Anna Rau

 

IMRE KERTESZ
Laureat Literackiej Nagrody Nobla 2002
Zestawienie bibliograficzne (1929- )

 

Urodził się 9 listopada 1929 r. w rodzinie żydowskiej. W 1944 r. znalazł się w Oświęcimiu, skąd przeniesiony został do obozu w Buchenwaldzie, gdzie przebywał aż do wyzwolenia. W 1948 r. po powrocie na Węgry pracował w gazecie "Vilagossag" (zwolniony w 1951 r. po przyjęciu przez czasopismo linii partii komunistycznej). Po odbyciu 2-letniej służby wojskowej stał się niezależnym pisarzem i tłumaczem autorów niemieckich (Nietzsche, Schnitzler, Freud, Roth, Wittgenstein, Hofmannstahl i Canetti).

Swoją najgłośniejszą powieść, "Los utracony", opublikowaną w 1975 roku, oparł na swoich doświadczeniach z pobytu w obozach koncentracyjnych. Została ona uznana przez amerykańskich i europejskich krytyków za dzieło wybitne, jedną z najbardziej poruszających relacji obozowych. Książkę przetłumaczono na 14 języków.

Powieści Kertesza, nie tłumaczone dotąd na język polski, to m.in. "A nyomkeresoe"(1977), "Galyanaplo"(1992) i "Az angol labogo"(1991). Jego wykłady i eseje zostały zebrane m.in w zbiorze "A holocaust mint cultura" (1993). Jego pisarstwo często porównywane jest z twórczością Tadeusza Borowskiego - którego węgierski noblista bardzo ceni.

Imre Kertesz jest laureatem wielu węgierskich i zagranicznych nagród literackich, m.in. Brandenburger Literaturpries (1995), Leipziger Buchpreis (1997) oraz WELT-Literaturpreis (2000).

I. Twórczość

Los utracony / przeł. Krystyna Pisarska. - Warszawa : "W.A.B.", 2002. - 268, [4] s. ; 20 cm. - ISBN 83-88221-68-X

II. Wypowiedzi prasowe

Imre Kertesz o literaturze. Rozm. przepr. Anna Rubinowicz. Gaz. Wyborcza 2002 nr 255 s. 20.

Jestem obcy, więc piszę. Rozm. przepr. Josee Mariia Ridao. Forum 2002 nr 42 s. 48-49, il.

Literatura przetrwa. Rozm. przepr. Tilman Krause. Przekrój 2002 nr 42 s. 16-17, il.

Los odzyskany. Gaz. Wyborcza 2002 nr 238 s. 6, il.
Tekst wystąpienia wygłoszonego 15 listopada 2001 r. w Hanowerze.

Nasze stulecie / tłum. Dariusz Filar // Prz. Polit. - Nr 32 (1986) s. 94-98.

O czym pisać po Oświęcimiu. Rozmowa z [...], autorem "Losu utraconego". Rozm. przepr. Krzysztof Masłoń. Książki. Mag. Lit. 2002 nr 5 s. 53.

Porażka ludzkości. Rozm. przepr. Monika Gołąb. Życie 2002 nr 74 dod. Książki s. 3, il.

Zerowy punkt kultury. Rozmowa z... pisarzem węgierskim, autorem "Losu utraconego". Rozm. przepr. Krzysztof Masłoń. Rzeczpospolita 2002 nr 81 dod. Plus Minus nr 14 s. A10-A11, portr.

III. Artykuły nt. pisarza

A.B. : Nobel 2002. Nowe Książki 2002 nr 11 s. 2, il.

BABA Krisztina : Kolacja z Kerteszem. Rozm. przepr. Tadeusz Nyczek. Przekrój 2002 nr 42 s. 20, il.

ESTERHAZY Peter : "168 ura" Węgry. Rozm. przepr. Zsuzsa Grossmann-Vendrey. Gaz. Wyborcza 2002 nr 255 s. 20.
Pisarz węgierski o nobliście.

FIAŁKOWSKI Tomasz : Imre Kertesz. "To nie był mój los...". Tyg. Powsz. 2002 nr 42 s. 6.

GIZIŃSKI Jarosław, HAUSMAN Marzena : Triumf pamięci. Newsweek 2002 nr 42 s. 112, il.

GOŁĄB Monika : O porażce humanizmu. Literacki Nobel. Życie 2002 nr 238 s. 1, 3, il.

GOSZCZYŃSKA Justyna : Imre, z którego jesteś roku? Gaz. Wyborcza 2002 nr 265 dod. Duży Format nr 28 s. 33. Reakcja węgierskich mediów.

J.Sz. : Kertesz z literackim Noblem. Gaz. Wyborcza 2002 nr 238 s. 5, il.

JENDROSZCZYK Piotr, NIEWIADOMSKI Andrzej : Przez Niemcy do świata. Rzeczpospolita 2002 nr 239 s. A15, il.

KOVACS Istvan : Świadek XX wieku. Wprost 2002 nr 42 s. 128-129, il.

LADA Tomasz : Węgierski outsider. Literackiego Nobla otrzymał Imre Kertesz. Życie Warsz. 2002 nr 238 s. 5, il.

MASŁOŃ Krzysztof : Ludzie bez losu. Literacki Nobel 2002. Imre Kertesz. Rzeczpospolita 2002 nr 239 s. A5, il.

NADAS Peter : Kertesz i jego tematy. Gaz. Wyborcza 2002 nr 255 s. 22, il.

OLSZAŃSKI Tadeusz : Los nagrodzony. Polityka 2002 nr 42 s. 72, il.

SOWULA Grzegorz, MASŁOŃ Krzysztof : W języku małej wyspy. Rzeczpospolita 2002 nr 238 s. A10.

VARGA Krzysztof, GUZ-VETTER Marzenna : Węgierski Nobel. Gaz. Wyborcza 2002 nr 238. s. 1, 4, portr.

ŻYSZKIEWICZ Waldemar : Nagroda z klucza. Nobel dla Imre Kertesza. Tyg. Solid. 2002 nr 42 s. 11, il.

IV. Recenzje

Los utracony.

GOŁĄB Monika : Milcząc, powiedzieć wszystko. Życie 2002 nr 74 dod. Książki s. 3.

KAMIEŃCZYK Monika : Szczęście holocaustu. Opcje 2002 nr 3 s. 24-25.

LIKOWSKA Ewa : Nobel dla Węgra. Przegląd 2002 nr 41 s. 32.

MORAWIEC Arkadiusz : "...w tym pięknym obozie koncentracyjnym" (Bildungsroman Imre Kertesza). Akcent 2002 nr 4.

NOWACKI Dariusz : Wypełnić przeznaczenie. FA-art. 2002 nr 2-3 s. 26-27.

SOBOLEWSKA Justyna : Bez komentarza. Przekrój 2002 nr 10 s. 59.

SPIRO György : Non habent sua fata. Gaz. Wyborcza 2002 nr 255 s. 21.

VARGA Krzysztof : Hurra! Jestem w Buchenwaldzie! Gaz. Wyborcza 2002 nr 85 dod. Magazyn nr 15 s. 33.

ZAWORSKA Helena : W pięknym obozie koncentracyjnym. Nowe Książ. 2002 nr 3 s. 54.