VII. Komputeryzacja bibliotek
W 2006 r. biblioteki i filie użytkowały 1 162 komputery (+123 w porównaniu z 2005 r.), w tym 769 w miastach (66%), 393 na wsi (34%).
Wskaźnik dostępu do komputerów na 10 000 mieszkańców wynosi 0,54 (+0,04) komputera na wsi, 0,49 (+0,08) w mieście. Ogółem w województwie omawiany wskaźnik kształtuje się obecnie na poziomie 0,51 (+0,06) komputera. W naszym województwie najwyższy wskaźnik osiągnęła biblioteka w Pieniężnie – 2,40.
179 bibliotek i filii umożliwia korzystanie z Internetu, w tym 21 odpłatnie, 163 oferuje dostęp bezpłatny. W przypadku 5 placówek stosowane są obydwa rozwiązania: bezpłatny jest dostęp w określonych godzinach lub też na niektórych stanowiskach, gdzie Internet wykorzystuje się do celów informacyjnych. Użytkownicy mają dostęp do 63% (+2%) liczby użytkowanych w bibliotekach komputerów, pozostałe wykorzystywane są do prac merytorycznych i administracyjnych. Podłączonych do Internetu jest 89% (+5%) komputerów, z tego 61% (-1%) dostępnych jest dla czytelników (626 stanowisk, czyli 54% ogólnej liczby komputerów w województwie).
Źródła finansowania komputeryzacji pochodziły głównie z dotacji organizatora, z uczestnictwa w projektach własnych i innych instytucji (głównie realizowanych przez WBP w Olsztynie), z fundacji i innych organizacji pozarządowych. Środki wydatkowano przeważnie na poprawę jakości łącz internetowych oraz opłaty usług internetowych, na naprawy i opiekę informatyczną sprzętu komputerowego, zakup odpowiedniego oprogramowania, programów antywirusowych oraz ich bieżących aktualizacji, zakup odpowiedniego oprogramowania niezbędnego do uruchomienia komputerowego wypożyczania zbiorów.
Z danych statystycznych wynika, że 42% (487) komputerów (jedynie 102 - 24% - na wsi) wykorzystywanych było do działalności merytorycznej, z czego 58% do prac w zakresie gromadzenia i opracowania, 23% jako terminale katalogowe, 13% do ewidencji czytelników i wypożyczeń. Taki rozkład wynika z fazy informatyzacji bibliotek, która najpierw wymaga stworzenia komputerowych baz zasobów. Do tego wykorzystywane są programy: MAK, SOWA, LIBRA, SCHOLA, ISIS, SIB. Razem 155 instalacji, w tym 117 – MAK (75% bibliotek i filii), 30 – SOWA (19%), 8 – inne (5%).
Około 35% bibliotek i filii ma rozpoczętą komputeryzację czynności bibliotecznych i informacyjnych. Tylko 31 (9%) bibliotek i filii zakończyło wprowadzanie zbiorów do bazy katalogowej, 19 bibliotek prowadzi komputerową ewidencję czytelników, a 14 ewidencję wypożyczeń. Swoje katalogi w Internecie udostępnia 26 bibliotek:
- Miejska Biblioteka Publiczna w Barczewie
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=2
- Miejska Biblioteka Publiczna w Bartoszycach
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_bartoszycki/makwww?BM=1
- Miejska Biblioteka Publiczna im. J. Liszewskiego w Biskupcu
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=3
- Miejska Biblioteka Publiczna w Braniewie
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_braniewski/makwww?BM=1
- Miejsko - Gminna Biblioteka Publiczna im. J. Korczaka w Dobrym Mieście
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=4
- Gminny Ośrodek Kultury w Dywitach Biblioteka Publiczna
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=5
- Biblioteka Elbląska im. C. Norwida
http://81.168.191.22/sowa-html/katalogi/sowacgi.php
- Miejska Biblioteka Publiczna w Ełku
http://www.biblioteka.elk.pl/katalog/
- Iławskie Centrum Kultury. Biblioteka Miejska
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ilawski/makwww?BM=1
- Miejska Biblioteka Publiczna w Jezioranach
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=7
- Gminny Ośrodek Kultury Gminna Biblioteka Publiczna w Jonkowie
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=8
- Miejska Biblioteka Publiczna im. M.Kromera w Lidzbarku Warmińskim
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_lidzbarski/makwww?BM=1
- " Miejski Ośrodek Kultury-Centrum Dziedzictwa Kulturowego Ziemi Lubawskiej – Miejska Biblioteka Publiczna im. T. Ruczyńskiego"
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ilawski/makwww?BM=2
- Miejska Biblioteka Publiczna im. K. I. Gałczyńskiego w Morągu
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ostrodzki/makwww?BM=3
- Miejsko - Gminna Biblioteka Publiczna w Nidzicy
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_nidzicki/makwww?BM=1
- Planeta 11
http://83.16.181.82/sowa-php/sowacgi.php
- " Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. E. Sukertowej-Biedrawiny w Olsztynie"
http://www.wbp.olsztyn.pl/katalog/
- Miejska Biblioteka Publiczna w Olsztynie
http://83.16.181.82/sowa-php/sowacgi.php
- Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Olsztynku
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=9
- Centrum Kultury w Ostródzie Miejska Biblioteka Publiczna
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ostrodzki/makwww?BM=4
- Miejska Biblioteka w Pieniężnie
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_braniewski/makwww?BM=2
- Gminna Biblioteka Publiczna w Purdzie
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=10
- " Biblioteka Publiczna Gminy Stawiguda"
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=11
- Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Suszu
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_ilawski/makwww?BM=3
- Gminna Biblioteka Publiczno - Szkolna w Świątkach
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_olsztynski/makwww?BM=12
- Miejsko - Gminna Biblioteka Publiczna w Węgorzewie
http://www.wbp.olsztyn.pl/cgi-bin/pow_wegorzewski/makwww?BM=2
Wnioski:
- znacząca liczba sprzętu komputerowego, użytkowanego przez biblioteki od wielu lat, wymaga wymiany,
- odczuwalny jest brak stałej opieki informatycznej w większości bibliotek,
- z punktu widzenia użytkownika baza techniczna jest niewystarczająca,
- przy obecnej sytuacji finansowej i kadrowej bibliotek liczba sprzętu komputerowego wykorzystywanego do komputeryzacji czynności bibliotecznych jest zadowalająca. Jednak wieloletnie niedofinansowanie bibliotek oraz zbyt małe zatrudnienie nie pozwala na pełne wykorzystanie narzędzi informatycznych, którymi dysponują biblioteki publiczne województwa warmińsko-mazurskiego.
Liczbę bibliotek użytkujących program biblioteczny w porównaniu z automatyzacją czynności bibliotecznych na przestrzeni lat 2004-2006, obrazuje poniższy diagram.
W 2006 r. 76% bibliotek i filii, które posiadają program biblioteczny, automatyzowały czynności biblioteczne. 24% nie podjęło żadnych prac w tym kierunku, mimo, że dysponują i sprzętem i programem bibliotecznym.