Elżbieta Maruszczak

 

COŚ ZA NIC?

 

Rozmawiałam ostatnio z decydentem samorządowym: "… Jeżeli dacie komputer do naszej biblioteki to go biorę, ale bez żadnych warunków…".

Otrzymałam ostatnio list od czytelnika artykułu na temat możliwości zdobywania dodatkowych środków finansowych dla bibliotek: "…Proszę podać mi adres fundacji, która sfinansowałaby zakup komputerów dla biblioteki, ale bez konieczności pisania projektu…".

Odebrałam ostatnio telefon… można by tak dalej.

W życiu prywatnym nie oczekujemy zazwyczaj, że dostaniemy coś za darmo - nawet od członków własnej rodziny, nad czym ubolewam. Zanim wydamy własne pieniądze zastanawiamy się, za co płacimy, komu i czy warto akurat tyle. Dlaczego zatem tak częste jest przekonanie, że nasz warsztat pracy powinien być unowocześniony przez charytatywne siły zewnętrzne praktycznie bez naszego wkładu?

Jest sporo potencjalnych źródeł finansowania zadań, które mogą być wykonane w bibliotekach i każda organizacja stawia własne warunki, na jakich skłonna byłaby partycypować w kosztach. Dobrze jest znaleźć takie źródło, którego cele są zgodne z naszymi dążenia-mi. A jeśli trzeba będzie wypełnić więcej formalności niż się to wydaje niezbędne z punktu widzenia naszego bibliotecznego celu - warto to zrobić. Fundator płaci i ma prawo wymagać. A my powinniśmy dbać o jego zadowolenie z naszych działań, by chciał współpracę kontynuować i opowiedział o nas innym potencjalnym darczyńcom.

W drugim kwartale roku 2003 planujemy przekazanie sprzętu komputerowego do czwartej już grupy bibliotek w kolejnych dwudziestu dziewięciu gminach naszego województwa w ramach programu BIS - Biblioteczna Informacyjna Sieć Szkoleniowa. Biblioteka, która otrzymuje zestaw komputerowy zobowiązuje się (podpisaniem stosownej umowy) do wykonania zadań określonych w Kontrakcie Wojewódzkim¹. Oznacza to przede wszystkim zabezpieczenie sprzętu, umożliwienie korzystania z internetu użytkownikom z zewnątrz (nieodpłatnie co najmniej do końca roku 2003) w godzinach ustalonych przez bibliotekę oraz pełnienie roli łącznika pomiędzy Wojewódzką Biblioteką Publiczną w Olsztynie a właściwym sobie Urzędem Miasta/Gminy w zakresie budowy i aktualizacji serwisu internetowego BIL. Gotówka może się przydać do ubezpieczenia sprzętu (około 50 - 100 zł). Resztę można wykonać korzystając z już posiadanych zasobów: może to być wyposażenie technologiczne biblioteki, ale mogą też być ręce albo głowa. Wkładem własnym może być wartość prac remontowych (przystosowanie lokalu bibliotecznego do nowych zadań i/lub dla potrzeb niepełnosprawnych). Jeżeli prace wykonane są przez wolontariuszy, należy przedłożyć Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Olsztynie pismo z ich wartością szacunkową podpisane przez kompetentne osoby (kierownik, dyrektor placówki, przedstawiciele władzy samorządowej). Skoro nie ma pieniędzy w danej bibliotece lub całej gminie, to może warto pomyśleć i znaleźć chętnych do pracy społecznej? Bibliotekarze, uczniowie, mieszkańcy, przedstawiciele lokalnych władz zadajcie sobie pytanie, dlaczego nie ma komputera z bezpłatnym dostępem do internetu w naszej bibliotece gminnej? A może odpowiedzcie sobie na pytanie, czy chcecie taki komputer, nawet, jeśli trzeba będzie trochę popracować, by go zatrzymać na stałe? Samorządy wszystkich gmin zostały zawiadomione o możliwości wzięcia udziału w programie i poproszone o wytypowanie biblioteki na swoim terenie, do której nieodpłatnie zostanie dostarczony sprzęt komputerowy. Przedstawiciele samorządów mogli się zmienić lub zmienić zdanie. Wierzę, że świadomi szans i odpowiedzialności, jaka na nich spoczywa, zainteresują się efektywnie ofertą korzystną dla swoich wyborców.

Jest również inna możliwość zapewnienia wkładu własnego przez konkretną gminę. Można starać się o środki startując w którymś z aktualnie ogłoszonych konkursów. Należałoby wtedy napisać wniosek spełniający kryteria konkretnego programu. W ten sposób można znaleźć fundusze między innymi na opłaty za korzystanie z internetu. Coraz częściej wnioskodawcą nie może być biblioteka, a preferowane będą wnioski organizacji pozarządowych. Warto nawiązać lub poszerzyć współpracę z lokalnym stowarzyszeniem, albo nawet je stworzyć, jeśli do tej pory nie istniało. Poniżej podaję informacje na temat kilku programów, do których można aplikować w najbliższym czasie.

Nazwa Programu	Data składania wniosków	Organizacja administrująca programem	Adres, pod którym można znaleźć informacje na temat programu
"Równać Szanse 2003 - Małe Granty" Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności	10 IV 2003	Polska Fundacja Dzieci i Młodzieży	http://www.pcyf.org.pl/szanse/rownac2003_zas.shtml tel. (0-22) 826 44 73 tel. (0-22) 826 44 76 e-mail: pcyf@pcyf.org.pl e-mail: a.lega@pcyf.org.pl
Program Małych Grantów Ambasady USA	1 V 2003	Ambasada USA w Warszawie	http://www.usinfo.pl/culture/grants/docs/apply_pl.htm tel. (0-22) 628 30 41 wew. 2283 e-mail: beata@pd.state.gov
Polska Granica Wschodnia - Fundusz Małych Projektów	16 V 2003	Eororegion Bałtyk	http://www.eurobalt.org.pl/projekty/fw/fundusz_wsch.html tel. (0-55) 235 55 99 fax (0-55) 236 10 10 e-mail: sekel@eurobalt.org.pl
Region Morza Bałtyckiego 2001, Schemat Wsparcia	30 V 2003	Euroregion Bałtyk	http://www.eurobalt.org.pl/projekty/rmb/rmb.html tel. (0-55) 235 55 99 fax (0-55) 236 10 10 e-mail: sekel@eurobalt.org.pl
Młodzież	1 VI, 1 IX, 1 XI 2003	Komisja Europejska. W Polsce Narodowa Agencja Programu MŁODZIEŻ	http://www.youth.org.pl tel. (0-22) 622 37 06 lub 628 60 14 fax (0-22) 622 37 08 lub 628 60 17 e-mail: youth@youth.org.pl
Miasta bliźniacze	30 IV 2003 17 VII 2003	Komisja Europejska. W Polsce Biuro Związku Miast Polskich	http://www.miasta-polskie.pl/twinning.html tel. (0-61) 853 08 13 e-mail: towntwinning@cec.eu.int (Bruksela)

Oto gminy, które już otrzymały sprzęt komputerowy w ramach programu BIS: Banie Mazurskie, Barciany, Bartoszyce, Bartoszyce - miasto, Biała Piska, Biskupiec, Biskupiec Pomorski, Braniewo, Braniewo - miasto, Budry, Dąbrówno, Dobre Miasto, Dubeninki, Dywity, Działdowo, Elbląg, Elbląg - miasto, Ełk - miasto, Giżycko - miasto, Godkowo, Gołdap, Górowo Iławeckie, Górowo Iławeckie - miasto, Grodziczno, Gronowo Elbląskie, Iława, Iława - miasto, Iłowo-Osada, Janowo, Jedwabno, Jeziorany, Jonkowo, Kisielice, Korsze, Kowale Oleckie, Kruklanki, Lelkowo, Lidzbark Warmiński, Lidzbark Warmiński - miasto, Lidzbark Welski, Lubawa, Lubawa - miasto, Lubomino, Łukta, Małdyty, Markusy, Mikołajki, Milejewo, Miłakowo, Miłomłyn, Morąg, Mrągowo - miasto, Nidzica, Nowe Miasto Lubawskie, Nowe Miasto Lubawskie - miasto, Olecko, Orneta, Olsztyn, Olsztynek, Orzysz, Ostróda, Ostróda - miasto, Pasłęk, Piecki, Pieniężno, Pisz, Pozezdrze, Prostki, Purda, Reszel, Rozogi, Ruciane-Nida, Rybno, Rychliki, Ryn, Sępopol, Srokowo, Stawiguda, Susz, Szczytno - miasto, Świątki, Tolkmicko, Węgorzewo, Wieliczki, Wilczęta, Wydminy, Zalewo.

Cieszą coraz częstsze pytania o fundacje i projekty pomocowe. Dobrze, że informacje pojawiające się na ten tema są czytane. Zwiększa się nadzieja wynikająca ze zrozumienia możliwości, tkwiących w nas samych, szczególnie gdy świadomie i skutecznie skorzystamy z pomocy oferowanej przez innych. Przypomina mi się Dobra Walka, o jakiej usłyszał pielgrzym² od przewodnika: "Chciałbym, żebyś to dokładnie zrozumiał: nieprzyjaciel rzadko uosabia zło. Lecz zawsze jest w pobliżu, ponieważ miecz, który niczemu nie służy, tylko spoczywa w pochwie, w końcu pokrywa się rdzą".

 

¹ Kontrakt Wojewódzki dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2001 - 2002 został po podpisaniu zatwierdzony przez Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Radę Ministrów. Po renegocjacji Kontraktu termin finalizacji wykonania jego zadań przesunięto na rok 2003

² P. Coelho: Pielgrzym. Warszawa 2003.