Anna Rau

WYBÓR POLECANYCH NABYTKÓW 2006 WBP W OLSZTYNIE

1. e.encyklopedia / [tł. z ang. Piotr Amsterdamski et al. ; wyd. ed. pol. Beata Lewandowska-Kaftan]. - Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, cop. 2005. - 448 s. : faks., fot., il. (w tym kolor.), m., portr., wykr. ; 29 cm. - Indeks. - ISBN 83-01-14448-3
   Polskie PWN wraz z brytyjskim wydawnictwem Dorling Kindersley oraz serwis internetowy Google wydali tę niezwykłą książkę, wewnętrznie powiązaną słowami-kluczami z treścią e.encyklopedii, istniejącej w specjalnie w tym celu utworzonym serwisie elektronicznym. Polecana pozycja jest więc rzeczywiście niezwykła, gdyż wyjątkowo dostosowana do wymagań postępu technicznego początku XXI wieku. Najlepiej chyba to oddaje okładkowe hasło promocyjne: "Encyklopedia + Internet; fakty, liczby, pojęcia ze wszystkich dziedzin wiedzy plus 1500 linków w specjalnym serwisie internetowym". Dzisiejsze pokolenie "młodzieży elektronicznej" z pewnością bardzo to doceni. Dla tradycjonalistów warto dodać, iż jest to książka niezwykle bogato i starannie ilustrowana (to dotyczy również map, planów, zdjęć, rysunków, przekrojów i tabel). Wydawcy reklamują tę pozycję jako "wirtualną podróż z książki do internetu i z powrotem".
    
2. Jan Paweł II : dzień po dniu : ilustrowane kalendarium wielkiego pontyfikatu 1978-2005 / oprac. Gabriel Turowski ; red. Jolanta Sosnowska ; fot. Adam Bujak i Arturo Mari. - [T.1, 1978-1990 ; T.2, 1991-2005]. - Kraków : "Biały Kruk", 2005. - 630 s. : fot. kolor. ; 30 cm. - ISBN 83-88918-67-2
   Zaskakująco niezwykle dokładne oraz treściwe kalendarium pontyfikatu Wielkiego Papieża. Ogląd spotkań, dokumentów, kierowania polityką wewnętrzną Watykanu i Kościoła katolickiego (np. nominacje), korespondencji, oficjalnych wystąpień, audiencji prywatnych oraz podróży apostolskich plus ludzie, zabytki, obrzędy, duchowni i wielcy świata. Wszystko okraszone zdjęciami fotoartystów o międzynarodowej renomie: A. Bujaka i A. Mari.
    
3. Polska na weekend : 52 trasy po najpiękniejszych miastach i regionach : przewodnik ilustrowany / [aktualizacja Stanisław Bronisz et al.]. - Bielsko-Biała : "Pascal", 2005. - 682 s. : il. kolor., mapy ; 24 cm. - (Przewodnik na Weekend). - Indeks. - ISBN 83-7304-423-X
   Po raz kolejny i nieodmiennie - nowej pozycji Pascala nie trzeba specjalnie polecać, jej kompetencja oraz umiejętność zainteresowania czytelnika bronią się same. Wydawcy słusznie ją reklamują jako rzeczywiście niezwykłe zestawienie "52 odsłon na niezapomniany weekend". Co prawda, do tej pory w "Wybranych a polecanych nabytkach..." odnaleźć można było jedynie słowniki czy naukowe kompendia, jednak "Polska na wekeend", ze względu na swoją treść i formę, w pełni zasługuje na miejsce wśród stricte naukowych koleżanek. Czytelnik odnajdzie w niej starannie zaplanowane trasy wycieczkowe (motoryzacyjne, rowerowe, piesze i kajakowe) wraz z opisem miejsc fascynujących i atrakcyjnych oraz bardzo przydatnym rocznym planem imprez cyklicznych. Polecana pozycja to zastępnik tuzina map i przewodników w jednym, zawierający dodatkowo zaskakująco wiele praktycznych informacji na temat spraw socjalnych. Książka - doprawdy - ujmująca.
    
4. Rosik, Stanisław : Poczet polskich królów i książąt od Jana Olbrachta do królów zaborowych / Stanisław Rosik, Przemysław Wiszewski. - Wrocław : Wydawnictwo Dolnośląskie, 2005. - 391 s. : il., faks., m., portr. ; 25 cm. - ISBN 83-7384-255-1
   Pozycja dość skrótowa, lecz dzięki temu z pewnością bardzo przydatna przy "terminowych" i "szybkich" powtórkach. Każdy z rozdziałów zawiera kalendarium życia i dokonań władcy, kompetentne tego opracowanie oraz opinie dotyczące polskiego panującego autorstwa jemu współczesnych w kraju i za granicą (szczególnie interesujące są autentyczne opisy wyglądu i zachowania). Całość wzbogacają liczne ryciny, obrazy, mapy oraz reprodukcje zabytków architektury, wzornictwa użytkowego i sztuki.
    
5. Słownik adaptacji filmowych / [aut. Andrzej Kołodyński, Konrad J. Zarębski]. - Bielsko-Biała : "Park", cop. 2005. - 362 s. : il. (w tym kolor.), fot., portr. ; 21 cm. - Indeksy. - ISBN 83-7266-322-X
   Zestaw ok. 120 dzieł literackich, które stały się inspiracją dla twórców filmowych i doczekały przynajmniej jednego filmu fabularnego. Słownik przybliża kinematografie amerykańską oraz europejską, czyli swoisty kanon najgłośniejszych tytułów wyselekcjonowany poprzez nieubłaganą kategorię aktualności lektur - tak więc, nie uwzględniono w nim pozycji głośnych, lecz opartych na lekturach zapomnianych, do tego też (z nielicznymi wyjątkami) pominięto ekranizacje dramatów i innych gatunków scenicznych. Niektóre z haseł wzbogacono za to krótkimi odwołaniami do nie-słownikowych tytułów. Sprawność posługiwania się książką ułatwiają końcowe indeksy: dzieł literackich, autorów scenarzystów, adaptacji filmowych oraz ich wykonawców.
    
6. Słownik zarządzania kadrami / pod red. Tadeusza Listwana ; [aut.] Zbigniew Antczak [et al.]. - Warszawa : "C. H. Beck", 2005. - 216 s. : rys., wykr. ; 25 cm. - Bibliogr. s. 193-199. - ISBN 83-7387-405-4
   Ponad 1000 (wzbogaconych angielskimi odpowiednikami) interdyscyplinarnych haseł z zakresu terminologii różnorakich zjawisk społecznych oraz praktyki personalnej. Część słownikowa jest bardzo rozwinięta (wyjątkowe rozszerzenie sfery semantycznej), a jej dodatkowy atut to maksymalne zbliżenie języka haseł do używanego przez praktyków, specjalistów i menedżerów personalnych. Tak więc, polecana pozycja to kompetentny ogląd z perspektywy mikroekonomii i strategicznego podejścia w zarządzaniu kadrami (nacisk na model kierowniczy), a jednocześnie przybliżenie podstaw psychologii, socjologii organizacji, zachowań organizacyjnych, lingwistyki stosowanej, prawa, ekonomii, komunikowania się i problematyki kulturowej. Szczególnie cennym zbiorem definiowanych terminów jest ten z zakresu metodologii. Na końcu rzadko spotykany angielsko-polski słowniczek kontekstowy oraz - również dwujęzyczny - wykaz skrótów. Warto zaznaczyć, iż niewiele słowników posiada tak licznych potencjalnych adresatów: od studentów kierunków zarządzania, przez pracowników naukowo-dydaktycznych, po menadżerów oraz urzędników działów personalnych.
    
7. Sujkowska-Sobisz, Katarzyna : Mały słownik terminów teorii tekstu / Katarzyna Sujkowska-Sobisz, Katarzyna Wyrwas. - Warszawa : "Rytm" ; Kraków : Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, 2005. - 224 s. ; 17 cm. - Bibliogr. s. 209-220. - Indeks. - ISBN 83-7399-092-5 ("Rytm")
   Pozycja polecana raczej lingwistom, teoretykom kultury, literaturoznawcom, studentom polonistyki, tekstologii, komunikacji językowej oraz poetyki, gdyż problemy związane z budową tekstu oraz jego spójnością wyjaśnia i niweluje w sposób zdecydowanie naukowy. Rozwiązuje więc, między innymi, zagadnienia delimitacji (czyli np. sposobów wyodrębniania się wypowiedzi w potoku mowy), wewnętrznego rozwarstwienia tekstu czy samej jego typologii (analizy określonych wzorców ukształtowania wypowiedzi). Słownik przybliża tematykę trudną, gdyż teoria tekstu to kierunek stale rozwijający się i nieustannie wzbogacany, co prowadzi do ogólnego braku stabilności niektórych elementów teorii, nierzadkie rozchwianie terminologiczne oraz zbyt małą precyzję w definiowaniu nawet fundamentalnych zagadnień - stąd definicje słownikowe często prezentują tylko różnorakie opinie naukowe bez wskazania na jednoznaczne i ostateczne rozstrzygnięcie kwestii. Ujęcie przedmiotu ma charakter interdyscyplinarny, gdyż sama teoria tekstu łączy pojęcia i metody kilku obszarów nauk: semiotyki, logiki, teorii komunikacji, socjologii, socjolingwistyki, psychologii, poetyki, genologii literackiej, paragmalingwistyki, stylistyki i wielu innych. Hasła zobrazowano przykładami tak z literatury pięknej, jak z prasy czy internetu, oraz z prac naukowych, tekstów odmiany urzędowej, a nawet z języka potocznego.
    
8. Sutor, Julian : Leksykon dyplomatyczny / Julian Sutor. - Warszawa : "LexisNexis", 2005. - [10] 431 s. ; 22 cm. - Bibliogr. s. 431. - ISBN 83-7334-431-4
   Od zarania dziejów - a dziś w szczególności - dyplomacja niewątpliwie odgrywa zasadniczą rolę w stosunkach międzynarodowych, a co za tym idzie w dziejach państw, toteż działalność dyplomatów jest śledzona, rejestrowana i analizowana nie tylko przez ludzi z kręgów służb zagranicznych, lecz także przez polityków, dziennikarzy, ludzi nauki, studentów oraz pasjonatów polityki międzynarodowej. Polecana pozycja to pierwsze wydanie na polskim rynku o równie szerokim zakresie tematycznym, albowiem zawierające informacje na temat tak dyplomacji dwustronnej oraz wielostronnej, a do tego związanej z tym specjalistycznej terminologii obowiązującej w Unii Europejskiej (częstokroć w oryginalnych językach obcych), dotyczącej pojęć i procedur, z którymi dyplomaci na co dzień stykają się zawodowo. Leksykon ten będzie przydatny zwłaszcza dla uczestników oficjalnych negocjacji, konferencji międzynarodowych i spotkań. Na końcu zawiera wykaz skrótów regulaminów, konwencji, najważniejszych ustaw i organizacji.
    
9. Tresidder, Jack : Słownik symboli : ilustrowany przewodnik po tradycyjnych wyrażeniach obrazowych, znakach ikonicznych i emblematach / Jack Tresidder ; [tł. Bożenna Stokłosa]. - Warszawa : "RM", 2005. - 271 s. : il. ; 24 cm. - Indeks. - ISBN 83-7243-477-8
   Słownik J. Tresiddera z pewnością nie dorównuje kanonicznym wręcz pozycjom W. Kopalińskiego, lecz może być całkiem godziwą pomocą przy pisaniu wypracowania, podczas oglądania teleturnieju telewizyjnego, czy w przypadku nagłej "dziury w pamięci". Hasła rozwijają historię oraz kontekst znaczeniowy najważniejszych (czyli tych, które na stałe zakorzeniły się w naszej wspólnej, zbiorowej mentalności ponadkulturowej) symboli o genezie mitologicznej, literackiej oraz artystycznej. Treść i poglądowość słownika rozszerzają dodatkowo grafiki - reprodukcje dzieł sztuki od czasów najdawniejszych po XIX wiek.
    
10. Turystyczny atlas Europy Środkowej / red. prowadzący Michał Kucharski, Adam Zakrzewski. - Gdańsk ; Warszawa : "Carta Blanca", 2005. - 335 s. : il., mapy ; 29 cm. - Indeksy. - ISBN 83-89917-04-1
    Polecana książka znalazła się w tym godnym gronie, gdyż (wbrew nazwie) nie jest zwyczajnym (nawet najstaranniej wydanym) atlasem. To wyjątkowy "przewodnik-słownik", który uczy, cieszy oczy i zachęca również do podróży palcem po mapie... Zawiera (oczywiście oprócz map) 250 świetnej jakości fotografii krajobrazów, zaskakująco dokładne przy maksymalnej skrótowości (a przy tym bez skomplikowanych symboli) opisy zabytków oraz tzw. "miejsc atrakcyjnych". "Turystyczny atlas..." przybliża dobrze znane kraje "z innej strony", a jego trasa wiedzie czytelnika przez regiony wymarzone dla miłośników przyrody (Mierzeja Kurońska, Puszcza Białowieska, Jeziora Plitwickie, Jaskinie słoweńskiego Krasu), przez najpiękniejsze miasta Europy (Troki, Wrocław, Karlowe Wary, Salzburg, Rzym, Lwów, Drezno, Lublana), czy miejsca dla znudzonych (adriatyckie plaże, karpackie warownie, czeskie uzdrowiska, węgierskie winnice - wszystko z opisem kuchni i napojów regionalnych). Informacje dotyczące atrakcji turystycznych umieszczono bezpośrednio na mapach - bardzo dokładnych! - których duża skala umożliwia łatwość nawigacji w praktyce oraz w wyobraźni. Na końcu przewodnika zamieszczono listę zabytków UNESCO oraz indeks całości, złożony z 37 000 haseł.
     
11. Żmigrodzki, Piotr : Słownik synonimów i antonimów / Piotr Żmigrodzki. - Wrocław : "Europa", 2005. - 454 s. ; 22 cm. - ISBN 83-7407-045-5
    Obszerny (5 tysięcy ułożonych alfabetycznie artykułów hasłowych) zbiór podpowiedzi dla piszących, czyli 30 000 synonimów i antonimów w jednym, słownik bardzo pomocny w poszerzaniu zasobu używanego słownictwa. Pisanie i redagowanie tekstów dzięki niemu będzie zdecydowanie łatwiejsze. Oczywiście skoncentrowano się tu na słowach statystycznie częstych w języku polskim, a hasła powiązano również na zasadzie związków znaczeniowych, aby w ten sposób pomóc czytelnikowi w rzeczywistym wyzyskiwaniu bogactwa leksykalnego polszczyzny. Ze względu na obszerność, słownik nie zawiera informacji na temat sposobu użycia synonimów/akronimów, a jedynie ich zamienniki (co ciekawe: swoiście podzielone na: książkowe, często usunięte z użycia, potoczne, negatywne, ekspresywne, przestarzałe, oficjalnie urzędowe, dziennikarskie, historyczne oraz "ironiczne").