki swemu układowi pomaga też szybko i dokładnie znaleźć potrzebne w komunikacji słowo, wyrażenie lub frazę językową.
4. Gierlasińska, Lucyna : Słownik terminów ubezpieczeniowych : polsko-rosyjski - rosyjsko-polski / Lucyna Gierlasińska. - Toruń : Wydaw. "SARISA", 2006. - 231 s. ; 21 cm. - Tekst równol. pol., ros., ros., pol. - ISBN 83-917972-5-2, 978-83-917972-5-9
W związku z kierunkami rozwoju gospodarki naszego kraju i wzrostem zapotrzebowania na wiedzę z zakresu ubezpieczeń wydano - po raz pierwszy, co autorka podkreśla - ten bardzo przydatny słownik. Z pewnością nie wyczerpuje on pełni zestawu terminów ubezpieczeniowych, lecz podaje ich około siedmiuset, więc stanowi zestawienie dość obszerne. Słownictwo dotyczy, m.in.: zawierania umów ubezpieczeniowych, przeprowadzania takich operacji, zgłaszania i procesu likwidacji szkód, zarządzania ryzykiem, systemu ubezpieczeń oraz medycyny społecznej. Materiał leksykalny prócz terminologii ściśle ubezpieczeniowej uwzględnia też terminy stosowane w praktyce w takich dziedzinach, jak: księgowość i rachunkowość, handel krajowy i zagraniczny, zarządzanie antykryzysowe, ustawodawstwo, demografia i statystyka, bankowość i finanse, giełda papierów wartościowych, podatki i cła, spedycja i transport. Leksykę zawartą w słowniku zaczerpnięto z materiałów polskich i rosyjskich towarzystw ubezpieczeniowych, z ulotek, ze stron internetowych, z podręczników, słowników i specjalistycznej prasy ubezpieczeniowej. Słownik sięga też do aktów prawnych obowiązujących w Polsce i Rosji. Wszystko to przekonuje o rozległości spektrum polecanej pozycji. Przydatne dla specjalistów w dziedzinie ubezpieczeń, jak też praktyków: agentów, brokerów, dyspaszerów, pracowników firm ubezpieczeniowych, tłumaczy, wykładowców i studentów.
5. Idiomy hiszpańskie / [oprac. Maciej Jaskot]. - Warszawa : Wydaw. "Rea", 2006. - 127 s. ; 15 cm. - (Shorty). - ISBN 83-7141-710-1
6. Idiomy niemieckie / [oprac. Magdalena Podracka-Wi~sskirchen]. - Warszawa : Wydaw. "Rea", 2006. - 176 s. ; c15 cm. - (Shorty). - ISBN 83-7141-670-9
7. Idiomy włoskie / [oprac. Maria Katarzyna Podracka]. - Warszawa : Wydaw. "Rea", 2006. - 156 s. ; 15 cm. - (Shorty). - ISBN 83-7141-709-8
Idiomy to jednostki językowe, które laikowi mogą się wydawać niekonieczne w kompetentnej znajomości języka obcego. Ci jednak, których interesuje raczej uzus, nie zaś sztywna wiedza gramatyczna, doceniają ich wagę dla komunikacji i nawet ustawiają ich znajomość ponad sztywnymi formułkami gramatycznymi. Polecane słowniki (poz. 5-7) zawierają bardzo szeroki wybór tych specyficznych przejawów bezustannego rozwoju każdego języka i z pewnością okażą się kompetentną pomocą, przykładowo - podczas pobytu w słonecznej Italii, w gorącej Hiszpanii, w "uporządkowanych" Niemczech.
8. Janiak, Iwona : Cuda świata / Iwona Janiak, Ewa i Andrzej Kropiwniccy. - Poznań : Publicat S.A., 2006. - 320 s. : fot. kolor.,m. ; 23 cm. - (Biblioteka Gazety Wyborczej. Podróże Marzeń ; 31). - ISBN 83-245-0768-X, 978-83-245-0768-9
Imponujące objętościowo kompendium o charakterze "turystyczno"-informacyjnym - stąd jego miejsce w bieżącym zestawieniu. Autorzy w bardzo staranny sposób zaprezentowali czytelnikom sto miejsc świata, które są nie tyle popularne i modne, co stały się takimi, jako godne zwiedzenia i zapamiętania (Barcelona, Prowansja, Lima, Fudżi, Jezioro Bodeńskie). Podróż zainspirowana tym leksykonem pozostawi nie tylko miłe wspomnienia, ale i wzbogaci wiedzę podróżników na temat historii, geografii i biologii zwiedzanych części świata. Tym, zaś którzy nie mogą praktycznie wykorzystać polecanej pozycji, z pewnością sama lektura - choć w części - zrekompensuje brak podróży. Treść kolejnych rozdziałów ma charakter wybitnie kształcący (zestawienia faktów i ciekawostek plus informacje o charakterze turystycznym) oraz efektowne fotografie. Książka nie trywializuje przedstawianych miejsc (jak wiele podobnych jej a obecnych na polskim rynku wydawniczym), lecz przedstawia ciekawie i odkrywczo.
9. Ludzie tygodnika "Solidarność" / Grzegorz Eberhardt [et al.]. - Gdańsk : Wydaw. "Tysol", 2006. - 251 s., [16] s. tabl. : fot., portr. ; 24 cm. - ISBN 83-904625-8-3
Nietypowy słownik biograficzny, który w swych szkicach przybliża trojaką wiedzę: biogramy sławnych i ważnych osób, etapy rozwoju pisma torującego drogę wolnej prasie w PRL oraz losy organizacji, która zmieniła losy Polski, czyli NSZZ "Solidarność". Każde z haseł zawiera charakterystykę i wkład najważniejszych twórców i współpracowników tygodnika, jak również wspomnienia opozycji polskiej i tzw. nowej elity politycznej. Taki wachlarz poglądów stanowi interesujące naświetlenie przyczyn wielu współczesnych sporów, nie przedstawiając jednakże jakiejkolwiek oceny przedstawianych faktów, pozostawiając pole do przemyśleń czytelnikowi. Największym atutem polecanej książki-hybrydy jest bogactwo faktograficzne.
10. Nowa matura - język polski : analiza i interpretacja tekstów : zasady nowej matury z języka polskiego, przejrzyste kryteria oceniania, literatura polska i powszechna, 87 przykładów analiz i interpretacji, modele odpowiedzi krok po kroku, wnioski / Jadwiga Wiendlocha [et al.]. - Bielsko-Biała : Wydaw. "Park", cop. 2006. - 360 s. : il., fot., portr. ; 25 cm. - Bibliogr. s. 359-360. - ISBN 83-7266-495-1
11. Nowacka, Teresa : Co potrzeba do matury z języka polskiego / Teresa Nowacka. - Warszawa : Wydaw. "Verbum", 2005. - 480 s. ; 24 cm
Polecane książki (poz. 10,11) mogą się wydawać jednymi z wielu tego typu powtórek obecnych na polskim rynku wydawniczym, jednakże posiadają dość wysoki poziom, z czego wynika, iż są godne polecenia. Nie operują skrótami myślowymi, autorzy zaś uniknęli w nich radykalnych skrótów materiału, zachowując jednak potrzebną kompensację wiedzy maturalnej. Obie książki mają podobną, dwuczęściową budowę: w pierwszej zawarto opracowania pozycji lekturowych, wymaganych od ucznia zdającego egzamin maturalny na poziomie podstawowym, w drugiej - zatroszczono się o poziom rozszerzony. Dobór lektur oczywiście pozostaje w zgodzie z bieżącymi wymaganiami Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w Warszawie. Każdy z podrozdziałów-mikroopracowań to po prostu rzetelna, zwięzła i jasna interpretacja utworu literackiego wraz z omówieniem genezy, klimatu epoki oraz biografii autora, jak też z ćwiczeniami, pytaniami pomocniczymi i poleceniami kształtującymi umiejętności ucznia. Wszystko to może również stanowić inspirację do całorocznych wypracowań, esejów i szkolnych dyskusji, jednym słowem z pewnością pomoże w uzyskaniu dobrych ocen podczas roku szkolnego. Można też niemal zaręczyć, iż przyswojenie treści polecanych książek (jednej lub obu) niemal gwarantuje osiągnięcie maksymalnej ilości punktów na maturze. W "pakiecie dodatkowym" zamieszczono tam również potrzebne informacje, tym razem natury praktycznej: jakie materiały i dokumenty potrzebne są każdemu polskiemu abiturientowi oraz aktualne zasady tzw. nowej matury.
12. Rosyjskie frazeologizmy, przysłowia i sentencje / [oprac. Danuta Samek]. - Warszawa : Wydaw. "Rea", 2006. - 235 s. ; 15 cm. - (Shorty). - ISBN 83-7141-678-4 650
Idiomy, czyli coś nowego i stale zmieniającego się w każdym języku plus przysłowia i sentencje, czyli coś starego i tradycyjnego, to dość niespotykane połączenie w wydaniu słownikowym. Wydawnictwo "Rea" opracowało kolejną, bardzo udaną pozycję, przydatną w celach całkowicie i konkretnie użytkowych (biznes, negocjacje, rozmowa towarzyska), jak i po prostu w poszerzeniu erudycji w tym chyba najbliższym polszczyźnie języku. Kompetentne i mimo kieszonkowej wersji dość obszerne opracowanie.
13. Pomoc domowa w Niemczech : [rozmówki polsko-niemieckie] / [oprac. i przetł. Magdalena Depritz]. - Warszawa : Wydaw. "Kram", 2006. - 205 s. ; 15 cm. - (Helper). - Indeks. - ISBN 83-89171-33-3
14. Pomoc gastronomiczna w Niemczech : [rozmówki polsko-niemieckie] / [oprac. i przetł. Magdalena Depritz]. - Warszawa : Wydaw. "Kram", 2006. - 238 s. ; 15 cm. - (Helper). - Indeks. - ISBN 83-89171-38-4
15. Pomoc medyczna w Niemczech : [rozmówki polsko-niemieckie] / [oprac. i przetł. Magdalena Depritz]. - Warszawa : Wydaw. "Kram", 2006. - 256 s. ; 15 cm. - (Helper). - Indeks. - ISBN 83-89171-43-0
16. Złota rączka w Niemczech : [rozmówki polsko-niemieckie] / [oprac. i przetł. z niem. Magdalena Depritz]. - Warszawa : Wydaw. "Kram", 2006. - 283 s. ; 15 cm. - (Helper). - Indeks. - ISBN 83-89171-28-7
Ze względu na coraz liczniejszą grupę Polaków przebywających przez dłuższy czas za granicami kraju i pamiętając o tak nagłaśnianej przez polskie media kampanii na temat możliwości pracy za granicą oraz kreacji i samorozwoju w życzliwych krajach Unii Europejskiej, wyjątkowo polecam dziś serię "Rozmówki polsko-... ; Helper" wydaną przez Wydawnictwo "Kram" (poz. 13-16). Każdy z tych słowników-rozmówek jest godny polecenia nie tylko z powodu wyżej wspomnianej aktualności, ale przede wszystkim ze względu na kompetentne opracowanie frazeologii. Pozycje "Kramu" to ciekawe połączenia słowników frazeologicznych, tematycznych oraz idiomatycznych. Rzetelność, uwzględnienie współczesnego stanu języka obcego - słownictwa, idiomów, wyrażeń fachowych (często bardzo specjalistycznych), adekwatne przykłady, skrótowość i poglądowość sprawiają, iż po całą serię z powodzeniem mogą sięgnąć - z oczywistych względów - tak poszukujący pracy i szykujący się do wyjazdu za granicę, jak i uczniowie, studenci czy też pasjonaci nauki języków obcych.
17. Skorowidz obowiązujących przepisów prawnych 2005 : stan prawny na dzień 1 stycznia 2006 r. / [zespół red. Krzysztof Kaszubowski et al.]. - Sopot : Wydawnictwo Prawnicze "Lex", cop. 2006. - 1377 s. ; 25 cm. - Indeksy. - ISBN 83-7416-577-4
Książka, wręcz niezbędna dla studentów prawa oraz osób w jakikolwiek sposób z prawem związanych. Unikalną zaletą polecanego skorowidzu jest jego kompletność - opracowujący zamieścili w nim każdy akt prawny opublikowany po 1918 r. w Dzienniku Ustaw lub Monitorze Polskim i oceniony jako obowiązujący. Skorowidz uwzględnia także wszelkie skróty aktów prawnych opublikowanych w Dzienniku... oraz Monitorze... do końca 2005 roku. Przepisy uporządkowano według haseł przedmiotowych oraz kolejno numerowanych podhaseł i punktów, w których z kolei akty uszeregowano w kolejności merytorycznej z uwzględnieniem relacji pomiędzy ustawą jako aktem nadrzędnym a wydanymi na jej podstawie aktami wykonawczymi. Hasła-informacje każdorazowo zawierają: tytuł, rodzaj, wskazanie jednostki redakcyjnej, czyli materii dotyczącej hasła, do którego akt zakwalifikowano, oraz identyfikator, czyli umowny zapis miejsca publikacji aktu prawnego. Układ zakończenia książki ułatwia czytelnikowi poruszanie się po niej dzięki liście identyfikatorów aktów zmieniających ze wskazaniem głównej jednostki redakcyjnej, jak również dzięki indeksowi alfabetycznemu i rzeczowemu grup wyróżnionych dziedzin prawa. Polecany "Skorowidz..." to staranna merytoryczna i formalna systematyzacja zbioru aktów prawnych.
18. Świerkocka, Beata : Vademecum maturzysty - chemia / Beata Świerkocka, Jacek Świerkocki. - Kraków : Wydaw. "Zielona Sowa", 2006. - 345 s. : il., wykr. ; 21 cm. - ISBN 83-7435-152-7, 978-83-7435-152-2
W wypadku tak trudnej i raczej tylko teoretycznej dziedziny nauki polecane kompendium z pewnością będzie niezbędne dla każdego maturzysty, a przydatne każdemu, kto potrzebuje małej powtórki z chemii. Vademecum... przybliża jej teoretyczne podstawy, a dzięki ułatwiającemu powtarzanie i uzupełnianie materiału układowi, tabelom, wykresom i schematom stanowi kompetentną, a jednocześnie w praktyczny sposób skrótową i poglądową, pigułkę wiedzy. Książka zawiera także podstawowe i najczęściej spotykane na wszelkich sprawdzianach ćwiczenia i zadania - wyjaśnione krok po kroku.
19. Warszawski przewodnik literacki / pod red. Pawła Cieliczki. - Warszawa : Fundacja na rzecz Badań Literackich, 2005. - 295, [1] s. : fot., portr. ; 25 cm. - Bibliogr. s. 280. - ISBN 83-60312-00-1
Niespotykany słownik biograficzny. Każde z haseł zawiera: biogram, cytaty z twórczości pisarskiej/poetyckiej opisywanej osoby, fragmenty (o ile to możliwe) szczególnie interesujących wypowiedzi oraz oczywiście fotografię/portret - lecz wszystko to w aspekcie naszego miasta stołecznego. Jednym słowem, słownik przedstawia wyłącznie literatów oraz motywy literackie w jakikolwiek sposób związane Warszawą. Ten specyficzny spis miejsc pozwala na zapoznanie się ze stolicą przez pryzmat literatury, jak też literatury przez książkowe zwiedzanie stolicy - nie sztampowe i nie turystyczne, gdyż obraz miasta widzianego oczami pisarzy jawi się w sposób niewątpliwie bardziej atrakcyjny niż rzeczywistość... Poczet nazwisk-haseł jest doprawdy imponujący swą liczbą jak i rozległością chronologii, a przede wszystkim nowoczesnością, gdyż budują je, przykładowo, takie nazwiska, jak: Jan Kochanowski (16 w.), Jan Andrzej Morsztyn (17 w.), Juliusz Słowacki (1809-1849), Stanisław Wyspiański (1869-1907), Juliusz Kaden-Bandrowski (1885-1944), Janusz Anderman, Muniek Staszczyk (rocznik '1963) czy Agnieszka Drotkiewicz ('1981). Pozycja dla turystów, warsawianistów, a przede wszystkim miłośników literatury.
