VII. Komputeryzacja bibliotek

W 2008 r. biblioteki i filie użytkowały 1646 komputerów (+108 w porównaniu z 2007 r.), w tym 1011 w miastach (61%), 635 na wsi (39%).

Wskaźnik dostępu do komputerów na 10 000 mieszkańców wynosi w województwie 0,77 komputera, na wsi 0,92 i w mieście 0,68.

240 bibliotek i filii umożliwia mieszkańcom korzystanie z Internetu. Użytkownicy mają dostęp do 67% (-1%) użytkowanych w bibliotekach komputerów. Pozostałe przeznaczone są do prac merytorycznych i administracyjnych. Podłączonych do Internetu jest 95% (+1%) jednostek, z tego 66% (-1%) dostępnych jest dla czytelników (1005 stanowisk, czyli 61% ogólnej liczby komputerów w województwie).

Fundusze na komputeryzację bibliotek publicznych województwa pochodziły ze środków:

• organizatora (np. MBP Morąg, MBP Szczytno, GBP Działdowo, GBP Dąbrówno)
• starostw powiatowych (np. MBP Lidzbark Warmiński, BP Gołdap)
• projektów własnych i innych instytucji, m.in:
  • Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji – projekt Ikonk@ CD, w ramach którego 14 bibliotek z terenu województwa otrzymało zestawy sprzętu komputerowego: GBP Dywity, GBP Giżycko, GBP Budry, GBP Kalinowo, GBP Kętrzyn, GBP Kolno, GBP Kruklanki, GBP Lubomino, MBP Pasym, GBP Pozezdrze, GBP Stawiguda, MBP Ełk, MBP Elbląg i MBP Olsztyn.
  • Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Mecenat 2008 „Elektroniczny System Informacji Biblioteki Elbląskiej”, w ramach którego w Bibliotece Elbląskiej wdrożono system informatyczny, ułatwiający dostęp do uporządkowanej informacji zawartej w zbiorach placówki, a wdrożony system dLibra pozwolił udostępniać poprzez interfejs www zasoby biblioteki w formie elektronicznej.
  • Fundacji Regionalnej Agencji Promocji Zatrudnienia (współfinansowany przez Unię Europejską w ramach EFS) – GBP Działdowo otrzymała 6 zestawów komputerowych dla filii w Turzy Wielkiej.
  • Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (np. MBP Ostróda – 1 stanowisko komputerowe).

Z danych statystycznych wynika, że 35% (575) komputerów (na wsi 118 – 18,6% z ogólnej liczby komputerów w placówkach wiejskich) wykorzystywanych było do działalności merytorycznej. Użytkowano następujące programy biblioteczne: MAK, SOWA, LIBRA, SCHOLA, ISIS, inny. Razem odnotowano w województwie 167 instalacji, w tym 126 – programu MAK (75% bibliotek i filii), 26 – SOWY (16%), 7 – innych (4%).

Około 37% bibliotek i filii ma rozpoczętą komputeryzację czynności bibliotecznych i informacyjnych. Tylko 51 (16%) bibliotek i filii zakończyło wprowadzanie zbiorów do bazy katalogowej, 35 placówek prowadzi komputerową ewidencję czytelników, a 25 ewidencję wypożyczeń.

Katalogi w Internecie udostępnia 38 bibliotek (+18 w porównaniu z 2007 r., wyróżnione):

1. Gminna Biblioteka Publiczna w Baniach Mazurskich http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_goldapski/makwww?BM=1
2. Gminna Biblioteka Publiczna w Barcianach http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ketrzynski/makwww?BM=3
3. Miejska Biblioteka Publiczna w Barczewie http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=2
4. Miejska Biblioteka Publiczna w Bartoszycach http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_bartoszycki/makwww?BM=1
5. Miejska Biblioteka Publiczna im. J. Liszewskiego w Biskupcu http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=3
6. Biblioteka Publiczna Gminy Braniewo im. M. Zientary-Malewskiej http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_braniewski/makwww?BM=3
7. Miejska Biblioteka Publiczna w Braniewie http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_braniewski/makwww?BM=1
8. Gminna Biblioteka Publiczna w Budrach http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_wegorzewski/makwww?BM=3
9. Gminna Biblioteka Publiczna w Dąbrównie http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ostrodzki/makwww?BM=1
10. Miejsko - Gminna Biblioteka Publiczna im. J. Korczaka w Dobrym Mieście http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=4
11. Gminny Ośrodek Kultury w Dywitach Biblioteka Publiczna http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=5
12. Miejska Biblioteka Publiczna w Działdowie http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_dzialdowski/makwww?BM=1
13. Gminna Biblioteka Publiczna w Dźwierzutach http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_szczycienski/makwww?BM=2
14. Biblioteka Elbląska im. C. Norwida http://81.168.191.22/sowa-html/katalogi/sowacgi.php
15. Miejska Biblioteka Publiczna w Ełku http://www.biblioteka.elk.pl/katalog/
16. Miejska Biblioteka Publiczna w Giżycku http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_gizycki/makwww?BM=1
17. Gminna Biblioteka Publiczna w Nowym Mieście Lubawskim z siedzibą w Gwiździnach http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_nowomiejski/makwww?BM=1
18. Miejska Biblioteka Publiczna w Iławie http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ilawski/makwww?BM=1
19. Gminna Biblioteka Publiczna w Jedwabnie http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_szczycienski/makwww?BM=1
20. Miejska Biblioteka Publiczna w Jezioranach http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=7
21. Gminny Ośrodek Kultury Gminna Biblioteka Publiczna w Jonkowie http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=8
22. Miejska Biblioteka Publiczna im. W. Kętrzyńskiego w Kętrzynie http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ketrzynski/makwww?BM=1
23. Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Kisielicach http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ilawski/makwww?BM=5
24. Biblioteka Publiczna w Komorowie Żuławskim http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_elblaski/makwww?BM=1
25. Miejsko - Gminna Biblioteka Publiczna w Korszach http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ketrzynski/makwww?BM=4
26. Miejsko - Gminna Biblioteka Publiczna w Lidzbarku http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_dzialdowski/makwww?BM=2
27. Miejska Biblioteka Publiczna im. M.Kromera w Lidzbarku Warmińskim http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_lidzbarski/makwww?BM=1
28. Miejski Ośrodek Kultury - Centrum Dziedzictwa Kulturowego Ziemi Lubawskiej - Miejska Biblioteka Publiczna im. T. Ruczyńskiego http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ilawski/makwww?BM=2
29. Biblioteka Publiczna Gminy Kolno z siedzibą w Lutrach http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=6
30. Gminna Biblioteka Publiczna w Łukcie http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ostrodzki/makwww?BM=2
31. Biblioteka Publiczna Gminy Markusy http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_elblaski/makwww?BM=2
32. Miejska Biblioteka Publiczna im. K. I. Gałczyńskiego w Morągu http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ostrodzki/makwww?BM=3
33. Miejsko - Gminna Biblioteka Publiczna w Nidzicy http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_nidzicki/makwww?BM=1
34. Miejska Biblioteka Publiczna im. M.Bogusławskiej w Nowym Mieście Lubawskim http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_nowomiejski/makwww?BM=2
35. Miejska Biblioteka Publiczna w Olsztynie http://83.16.181.82/sowa-php/sowacgi.php
36. Planeta 11 http://83.16.181.82/sowa-php/sowacgi.php
37. Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. E. Sukertowej-Biedrawiny w Olsztynie http://www.wbp.olsztyn.pl/katalog/
38. Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Olsztynku http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=9
39. Centrum Kultury w Ostródzie Miejska Biblioteka Publiczna http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ostrodzki/makwww?BM=4
40. Biblioteka Publiczna w Pasłęku http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_elblaski/makwww?BM=3
41. Miejska Biblioteka w Pieniężnie http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_braniewski/makwww?BM=2
42. Gminna Biblioteka Publiczna w Płośnicy http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_dzialdowski/makwww?BM=3
43. Gminna Biblioteka Publiczna w Pozezdrzu http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_wegorzewski/makwww?BM=1
44. Gminna Biblioteka Publiczna w Purdzie http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=10
45. Miejska Biblioteka Publiczna w Reszlu http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ketrzynski/makwww?BM=2
46. Gminna Biblioteka Publiczna w Rybnie http://biblioteka.gminarybno.pl/cgi-bin/makwww.cgi
47. Biblioteka Publiczna w Rynie http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_gizycki/makwww?BM=2
48. Biblioteka Publiczna Gminy Stawiguda http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=11
49. Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Suszu http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ilawski/makwww?BM=3
50. Miejska Biblioteka Publiczna w Szczytnie http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_szczycienski/makwww?BM=3
51. Gminna Biblioteka Publiczna w Świątkach http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=12
52. Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. K. I. Gałczyńskiego w Tolkmicku http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_elblaski/makwww?BM=4
53. Miejsko - Gminna Biblioteka Publiczna w Węgorzewie http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_wegorzewski/makwww?BM=2
54. Gminna Biblioteka Publiczna w Wilkasach http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_gizycki/makwww?BM=4
55. Gminna Biblioteka Publiczna w Wydminach http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_gizycki/makwww?BM=3
56. Miejsko - Gminna Biblioteka Publiczna w Zalewie http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ilawski/makwww?BM=4

Oceniając stan techniczny sprzętu użytkowanego przez biblioteki publiczne, należy stwierdzić, iż w wielu placówkach jest on przestarzały i powinien być wymieniony, jednak uniemożliwiają to niewystarczające środki finansowe, jakimi biblioteki na ten cel dysponują.

Jako częsty problem utrudniający tworzenie nowych stanowisk, a co za tym idzie komputeryzację placówek na zadowalającym poziomie, bibliotekarze wskazują również zbyt małą powierzchnię oraz zły stan techniczny użytkowanych lokali.

Największy problem stanowi brak stałej opieki informatycznej w większości placówek w regionie. Tylko nieliczne – z reguły większe – biblioteki zatrudniają na etat informatyków (np. WBP Olsztyn, MBP Olsztyn, Biblioteka Elbląska, BP Gołdap) lub na umowy cywilno-prawne (np. BP Ryn, MGBP Nidzica, MGBP Orneta). Zdecydowana większość placówek korzysta z doraźnej pomocy informatyków zatrudnionych w WBP, urzędach lub innych instytucjach (np. GBP Elbląg, GBP Bartoszyce, MGBP Lidzbark, MBP Miłomłyn, GBP Banie Mazurskie, GBP Biskupiec, GBP Godkowo, GBP Janowo, GBP Kalinowo).

W dalszym ciągu słaba kondycja finansowa i kadrowa bibliotek nie pozwala na pełne wykorzystanie narzędzi informatycznych, którymi w tej chwili dysponują biblioteki publiczne województwa warmińsko-mazurskiego. Brak specjalistycznego oprogramowania uniemożliwiającego poszerzenie zakresu świadczonych przez biblioteki usług, brak stałej pomocy informatycznej, a także utrudniona możliwość uczestnictwa w szkoleniach z zakresu obsługi różnego rodzaju programów informatycznych, to główne powody zbyt powolnego tempa komputeryzacji procesów bibliotecznych placówek w naszym regionie.