Teresa Zielińska

 

50 lat Gminnej Biblioteki Publicznej w Kolnie

 

Bibliotekę Gminną w Kolnie założono na przełomie lat 1948/49. Jej organizatorem i pierwszym kierownikiem był L.Wiśniewski – nauczyciel, zasłużony działacz kultury naszego regionu.
W końcu 1949 r. księgozbiór biblioteki liczył 853 woluminy, a skorzystało z niego 203 czytelników. Biblioteka mieściła się wtedy w jednym pokoju o powierzchni 16 m2. Drugi taki sam pokój biblioteka uzyskała w latach sześćdziesiątych. W tym lokalu, pod numerem 15 mieści się do dziś.
Księga inwentarzowa GBP założona 14 XII 1948 r. opatrzona jest następującą pieczęcią: “Zarząd Gminy w KIELI powiat Reszelski” w podpisie A.Gawroński. Podobnie ciekawa jest treść pieczęci w księdze inwentarzowej Biblioteki w Lutrach, która także powstała w tym samym czasie. Brzmi ona: “Zarząd Gminy w Lutrze”.

W ciągu minionych pięćdziesięciu lat Gminna Biblioteka Publiczna w Kolnie przeżywała wzloty i upadki. Niecodzienny charakter miała uroczystość 20 – lecia działalności Gromadzkiej Biblioteki Publicznej w Kolnie obchodzona w listopadzie 1969 roku. W obecności władz wojewódzkich i powiatowych, działaczy kultury, bibliotekarzy i bardzo licznie zebranej młodzieży na uroczystej akademii podkreślono duży poziom czytelnictwa i popularyzacji książek. Obchody uświetnił występ zespołu “Gawęda” z Warszawy.
Natomiast do mniej radosnych wydarzeń należały pożary, które dwukrotnie: w 1954 i 1991 roku spowodowały znaczne straty i chociaż ogień nie objął bezpośrednio księgozbioru, budynek trzeba było remontować, a na czas remontu przenosić księgozbiór do remizy strażackiej. Najtragiczniejszym w skutkach okazał się pożar biblioteki publiczno – szkolnej w Kabinach (wówczas działającej jeszcze poza biblioteką w Kolnie), który w styczniu 1967 r. strawił cały budynek biblioteki, świetlicę wiejską i inne pomieszczenia. Dopiero po adaptowaniu w 1973 r. następnego lokalu na bibliotekę, tj. aktualnie do dziś zajmowanego, wznowiono działalność biblioteki w Kabinach.
Podczas Jubileuszu 20 – lecia Biblioteki p. Maria Badurska relacjonowała: “z księgozbioru liczącego około 8 tys. woluminów korzystało 785 czytelników. W tym czasie GBP miała 1 filię w Samławkach i 9 punktów bibliotecznych mieszczących się głównie w szkołach lub świetlicach. Poza wypożyczaniem książek w ramach pracy oświatowej organizowano cały szereg imprez: wieczornice literackie, wieczory baśni, kółko żywego słowa, spotkania autorskie, przeglądy książek i dyskusje nad nimi oraz konkursy, w których niejednokrotnie GBP w Kolnie zdobywała przodujące miejsce w skali powiatu”.
Księgozbiór w punktach bibliotecznych należało wymieniać raz na kwartał. Jak ciężka była to praca wspomina p. Honorata Bielska (kierowniczka biblioteki w latach 1956-61): “książki dowoziło się rowerem, na własnych plecach lub wozem konnym”.

W ciągu tych pięćdziesięciu lat na skutek zmian administracyjnych kraju zmieniał się również obszar działania GBP w Kolnie, jej struktura organizacyjna, nazewnictwo, podległość. Po utworzeniu Gminnego Ośrodka Kultury w 1977 r. Bibliotekę włączono w jego struktury. Następnie w latach 1991-1993 podlegała bezpośrednio Urzędowi Gminy, zaś od 1.04.1994 r. ponownie znalazła się pod dyrekcją GOK-u.
Po reaktywowaniu gminy w 1973 r. do GBP w Kolnie przyłączono filie: bibliotekę publiczno - szkolną w Kabinach (1973 r.), bibliotekę publiczno - szkolną w Lutrach (1975 r.) i bibliotekę publiczno – szkolną w Bęsi (1983 r.).
Taka struktura organizacyjna obowiązuje do dziś. W siedzibie GBP w Kolnie jest 1 cały etat pracowniczy, filie w Lutrach i w Bęsi – po 3 etatu, natomiast w Kabinach – tylko 1 etatu. W 1991 r. dokonano rygorystycznej redukcji etatów – zlikwidowano 1 cały etat w bibliotece. Dlatego nastąpiła stopniowa redukcja punktów bibliotecznych w terenie (aktualnie działa tylko 1 – na Wólce).

W latach dziewięćdziesiątych nastąpiło wzmożenie pracy kulturalno – oświatowej, szczególnie w zakresie regularnych lekcji bibliotecznych dla szkół, konkursów czytelniczych i plastycznych oraz współorganizacji imprez typu Dni Kultury, Książki i prasy, kiermaszy książkowych oraz imprez gminnych, np. święta ludowego czy dożynek.
Do negatywów należy bezwzględnie zaliczyć złe warunki lokalowe Biblioteki Gminnej w Kolnie, która od lat dysponuje lokalem liczącym zaledwie 36 m2. Ciasnota pomieszczeń uniemożliwiła zorganizowanie przyzwoitej czytelni, ochronę i zabezpieczenie zbiorów oraz utrudnia prowadzenie lekcji bibliotecznych. Było kilka pomysłów na poprawę warunków, niestety ze względu na duże koszty lub przeszkody techniczne nie zrealizowano ich. Urząd Gminy Kolno od lat nie wybudował żadnego nowego obiektu, oprócz 2 domków nauczycielskich. W 1996 r. zabrano pomieszczenie czytelni w Bęsi lokalizując tam pocztę. Aktualnie rolę czytelni pełni wspólna sala Wiejskiego Domu Kultury, gdzie trudno o niezbędną ciszę i spokój.

Łączny księgozbiór biblioteczny wynosi aktualnie 28311 woluminów. Na bieżąco jest uzupełniany o wartościowe i poszukiwane przez czytelnika pozycje. W 1998 r. zakupiono łącznie 302 książki za 3245 zł (w roku 1997- 308 za 3225 zł). Mimo skromnych warunków lokalowych i materialnych osiągamy dobre wyniki pracy. Z usług biblioteki korzysta rocznie średnio ponad 700 czytelników, tj. około 20% mieszkańców gminy. W ubiegłym roku zanotowano łącznie 17033 wypożyczeń książek i czasopism, tj. około 1517 więcej niż w poprzednim roku. Biblioteka posiada znaczny wybór czasopism o różnej treści: pisma typowo kobiece, popularnonaukowe, hobbystyczne, religijne itp.
Biblioteka utrzymuje się z finansów Samorządu Gminy w Kolnie. Dużym wsparciem jest pomoc organizacyjna i merytoryczna WBP w Olsztynie oraz finansowa Fundacji Pomocy Bibliotekom Polskim. Duże też podziękowanie należy się E. Hajdukowi z Kolna – darczyńcy, który w ciągu 3 ostatnich lat ofiarował bibliotece około 185 woluminów książek. Wsparcia udzielało także sołectwo w Lutrach.
Biblioteka nie tylko gromadzi, opracowuje, udostępnia, ale popularyzuje i upowszechnia piśmiennictwo. Stanowi przedłużenie szkolnego procesu edukacyjnego, kształtuje zainteresowania czytelników. Faktycznych zasług czytelnictwa nie można zmierzyć: jego pozytywna wartość kryje się w istocie bycia z książką (naszych przeżyć, wzruszeń, wyobrażeń).

O tym, że biblioteka jest nieodzowna w wiejskim środowisku zaświadczają jej czytelnicy. GBP w Kolnie ma stałe grono wiernych przyjaciół – czytelników, których nie odstraszyły od czytania ani zmienne warunki ani konkurencyjne nośniki informacji. Często sięgają do książek, czytają po kilkadziesiąt lat i, mimo że nie ma ich tak wiele, zawsze coś ciekawego dla siebie wybiorą.

Z okazji Jubileuszu pięćdziesięciolecia Biblioteki 20 najaktywniejszych czytelników zostało uhonorowanych dyplomami i nagrodami książkowymi. Tytuł “Czytelnika 50 – lecia” otrzymał p. Tadeusz Lach, który czyta od 41 lat. Przeczytał łącznie 1050 książek. Natomiast p. Elżbieta Ambroziak (studentka WSP) w ciągu 16 lat przeczytała aż 1100 woluminów. Wśród wyróżnionych jest też spora grupa młodzieży szkolnej i dzieci.

Biblioteka nie mogłaby też istnieć bez kadry. Począwszy od L. Wiśniewskiego, założyciela i pierwszego kierownika Biblioteki, następni bibliotekarze położyli duże zasługi w rozwijaniu sieci bibliotecznej, upowszechnianiu i popularyzacji książki oraz budowaniu jej autorytetu i rangi.

W GBP w Kolnie funkcję kierownika kolejno pełnili:

Jubileusz pięćdziesięciolecia Biblioteki Gminnej połączony z obchodami 200. rocznicy urodzin Adama Mickiewicza uroczyście świętowano 15 I 1999 r.

Program:

Imprezy towarzyszące:

Na uroczystość przybyli wójt Gminy Kolno, przewodnicząca Rady Gminy, radni. Gminny Ośrodek Kultury, gdzie odbywała się uroczystość, nie mógł pomieścić widzów. Licznie zebrane społeczeństwo gminy, goście i młodzież szkolna z uwagą wysłuchali referatu o historii biblioteki. Natomiast wyróżnieni czytelnicy, jak i występy dzieci oraz spektakl teatralny zostały nagrodzone entuzjastycznymi brawami.
Na koniec lampką szampana wzniesiono toast za pomyślność Biblioteki.
Do zorganizowania uroczystości znacznie przyczyniła się dyrekcja Gminnego Ośrodka Kultury oraz wszyscy pracownicy, za co z ogromną wdzięcznością dziękuję.
Duże wyrazy uznania kieruję Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Olsztynie i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Biskupcu za opiekę, pomoc merytoryczną, szkolenia, wspieranie metodyczne i rzeczowe w trakcie ubiegłego pięćdziesięciolecia.

cofnij