Bożena Wasilewska

 

BIBLIOGRAFIA WARMII I MAZUR

METODYKA PRAC Cz. II

 

SCHEMAT BIBLIOGRAFII WARMII I MAZUR

Poniżej prezentowany jest rzeczowy system uporządkowania opisów bibliograficznych dokumentów w ramach zrębu głównego, opary na treści dokumentów, będący logicznym systemem klasyfikacji i podziału piśmiennictwa, dostosowany do potrzeb przedmiotowej bibliografii regionalnej. Jest to układ systematyczny, w którym kolejność działów i poddziałów nie jest przypadkowa, lecz wynikiem logicznego podziału całości zagadnienia będącego przedmiotem spisu bibliograficznego. Schemat układu uwzględnia specyfikę regionu Warmii i Mazur. Według tego schematu powinny być budowane także bibliografie regionalne i lokalne tworzone w bibliotekach miejskich, powiatowych lub gminnych.

Wprowadzenie jednolitego schematu bibliografii regionalnej dla sieci bibliotek publicznych województwa warmińsko-mazurskiego jest podstawowym krokiem poprzedzającym stworzenie w przyszłości jednolitej sieci bibliotek współpracujących w systemie on-line przy tworzeniu bibliografii Warmii i Mazur, przesyłaniu opisów i ich wzajemnej wymianie drogą elektroniczną.

01		ZAGADNIENIA OGÓLNE
01.01		Bibliografie
01.02		Czasopisma. Wydawnictwa zbiorowe i seryjne
01.03		Prace ogólne dotyczące regionu
01.04		Poszczególne okręgi i miejscowości
01.05		Biografie. Pamiętniki. Wspomnienia
02		ŚRODOWISKO GEOGRAFICZNE
02.01		Mapy. Plany
02.02		Geodezja. Geologia. Gleboznawstwo
02.03		Hydrologia
02.04		Meteorologia. Klimatologia
02.05		Geografia
02.06		Botanika. Zoologia
02.07		Ochrona przyrody i środowiska. Parki i rezerwaty
02.08		Krajoznawstwo. Turystyka
03		LUDNOŚĆ
04		HISTORIA
04.01		Opracowania ogólne. Historiografia
04.02		Historia poszczególnych regionów i miejscowości
04.03		Historia kościołów
04.04		Historia nauki, oświaty, kultury i sztuki
04.05		Historia gospodarcza
04.06		Nauki pomocnicze historii
04.07		Archeologia
04.08		Opracowania według okresów
04.08.01		Okres przedkrzyżacki
04.08.02		Państwo krzyżackie (1230-1525)
04.08.03		Warmia w granicach Rzeczypospolitej (1466-1772)
04.08.04		Prusy Książęce. Prusy Hohenzollernowskie (1525-1772)
04.08.05		Okres 1772-1918
04.08.06		Okres międzywojenny (1918-1939)
04.08.07		Druga wojna światowa (1939-1945)
05		ETNOGRAFIA
05.01		Prace ogólne. Kultura materialna
05.02		Folklor. Zwyczaje. Obrzędy. Wierzenia
06		ZAGADNIENIA GOSPODARCZE
06.01		Prace ogólne. Planowanie. Inwestycje
06.02		Planowanie przestrzenne. Urbanistyka
06.03		Budownictwo
06.04		Przemysł. Technika. Rzemiosło
06.04.01		Zagadnienia ogólne. Informatyka
06.04.02		Przemysł rolny i spożywczy
06.04.03		Przemysł drzewny
06.04.04		Przemysł lekki
06.04.05		Przemysł chemiczny
06.04.06		Przemysł maszynowy
06.04.07		Przemysł materiałów budowlanych
06.04.08		Przemysł elektroniczny i elektrotechniczny
06.04.09		Przemysł energetyczny
06.04.10		Przemysł poligraficzny
06.04.11		Inne gałęzie przemysłu
06.04.12		Drobna wytwórczość. Rzemiosło. Usługi
06.05		Rolnictwo
06.05.01		Zagadnienia ogólne
06.05.02		Mechanizacja rolnictwa
06.05.03		Gleboznawstwo rolne
06.05.04		Uprawa i ochrona roślin
06.05.05		Ogrodnictwo. Sadownictwo
06.05.06		Leśnictwo
06.05.07		Hodowla zwierząt. Zootechnika
06.05.08		Łowiectwo
06.05.09		Rybactwo. Wędkarstwo
06.05.10		Weterynaria
06.06		Handel
06.06.01		Imprezy handlowe
06.07		Finanse. Budżet. Ubezpieczenia
06.08		Transport
06.09		Łączność. Filatelistyka
06.10		Zagadnienia komunalne
06.10.01		Zagadnienia ogólne
06.10.02		Gospodarka mieszkaniowa
06.10.03		Hotelarstwo. Gastronomia
06.10.04		Usługi komunalne. Cmentarze
06.10.05		Technika sanitarna. Wodociągi. Gaz. Kanalizacja
06.10.06		Pożarnictwo. Klęski żywiołowe
07		ZAGADNIENIA SPOŁECZNO-POLITYCZNE
07.01		Zagadnienia ogólne. Życie społeczne i polityczne regionu
07.02		Mniejszości narodowe i etniczne
07.03		Partie polityczne
07.04		Organizacje młodzieżowe
07.05		Organizacje społeczne
07.06		Zagadnienia społeczne
07.06.01		Praca. Zagadnienia socjalne
07.06.02		Związki zawodowe
07.06.03		Zagadnienia socjologiczne
07.06.04		Opieka społeczna
07.06.05		Patologia społeczna
07.07		Uroczystości. Obchody
08		ZAGADNIENIA PRAWNO-ADMINISTRACYJNE
08.01		Zagadnienia ogólne. Przejścia graniczne
08.02		Administracja
08.03		Samorząd terytorialny
08.04		Zagadnienia prawne. Sądownictwo
08.05		Bezpieczeństwo publiczne
09		WOJSKO. OBRONA CYWILNA
10		OCHRONA ZDROWIA
10.01		Służba zdrowia
10.01.01		Lecznictwo
10.02		Higiena
11		NAUKA. OŚWIATA. KULTURA
11.01		Nauka. Organizacje i placówki naukowe
11.02		Szkolnictwo wyższe
11.03		Oświata
11.03.01		Zagadnienia ogólne
11.03.02		Opieka nad dzieckiem i młodzieżą
11.03.02.01		Żłobki. Przedszkola
11.03.02.02		Domy dziecka. Internaty
11.03.03		Szkolnictwo podstawowe
11.03.04		Szkolnictwo średnie ogólnokształcące
11.03.05		Szkolnictwo zawodowe
11.03.06		Szkolnictwo artystyczne
11.03.07		Szkolnictwo specjalne
11.03.08		Oświata dorosłych
11.04		Kultura
11.04.01		Zagadnienia ogólne
11.04.02		Imprezy kulturalne i rekreacyjne
11.04.03		Towarzystwa kulturalne i regionalne
11.04.04		Domy kultury. Kluby. Świetlice
11.04.05		Amatorski ruch artystyczny
11.04.06		Muzea. Wystawy
11.04.06.01		Poszczególne muzea i wystawy w muzeach
11.04.06.02		Wystawy w galeriach sztuki i innych placówkach
11.04.07		Radio i telewizja
11.04.08		Kultura fizyczna. Sport
12		JĘZYKOZNAWSTWO
13		LITERATURA PIĘKNA
13.01		Historia literatury. Krytyka literacka. Życie literackie
13.02		Opracowania o poszczególnych pisarzach
13.03		Teksty literackie
14		SZTUKA
14.01		Zagadnienia ogólne
14.02		Architektura. Ochrona zabytków
14.03		Plastyka
14.04		Muzyka
14.05		Teatr. Estrada
14.05.01		Poszczególne teatry
14.05.02		Recenzje teatralne
14.06		Kino. Film
14.07		Fotografika
15		ZAGADNIENIA WYZNANIOWE
16		KSIĄŻKA. CZYTELNICTWO. BIBLIOTEKI. ARCHIWA
16.01		Ruch wydawniczy. Księgarstwo
16.02		Biblioteki. Czytelnictwo. Informacja naukowa
16.03		Czasopiśmiennictwo. Dziennikarstwo
16.04		Archiwa

ZAWARTOŚĆ TEMATYCZNA POSZCZEGÓLNYCH DZIAŁÓW BIBLIOGRAFII

Klasyfikację zebranych materiałów i ich właściwy przydział w ramach schematu ułatwią poniższe wskazówki zawierające wyszczególnienie zagadnień, które powinny znaleźć się w poszczególnych działach i poddziałach oraz uwagi dotyczące szeregowania pozycji i tworzenia odsyłaczy międzydziałowych.

Zawartość poszczególnych działów i poddziałów pokrywa się w zasadzie z encyklopedycznym znaczeniem ich nazw. Odstępstwa od tej zasady wynikają jedynie z nakładania się na siebie zakresów poszczególnych pojęć.

Podstawą do zakwalifikowania materiałów do właściwego działu jest w zasadzie treść dokumentu z wyjątkiem: bibliografii, biografii, pamiętników, wspomnień i tekstów literackich, kiedy o przydziale głównym decyduje forma dokumentu. Bliższe wskazówki do stosowania tej zasady znajdą się w konkretnych działach.

Opis główny dokumentu może pojawić się w bibliografii tylko raz. Opisy wielotematyczne, których treść dotyczy większej ilości zagadnień, wykraczających poza zakres działu lub poddziału otrzymują odsyłacze do działów, z którymi są związane.

Pozycje omawiające w sposób równorzędny więcej niż jedno zagadnienie przydziela się do działu, który w schemacie klasyfikacyjnym występuje jako pierwszy. Np. opis główny dokumentu pt. Sztuka i kultura Warmii i Mazur przydzielony zostanie do Dz.11.04.01 Kultura. Zagadnienia ogólne, a odsyłacz w Dz.14.01 Sztuka. Zagadnienia ogólne.

Istotnym elementem w klasyfikacji materiałów jest czas, którego dotyczy treść dokumentu. Publikacje dotyczące okresów historycznych do 1945 roku (do zakończenia drugiej wojny światowej), klasyfikowane są wyłącznie w Dz.04 Historia, a po 1945 roku w pozostałych działach bibliografii. Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące tej zasady znajdują się w odpowiednich działach.

W wielu działach występuje poddział: Zagadnienia ogólne, który grupuje materiały łączące w sobie treści z różnych poddziałów przyporządkowanych działowi nadrzędnemu, tworząc tym samym syntezę danego tematu. Klasyfikując taki materiał do Zagadnień ogólnych unikamy budowy sieci odsyłaczy. W przypadku przewagi jakiejś tematyki, publikację taką należy zaklasyfikować do poddziału szczegółowego z odsyłaczem do poddziału: Zagadnienia ogólne.

01	DZIAŁ OGÓLNY
01.01	BIBLIOGRAFIE
	Zawiera opisy bibliograficzne dokumentów w formie spisów bibliograficznych, niezależnie od tematu, którego dotyczą. Obejmuje również bibliografie dorobku piśmienniczego pracowników wyższych uczelni, wykazy prac magisterskich i doktorskich, zestawienia bibliograficzne dotyczące instytucji, organizacji i osób związanych swą działalnością z regionem. W zależności od tematu spisu bibliograficznego sporządza się odsyłacz do działu (poddziału), którego spis dotyczy, np.: Bibliografia dotycząca olsztyńskiego środowiska literackiego otrzyma odsyłacz do Dz. 13.01 Historia literatury. Krytyka literacka. Życie literackie. Opracowania metodyczne dotyczące bibliografii otrzymują tutaj odsyłacz a klasyfikuje się je do Dz. 16.02 Biblioteki. Czytelnictwo. Informacja naukowa.
01.02	CZASOPISMA. WYDAWNICTWA ZBIOROWE I SERYJNE
	Rejestruje czasopisma ukazujące się na terytorium objętym bibliografią, niezależnie od tematyki, której dotyczą i języka tekstu. Za podstawę wyboru przyjmuje się fakt istnienia redakcji na terytorium objętym bibliografią, a nie fakt druku lub wydania przez regionalną instytucję wydawniczą. W dziale tym uwzględnia się czasopisma zarówno o charakterze ogólnym, jak i przeznaczone dla wąskiej grupy użytkowników, m.in.: · czasopisma wydawane przez zakłady pracy, spółdzielnie mieszkaniowe, banki, szkoły · czasopisma wydawane przez lokalne społeczności parafialne i dzielnicowe · biuletyny partii i organizacji politycznych · biuletyny organizacji społecznych, towarzystw · biuletyny statystyczne · kalendarze Opracowania o poszczególnych czasopismach rejestruje się w Dz. 16.03 Czasopiśmiennictwo. Dziennikarstwo.
01.03	PRACE OGÓLNE DOTYCZĄCE REGIONU
	Prace o charakterze ogólnym dotyczące całego terytorium objętym bibliografią. W przypadku Bibliografii Warmii i Mazur będą to prace dotyczące regionu Warmii i Mazur oraz województwa warmińsko-mazurskiego. Klasyfikuje się tutaj te materiały, których treść dotyczy czasów po 1945 r. (po drugiej wojnie światowej) lub dziejów, obejmujących zarówno czasy historyczne, jak i współczesne, a więc również okres po drugiej wojnie światowej. Dokumenty dotyczące wyłącznie historii do 1945 roku klasyfikuje się do Działu 04 Historia.
01.04	POSZCZEGÓLNE OKRĘGI I MIEJSCOWOŚCI
	Prace o charakterze ogólnym dotyczące okręgów i miejscowości, których treść dotyczy okresu po drugiej wojnie światowej lub jego dziejów, obejmujących czasy historyczne i współczesne. Pojęcie okręgu używane jest w Bibliografii Warmii i Mazur w znaczeniu pewnego terytorium wokół miejscowości, może to być teren odpowiadający administracyjnie województwu, powiatowi, gminie, parafii lub okolicy. Wewnątrz tego poddziału stosuje się układ przedmiotowy według nazw miejscowości będących przedmiotem opracowania.
01.05	BIOGRAFIE. PAMIĘTNIKI. WSPOMNIENIA
	Piśmiennictwo dotyczące osób związanych swą działalnością z regionem w formie biografii, pamiętników i wspomnień, niezależnie od dziedziny jakiej ich działalność dotyczy. Dział ten składa się z dwóch części. W części pierwszej, oznaczonej w schemacie 01.05, rejestrowane są materiały o charakterze zbiorowym, a więc biografie dotyczące więcej niż jednej osoby oraz publikacje zawierające więcej niż jeden pamiętnik czy jedno wspomnienie. W części drugiej, oznaczonej 01.05.01, rejestruje się biografie i pamiętniki indywidualne oraz dotyczące dwóch lub więcej osób o tym samym nazwisku, pochodzących z tej samej rodziny (np. biografia Leyków dot. Bogumiła, Emila, Fryderyka). W tej części działu stosuje się układ przedmiotowy według nazwisk osób będących przedmiotem opracowania. Opisy dotyczące tej samej osoby grupowane są więc pod wspólnym nagłówkiem zawierającym nazwisko i imię (imiona) oraz daty roczne urodzin i śmierci (jeśli jest to możliwe do ustalenia). W niektórych przypadkach pozwoli to zidentyfikować osoby o tym samym imieniu i nazwisku. Biografie i pamiętniki zawierające informacje o pracy zawodowej czy społecznej, o organizacji czy instytucji, z którą dana osoba lub grupa osób jest związana, otrzymują odsyłacz w dziale rzeczowym, którego ta działalność dotyczy, np.: Słownik lekarzy lub biografia indywidualna lekarza otrzymują odsyłacz w Dz. 10.01 Służba zdrowia, a wspomnienia z drugiej wojny światowej w Dz.04.08.07 Druga wojna światowa. Publikacje dotyczące działalności zawodowej osób, które nie zawierają informacji biograficznych o danej osobie, umieszcza się w odpowiednim dziale rzeczowym.
02	ŚRODOWISKO GEOGRAFICZNE
02.01	MAPY. PLANY
	Wszystkie rodzaje map, planów, atlasów bez względu na dziedzinę, której dotyczą, ich recenzje oraz zagadnienia związane z kartografią, a więc sposobów tworzenia, drukowania i zastosowania map. Mapy tematyczne otrzymują odsyłacze w odpowiednich działach rzeczowych, np.: historyczne w Dz.04 Historia, geologiczne i gleb w Dz.02.02 Geodezja. Geologia. Gleboznawstwo.
02.02	GEODEZJA. GEOLOGIA. GLEBOZNAWSTWO
	W zakres geodezji wchodzą publikacje dotyczące pomiarów lokalnych, położenia, odległości powierzchni i wysokości obiektów na powierzchni Ziemi oraz zmian tych wartości. W zakres geologii wchodzą materiały dotyczące budowy geologicznej terenu, wnętrza i powierzchni Ziemi, jej historii, powstawania skał i minerałów oraz służb geologicznych koordynujących badania związane z poszukiwaniem złóż, nadzorujących ich eksploatację i gospodarkę ich zasobami. W zakres gleboznawstwa wejdą publikacje o badaniach genezy gleb, ich budowie profilowej, zmianach zachodzących w jej warstwach pod wpływem procesów glebotwórczych oraz dotyczące właściwości chemicznych i fizycznych gleb, ich klasyfikacji, systematyki itp. Materiały dotyczące gleboznawstwa rolnego (użytkowania, produkcyjności, nawożenia) klasyfikuje się w Dz.06.05.03 Gleboznawstwo rolne.
02.03	HYDROLOGIA
	Piśmiennictwo dotyczące wód występujących w przyrodzie: płynących, stojących, gruntowych (rzek, jezior, bagien, wód podziemnych itp.) oraz lodowców.
02.04	METEOROLOGIA. KLIMATOLOGIA
	Zjawiska i procesy zachodzące w atmosferze ziemskiej oraz procesy zachodzące na jej powierzchni (zjawiska dotyczące klimatu, pogody, opadów, wiatrów) na obszarze objętym spisem bibliograficznym.
02.05	GEOGRAFIA
	Materiały dotyczące środowiska geograficznego jako całości: położenia, rzeźby terenu, jednostek fizyczno-geograficznych (gór, wyżyn, nizin, rzek, jezior itp.) Publikacje dotyczące geografii historycznej, a więc przemian środowiska geograficznego w przeszłości, historii przestrzennych form zasiedlania i zagospodarowywania terenu, problemów wzajemnego oddziaływania środowiska geograficznego i społeczeństwa klasyfikowane są do Dz.04.06 Nauki pomocnicze historii.
02.06	BOTANIKA. ZOOLOGIA
	Roślinność i zwierzęta żyjące w naturalnym środowisku. Uprawiane gatunki roślin klasyfikuje się do Dz.06.05.04 Uprawa i ochrona roślin, a zwierzęta hodowlane do Dz.06.05.07 Hodowla zwierząt. Zootechnika . Ochronę poszczególnych gatunków roślin i zwierząt klasyfikuje się w Dz.02.07 Ochrona przyrody i środowiska. Parki i rezerwaty.
02.07	OCHRONA PRZYRODY I ŚRODOWISKA. PARKI I REZERWATY
	W zakres tematyczny działu wchodzą materiały dotyczące ochrony poszczególnych gatunków roślin i zwierząt żyjących w naturalnym środowisku, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych, ogrodów oraz zorganizowanych form ochrony powietrza, gleby, wód. Poszczególne parki i rezerwaty przyrody szereguje się w układzie przedmiotowym wg ich nazw. Publikacje na temat ogrodnictwa o charakterze gospodarczym (rolniczym), w tym ogrody działkowe, rejestruje się w Dz.06.05.05 Ogrodnictwo. Sadownictwo. Zagadnienia dotyczące budowy i działalności oczyszczalni ścieków otrzymują w tym dziale odsyłacz, a opis główny klasyfikuje się w Dz.06.10.05 Technika sanitarna. Wodociągi. Gaz. Kanalizacja.
02.08	KRAJOZNAWSTWO. TURYSTYKA
	Rejestruje przewodniki turystyczne oraz materiały na temat ruchu turystycznego i bazy turystycznej regionu (szlaki turystyczne, organizacje, kluby, biura turystyczne, schroniska młodzieżowe) oraz wszelkie formy rekreacji. Przewodniki turystyczne po miejscowościach otrzymują odsyłacze w Dz.01.04 Poszczególne okręgi i miejscowości
03	LUDNOŚĆ
	Zwiera materiały z dziedziny demografii dotyczące ludności zamieszkałej na terytorium objętym zakresem bibliografii. Są to m. in. zagadnienia: stan i zmiany w liczbie ludności, jej struktura według płci, wieku i niektórych cech społecznych, ruch naturalny ludności (migracje: emigracje, repatriacje). Publikacje dotyczące demografii historycznej otrzymują w tym dziale odsyłacz a rejestrowane są w Dz.04 Historia. Opracowania o charakterze demograficznym, statystycznym i porównawczym dotyczące mniejszości narodowych i etnicznych klasyfikuje się w Dz.07.02 Mniejszości narodowe i etniczne. Publikacje dotyczące ludności w ujęciu socjologicznym klasyfikuje się w Dz.07.06.03 Zagadnienia socjologiczne, a z zakresu archeologii w Dz.04.07 Archeologia.
04	HISTORIA
	Obejmuje piśmiennictwo dotyczące historii regionu, bez względu na dziedzinę, której dotyczy, przy czym ustalono, że granicę chronologiczną stanowi rok 1945 (data zakończenia drugiej wojny światowej).
04.01	OPRACOWANIA OGÓLNE. HISTORIOGRAFIA
	Prace o charakterze ogólnym dotyczące całego terytorium objętym bibliografią w formie syntez wielu dziedzin, obejmujące wiele okresów historycznych oraz publikacje z zakresu historiografii (dziejopisarstwa) dotyczące stanu i potrzeb badań historycznych, metodologii historii, źródeł historycznych, badań historycznych poszczególnych osób, świadomości historycznej itp.
04.02	HISTORIA POSZCZEGÓLNYCH REGIONÓW I MIEJSCOWOŚCI
	Materiały o charakterze ogólnym dotyczące historii więcej niż jednej miejscowości oraz materiały dotyczące pojedynczych miejscowości, przy czym te drugie szeregujemy przedmiotowo w układzie alfabetycznym według nazw miejscowości (z zaznaczeniem przy nazwach małych miejscowości nie będących siedzibami gminy, jej lokalizacji w konkretnej gminie).
04.03	HISTORIA KOŚCIOŁÓW
	Historia kościołów różnych wyznań oraz życia religijnego w przeszłości do 1945 roku, bez względu na miejsce i okres historyczny. Np. w tym dziale zarejestrowana zostanie publikacja dotycząca życia parafii w Barczewie w latach 1918-1939. Nie należy jej przydzielić do Dz. 04.02 Historia miejscowości ani do konkretnego okresu historycznego w Dz. 04.08.06 Okres międzywojenny. Materiały dotyczące zagadnień wyznaniowych po 1945 roku rejestruje się w Dz.15 Zagadnienia wyznaniowe.
04.04	HISTORIA NAUKI, OŚWIATY, KULTURY I SZTUKI
	Materiały związane z historią nauki, oświaty, kultury i sztuki bez względu na miejsce i okres historyczny, którego dotyczą. W zakres historii nauki wchodzą publikacje dotyczące placówek naukowych, historii towarzystw naukowych, szkolnictwa wyższego itp. W zakres historii oświaty wchodzą materiały dotyczące historii wszelkich typów szkół, placówek oświatowo-wychowawczych, wychowania, opieki nad dzieckiem, organizacji nauczycielskich itp. W zakres kultury i sztuki wchodzą materiały dotyczące historii wszelkich przejawów życia kulturalnego i artystycznego regionu m. in. działalności placówek i towarzystw kulturalnych, zorganizowanych form amatorskiego ruchu artystycznego, ruchu wydawniczego, księgarstwa, czasopiśmiennictwa, bibliotek i czytelnictwa, muzeów, kultury fizycznej, sztuk plastycznych, muzyki, teatru itp.
04.05	HISTORIA GOSPODARCZA
	Opracowania dotyczące zagadnień gospodarczych (inwestycji, przemysłu, techniki, rzemiosła, rolnictwa, handlu, spółdzielczości, finansów, transportu itp.) bez względu na miejsce i okres historyczny.
04.06	NAUKI POMOCNICZE HISTORII
	Pod pojęciem nauki pomocnicze historii należy rozumieć takie dziedziny wiedzy, które umożliwiają historykom badanie źródeł historycznych i odtwarzanie na ich podstawie przeszłości regionu. W poddziale tym rejestruje się więc publikacje, których treść wchodzi w zakres następujących nauk pomocniczych historii: Epigrafika - dotyczy pisma rytego lub kutego wykonanego na twardym lub półtwardym materiale, takim jak wosk, glina, drewno, metal, kamień. Do tego rodzaju pisma należą m. in. inskrypcje i epitafia (napisy nagrobkowe, napisy na dzwonach, chrzcielnicach, pomnikach, bramach kościelnych itp.). Paleografia - zajmuje się pismem na papirusie, skórze i papierze. Obejmuje również źródła dotyczące materiału, na którym pisano oraz przyborów do pisania. Dyplomatyka - jej zadaniem jest analiza zewnętrzna i wewnętrzna dokumentu. Umożliwia ustalenie autentyczności i wiarogodności dokumentu, odróżnianie go od falsyfikatu, wskazanie różnic między oryginałem a jego odpisami. Zajmuje się również rekonstruowaniem pochodzenia dokumentu, jego przynależności do określonej kancelarii oraz organizacją kancelarii. Sfragistyka - zajmuje się pieczęcią jako źródłem poznania historycznego. Bada narzędzia, materiały używane do pieczęci, dokonuje opisu i klasyfikacji pieczęci oraz sposoby jej używania. Chronologia - zajmuje się sposobami rozwiązywania dat zawartych w źródłach. Numizmatyka - zajmuje się pieniądzem zarówno od strony technicznej (sposobu wykonania, materiału, napisów), jak i od strony znaczenia pieniędzy jako środka wymiany. Numizmatyka obejmuje również badanie prawa menniczego, organizacji mennicy, wartości pieniądza bitego w poszczególnych mennicach, w więc wszystkimi zagadnieniami związanymi z organizacją warsztatów produkujących pieniądze i ich rolą w dziejach społeczeństwa. Poza badaniem pieniądza, w zakres numizmatyki wchodzą również studia nad środkami obiegowymi przedmonetarnymi, a więc medalami, plakietkami pamiątkowymi, zbliżonymi formą i techniką wykonania do pieniądza. Heraldyka - zajmuje się herbami. Bada powstanie, rozwój i znaczenie herbów, obejmuje również wszelkie zagadnienia związane z techniką wykonania herbów, ich wyobrażeniami plastycznymi, ornamentacją. W tym znaczeniu łączy się z historią sztuki. Genealogia - zajmuje się ustaleniem pokrewieństwa między jednostkami i grupami społecznymi na podstawie kryteriów prawnoustrojowych i majątkowych. Jej efektem są tablice genealogiczne będące często uzupełnieniem prac biograficznych. Niektóre publikacje z zakresu genealogii będą wymagały odsyłacza do Dz.01.05 Biografie. Pamiętniki. Wspomnienia. Metrologia - zajmuje się jednostkami miar i wag, ich genezą i rozwojem, metodami mierzenia i ważenia, rekonstrukcją narzędzi mierniczych i sposobami posługiwania się nimi. Geografia historyczna - zajmuje się środowiskiem geograficznym, sposobami oddziaływań człowieka i społeczeństwa na przyrodę. Koncentruje się na krajobrazie naturalnym i kulturalnym, ujawniając zmiany dokonywane w fizycznym krajobrazie ziemi, na osadnictwie ludzkim i krajobrazie społecznopolitycznym, rejestrującym te fakty z życia gospodarczego i społecznego, które wpływają na rozumienie zmian, jakim podlega społeczeństwo w rozwoju. Archiwistyka - zajmuje się procesem powstawania akt, ich formami, sposobem układania, organizacją archiwów oraz dziejami archiwów. Publikacje dotyczące archiwów współcześnie działających klasyfikuje się do Dz.16.04 Archiwa.
04.07	ARCHEOLOGIA
	Zawiera materiały dotyczące badań archeologicznych, wykopalisk i prahistorii regionu (dawnych społeczeństw nie znających pisma).
04.08	OPRACOWANIA WEDŁUG OKRESÓW (Poddział pusty)
	Publikacje dotyczące zagadnień politycznych, społecznych, administracyjnych, wojskowych w podziale na następujące okresy historyczne. Ze względu na specyfikę historii Warmii i Mazur, niektóre okresy zazębiają się w swej chronologii.
04.08.01	Okres przedkrzyżacki
	Zawiera materiały dotyczące historii regionu do 1230 roku, czyli do faktu, kiedy książę mazowiecki Konrad nadał zakonowi krzyżackiemu Ziemię Chełmińską, na której zaczęli osiedlać się pierwsi Krzyżacy.
04.08.02	Państwo krzyżackie (1230-1525)
	Powstanie i rozwój państwa krzyżackiego do sekularyzacji Prus, czyli rozwiązania zakonu krzyżackiego i utworzenia państwa świeckiego.
04.08.03	Warmia w granicach Rzeczypospolitej (1466-1772)
	Dotyczy wydarzeń po wojnie trzynastoletniej, kiedy Warmia weszła w skład Polski jako dominium aż do pierwszego rozbioru Polski, kiedy dostała się pod panowanie Prus.
04.08.04	Prusy Książęce. Prusy Hohenzollernowskie (1525-1772)
	Wydarzenia od rozwiązania zakonu krzyżackiego i powstania państwa świeckiego do pierwszego rozbioru Polski. Pozostałe okresy historyczne nie wymagają dodatkowego komentarza.
04.08.05	Okres 1772-1918
04.08.06	Okres międzywojenny (1918-1939)
04.08.07	Druga wojna światowa (1939-1945)
05	ETNOGRAFIA
05. 01	PRACE OGÓLNE. KULTURA MATERIALNA
	M. in. zawiera materiały dotyczące ludowego budownictwa mieszkalnego i gospodarczego, rzemiosła, wytwórczości domowej, tkactwa, garncarstwa itp.
05.02	FOLKLOR. ZWYCZAJE. OBRZĘDY. WIERZENIA
	Publikacje dotyczące folkloru w szerokim rozumieniu jako twórczość ludowa: literacka (baśnie, podania, legendy, przysłowia), muzyczna (pieśni), taniec, teatr, sztuki plastyczne oraz materiały na temat zwyczajów rodzinnych, obrzędów dorocznych, wierzeń, przesądów, czarów, wróżb itp. Prace z zakresu dialektologii klasyfikowane są do Dz.12 Językoznawstwo. Ludowe zespoły pieśni i tańca otrzymują w tym dziale odsyłacz, a klasyfikowane są do Dz.11.04.05 Amatorski ruch artystyczny.
06	ZAGADNIENIA GOSPODARCZE
	Piśmiennictwo dotyczące współczesnych zagadnień gospodarczych (od 1945 roku). Materiały klasyfikowane w tym dziale dotyczą tylko sfery gospodarczej podmiotów działających w regionie objętym bibliografią. Pozostałe zagadnienia związane z tymi podmiotami, takie jak: działalność kulturalna, socjalna, funkcjonowanie związków zawodowych, organizacji itp., klasyfikowane są do właściwych działów bibliografii. Np. publikację dotyczącą funkcjonowania związków zawodowych w Zakładach Przemysłu Odzieżowego "Warmia" w Kętrzynie klasyfikuje się do Dz.07.06.02 Związki zawodowe z odsyłaczem do Dz.06.04.04 Przemysł lekki.
06.01	PRACE OGÓLNE. PLANOWANIE. INWESTYCJE
	Obok materiałów o charakterze ogólnym dotyczących gospodarki całego regionu dział ten zawiera publikacje na temat planowania społeczno-gospodarczego, informacji ogólnych o procesach prywatyzacyjnych w regionie (materiały dotyczące prywatyzacji poszczególnych zakładów klasyfikowane są do odpowiednich działów przemysłu) oraz dotyczące inwestycji krajowych i zagranicznych, specjalnych stref gospodarczych, przedsiębiorczości oraz organizacji ogólnogospodarczych.
06.02	PLANOWANIE PRZESTRZENNE. URBANISTYKA
	Publikacje dotyczące planowania przestrzennego miast i osiedli.
06.03	BUDOWNICTWO
	Materiały z zakresu budownictwa ogólnego oraz działalności poszczególnych firm budowlanych. Szczegółowe zagadnienia dotyczące budownictwa klasyfikowane są w poszczególnych działach rzeczowych. Np. budownictwo mieszkaniowe w Dz.06.10.02 Gospodarka mieszkaniowa, budownictwo drogowe w Dz.06.08 Komunikacja. Transport, budowa obiektów służby zdrowia w Dz.10 Służba zdrowia, budownictwo kościelne w Dz.15 Zagadnienia wyznaniowe itp. W tym dziale znajdują się odsyłacze dotyczące przykładowych publikacji.
06.04	PRZEMYSŁ. TECHNIKA. RZEMIOSŁO
06.04.01	Zagadnienia ogólne. Informatyka
	Prócz ogólnych syntez dotyczących tematu klasyfikuje się tutaj opisy na temat organizacji technicznych oraz firm informatycznych.
	Dalsze poddziały począwszy od 06.04.02 do 06.04.11 obejmują materiały dotyczące poszczególnych dziedzin przemysłu najczęściej występujących na terenie Warmii i Mazur. O klasyfikacji do tych poddziałów decyduje rodzaj działalności lub dziedzina wytwórczości a nie sektor gospodarki (państwowy, spółdzielczy, prywatny), dlatego też znajomość konkretnego profilu produkcji, pozwoli uniknąć pomyłek w klasyfikacji materiałów bibliograficznych.
06.04.02	Przemysł rolny i spożywczy
	Obejmuje bardzo liczne gałęzie przemysłu: młynarstwo, cukrownictwo, gorzelnictwo, browarnictwo, winiarstwo, drożdżarstwo, krochmalnictwo, piekarstwo, mleczarstwo, serowarstwo oraz przemysły: mięsny, rybny, olejarski, owocowo-warzywny, chłodniczy, tytoniowy, produkcję napojów bezalkoholowych, rozlewnie wód mineralnych itp.
06.04.03	Przemysł drzewny
	Przemysł drzewny oparty jest na drewnie jako podstawowym surowcu. Obejmuje tartaki, fabryki mebli (również z wikliny), zakłady wyrobu opakowań drzewnych, detali budowlanych (z wyjątkiem tworzyw sztucznych), parkietów, płyt stolarskich itp.
06.04.04	Przemysł lekki
	Do przemysłu lekkiego zalicza się: · przemysł odzieżowy (konfekcyjny) · przemysł włókienniczy (tekstylny), który obejmuje wstępną obróbkę surowca (przędzalnictwo) i tkalnie. Ze względu na rodzaj przerabianych surowców wyróżnia się przemysł lniany, bawełniany, wełniany, jedwabniczy, konopno-jutowy (wyrób worków i sznurów) · przemysł skórzano-obuwniczy obejmuje garbarnie, zakłady wyrobów rymarskich, galanterii skórzanej, futer, rękawiczek, obuwia (z wyjątkiem gumowego)
06.04.05	Przemysł chemiczny
	Obejmuje produkcję nawozów sztucznych, tworzyw sztucznych, lakierów, farb, wyrobów farmaceutycznych, perfumeryjno-kosmetycznych i gumowych.
06.04.06	Przemysł maszynowy
	Zakłady produkujące maszyny energetyczne (silniki, kotły parowe), maszyny przemysłowe, obrabiarki, maszyny rolnicze, traktory, środki transportu (taboru kolejowego, samochody, statki), maszyny obsługujące górnictwo i budownictwo, maszyny biurowe itp.
06.04.07	Przemysł materiałów budowlanych
	Cegielnie, cementownie, wapienniki, zakłady wyrobu dachówek, płyt izolacyjnych, wyrobów ogniotrwałych, elementów do budownictwa wielkopłytowego oraz wyrobów ceramicznych dla budownictwa.
06.04.08	Przemysł elektroniczny i elektrotechniczny
	Zakłady wytwarzające sprzęt elektroniczny powszechnego użytku, podzespoły, wytwórnie sprzętu elektrycznego, lamp, kabli, przewodów, aparatury rozdzielczej, sprzętu instalacyjnego itp.
06.04.09	Przemysł energetyczny
	Zakłady wytwarzające energię elektryczną, cieplną, paliwa (również brykiety torfowe) oraz zakłady energetyki wodnej.
06.04.10	Przemysł poligraficzny
	Obejmuje drukarstwo, introligatorstwo, zakłady zajmujące się produkcją książek, czasopism, druków akcydensowych, reprodukcją obrazów, map itp.
06.04.11	Inne gałęzie przemysłu
	Np. wyrób zabawek, instrumentów muzycznych, przemysł szklarski, pomocy naukowych .
06.04.12	Drobna wytwórczość. Rzemiosło. Usługi
	Zawiera materiały dotyczące drobnej wytwórczości o charakterze przemysłowym obejmującej produkcję i naprawę przedmiotów codziennego użytku przy stosowaniu mniej rozwiniętych technologii. Obejmuje sektor państwowy, prywatny i spółdzielczy (spółdzielnie pracy, spółdzielnie inwalidów). Fakt, że podmiot gospodarczy działa w sektorze spółdzielczym nie decyduje o klasyfikacji materiałów w tym poddziale, np. spółdzielnie działające jako placówki rolniczo-handlowe klasyfikujemy w Dz.06.06 Handel. W dziale tym znajdą się również materiały dotyczące różnego rodzaju usług, np. naprawa sprzętu AGD, zegarków, fryzjerstwo, usługi pralnicze, fotograficzne itp.
06.05.	ROLNICTWO
06.05.01	Zagadnienia ogólne
	Publikacje dotyczące ogólnych zagadnień rolniczych, gospodarki ziemią, postępu rolniczego, doradztwa rolniczego, instytucji i organizacji ogólnorolniczych oraz dożynek, jeśli ich treść dotyczy problemów rolniczych, jeśli zaś materiał opracowany został w ujęciu etnograficznym (zwyczaje i obrzędy dożynkowe) klasyfikowany jest do Dz.05.02 Folklor. Zwyczaje. Obrzędy. Wierzenia. Materiały na temat organizacji i gospodarstw specjalistycznych (np. hodowlanych, ogrodniczych, sadowniczych, rybackich) przydziela się do odpowiednich poddziałów zawartych w Dz. 06.05 Zagadnienia oświaty rolniczej rejestrowane są w Dz.11.03.08 Oświata dorosłych. Zagadnienia dotyczące kół gospodyń wiejskich rejestrowane są w Dz.07.05 Organizacje społeczne. Opracowania dotyczące rolniczych zakładów doświadczalnych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego otrzymują odsyłacze w Dz. 11.02 Szkolnictwo wyższe.
06.05.02	Mechanizacja rolnictwa
	Zakłady naprawcze maszyn rolniczych, agrolotnictwo.
06.05.03	Gleboznawstwo rolne
	Produkcyjność rolna gleb, użytkowanie gleb, nawożenie.
06.05.04	Uprawa i ochrona roślin
	Materiały dotyczące całorocznych zabiegów agrotechnicznych wykonywanych w celu dostosowania środowiska do potrzeb uprawianych roślin: przygotowanie materiału siewnego, siew, sadzenie, zabiegi pielęgnacyjne łącznie z ich ochroną przed chorobami, chwastami, szkodnikami oraz sprzęt, zwózka, przechowywanie. Poddział ten zawiera również publikacje na temat badań wymagań uprawowych poszczególnych gatunków roślin, ich odmian hodowlanych, rejonizacji oraz działalności zakładów i instytutów hodowli roślin. Odmiany roślin żyjące w naturalnym środowisku klasyfikowane są w Dz.02.06 Botanika. Zoologia.
06.05.05	Ogrodnictwo. Sadownictwo
	Uprawa warzyw, owoców, grzybów, kwiatów o charakterze gospodarczym (w tym również ogrodów działkowych).
06.05.06	Leśnictwo
	Zagospodarowanie, uprawa, pielęgnowanie, ochrona, odnawianie i użytkowanie lasów.
06.05.07	Hodowla zwierząt. Zootechnika
	Hodowla i chów zwierząt gospodarskich: bydła, koni, świń, owiec, drobiu, zwierząt futerkowych, pszczół, jedwabników oraz hodowla zwierząt laboratoryjnych. Dział ten obejmuje również materiały dotyczące hodowli drobnego inwentarza i zwierząt domowych (psy, koty, schroniska dla zwierząt). W zakres zootechniki wchodzą publikacje o badaniach dotyczących chowu i hodowli zwierząt oraz ich użytkowaniu. Chów i hodowlę ryb klasyfikujemy do Dz.06.05.09 Rybactwo. Wędkarstwo.
06.05.08	Łowiectwo
	Publikacje dotyczące zwierzyny żyjącej na swobodzie. M. in. planowe gospodarowanie zwierzyną, zgodnie z potrzebami gospodarki, obejmujące jej hodowlę i ochronę (zapewnienie baz pokarmowych i wszelkie formy dokarmiania), pozyskiwanie zwierzyny poprzez polowania i odłowy, jak również wprowadzanie jej do obrotu gospodarczego (mięso, skóry, trofea myśliwskie itp.), eksport zwierzyny żywej dla celów hodowlanych. Łowiectwo jest pojęciem szerszym od myślistwa, które dotyczy jedynie umiejętności polowania. Połowy ryb klasyfikuje się w Dz.06.05.09 Rybactwo. Wędkarstwo.
06.05.09	Rybactwo. Wędkarstwo
	Obejmuje piśmiennictwo na temat chowu, hodowli i pozyskiwania ryb ze sztucznych zbiorników wodnych oraz zagospodarowania i eksploatacji rybnych zasobów rzek i jezior. Materiały dotyczące wędkarstwa o charakterze sportowym otrzymują odsyłacz w Dz.11.04.08 Kultura fizyczna. Sport.
06.05.10	Weterynaria
	Piśmiennictwo o zdrowiu i chorobach zwierząt, ich zapobieganiu i leczeniu, także o ochronie zdrowia człowieka przed zakażeniem chorobami odzwierzęcymi.
06.06.	HANDEL
	Publikacje na temat zaopatrzenia, handlu wewnętrznego i zagranicznego, działalności instytucji i organizacji handlowych, placówek celnych, skupu i magazynowania towarów.
06.06.01	Imprezy handlowe
	Krajowe i międzynarodowe imprezy handlowe (targi, giełdy, jarmarki) w układzie przedmiotowym według nazw imprez.
06.07	FINANSE. BUDŻET. UBEZPIECZENIA
	Problemy finansowe i ubezpieczeniowe regionu: banki, usługi kredytowe, instytucje kredytowe, firmy i towarzystwa ubezpieczeniowe, system ubezpieczeń społecznych, majątkowych, zdrowotnych itp. Materiały dotyczące problemów finansowych poszczególnych firm i instytucji rejestruje się w odpowiednich działach bibliografii. Materiały dotyczące budżetów terenowych (miast i gmin) rejestruje się w Dz.08.03 Samorząd terytorialny.
06.08	TRANSPORT
	Obejmuje transport osobowy i towarowy. W zakres pojęcia transportu wchodzą materiały dotyczące komunikacji drogowej, kolejowej, wodnej, lotniczej, dróg, mostów, bezpieczeństwa na drogach. Publikacje dotyczące transportu wewnętrznego związanego z konkretną dziedziną np. wojskiem, służbą zdrowia, leśnictwem, handlem itp. rejestrowane są w odpowiednich działach rzeczowych.
06.09	ŁĄCZNOŚĆ. FILATELISTYKA
	Piśmiennictwo na temat poczty, telekomunikacji, usług pocztowo-telekomunikacyjnych oraz kolekcjonerstwa druków i znaczków nalepianych lub odbijanych na przesyłkach pocztowych.
06.10	ZAGADNIENIA KOMUNALNE
06.10.01	Zagadnienia ogólne
	Opracowania dotyczące zaspokajania potrzeb materialno-bytowych ludności miast i osiedli typu miejskiego.
06.10.02	Gospodarka mieszkaniowa
	Spółdzielnie mieszkaniowe, potrzeby mieszkaniowe ludności, remonty budynków mieszkalnych, budownictwo mieszkaniowe.
06.10.03	Hotelarstwo. Gastronomia
	Hotele, noclegi, budownictwo bazy hotelowej. Zakłady gastronomiczne: restauracje, bary, stołówki oraz wszelkie formy żywienia zbiorowego.
06.10.04	Usługi komunalne. Cmentarze
	Komunikacja miejska (tramwaje, autobusy, firmy przewozowe), oczyszczanie miasta, segregacja i wywóz odpadów, zieleń miejska oraz cmentarze. Publikacje dotyczące starych, zabytkowych cmentarzy klasyfikowane są do Dz.14.02 Architektura. Ochrona zabytków.
06.10.05	Technika sanitarna. Wodociągi. Gaz. Kanalizacja
	Zagadnienia wyposażenia sanitarnego budynków oraz terenów miejskich, osiedlowych, do których należą urządzenia wodociągowe, kanalizacyjne, ogrzewnicze, oświetleniowe, wentylacyjne, klimatyzacyjne, odpylające, do oczyszczania ścieków, eliminowania hałasu itp. Opisy dotyczące oczyszczalni ścieków otrzymują odsyłacze w Dz.02.07 Ochrona przyrody i środowiska. Parki i rezerwaty.
06.10.06	Pożarnictwo. Klęski żywiołowe
	Funkcjonowanie zawodowych i ochotniczych straży pożarnych, ochrona przeciwpożarowa, klęski żywiołowe i formy ratownictwa w przypadku klęsk żywiołowych.
07	ZAGADNIENIA SPOŁECZNE I POLITYCZNE
07.01	ZAGADNIENIA OGÓLNE. ŻYCIE SPOŁECZNE I POLITYCZNE REGIONU
	Obok materiałów ogólnych dotyczących życia społeczno-politycznego regionu po 1945 roku rejestruje się również opisy o współpracy międzynarodowej regionu, miast i gmin. Jeśli współpraca dotyczy określonej dziedziny (np. kultury), to taki materiał rejestrowany jest w odpowiednim dziale rzeczowym bibliografii.
07.02	MNIEJSZOŚCI NARODOWE I ETNICZNE
	Piśmiennictwo dotyczące mniejszości narodowych, czyli grup ludzi zamieszkujących na danym terytorium, różniących się od pozostałych mieszkańców regionu pochodzeniem, językiem, kulturą czy religią. M. in. dotyczy stosunków między grupami etnicznymi, problemów integracyjnych, problemów narodowościowych, form współpracy między grupami mniejszościowymi oraz działalności organizacji mniejszościowych na danym terenie. Opisy dotyczące różnych form działalności określonych grup etnicznych np. kulturalnej, oświatowej, twórczej klasyfikuje się do odpowiednich działów rzeczowych.
07.03	PARTIE POLITYCZNE
	Organizacje różnych ugrupowań politycznych: lewicowe, prawicowe, liberalne. Układ materiałów alfabetyczny według nazw partii.
07.04	ORGANIZACJE MŁODZIEŻOWE
	Obok opisów dotyczących poszczególnych organizacji zrzeszających młodzież, uwzględniane są również publikacje dotyczące ruchu młodzieżowego w regionie. Materiały o poszczególnych organizacjach szeregowane są alfabetycznie według nazw organizacji.
07.05	ORGANIZACJE SPOŁECZNE
	Poszczególne organizacje społeczne w układzie przedmiotowym według nazw organizacji. Opisy na temat organizacji społecznych o charakterze specjalistycznym rejestruje się we właściwych działach bibliografii, np. Polski Czerwony Krzyż w Dz.10.01 Służba zdrowia.
07.06	ZAGADNIENIA SPOŁECZNE
07.06.01	Praca. Zagadnienia socjalne
	Opisy dotyczące problemów zatrudnienia, bezrobocia, walki z bezrobociem, zwolnień grupowych, strajków, warunków pracy, kadr, bezpieczeństwa i higieny pracy, zagadnień socjalnych oraz organizacji czasu wolnego i wypoczynku dorosłych. Sprawy sądowe dotyczące prawa pracy klasyfikowane są w Dz.08.04 Zagadnienia prawne. Sądownictwo i otrzymują odsyłacz w tym dziale. Opracowania, których treść dotyczy konkretnego zakładu pracy, klasyfikowane są w odpowiednich działach bibliografii i otrzymują odsyłacz w tym dziale. Np. opis dotyczący strajku w szpitalu klasyfikuje się w Dz.10.01.01 Lecznictwo. Organizację czasu wolnego i wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej klasyfikuje się w Dz.11.03.02 Opieka nad dzieckiem i młodzieżą.
07.06.02	Związki zawodowe
	Materiały dotyczące wszystkich związków zawodowych, bez względu jakiego resortu dotyczą z odsyłaczami do odpowiednich działów w przypadku konkretnych zakładów pracy i branż.
07.06.03	Zagadnienia socjologiczne
	W zakres tematyczny działu wchodzi szeroki wachlarz problemów dotyczący struktur i praw rozwoju społeczeństwa. Są to m. in.: · badania dotyczące rodziny i instytucji wychowania, grup społecznych i zbiorowości społecznych (terytorialnych np. wieś, miasto), kategorii zawodowych, warstw i klas społecznych i innych postaci życia zbiorowego · badania procesów społecznych, takich jak: ruchliwość społeczna, tworzenie się kultury masowej, procesów dezorganizacji społecznej (szerzenie się zachowań odbiegających od normy ), konflikty, przystosowanie, współzawodnictwo · materiały dotyczące teorii grup społecznych, zmian społecznych zachodzących w zbiorowościach ludzkich, teorii zachowania się jednostek oraz grup i zbiorowości (tzw. psychologia społeczna) np. zachowanie tłumu, solidarność społeczna, reklama i propaganda oraz inne metody kierowania ludźmi.
07.06.04	Opieka społeczna
	Państwowe i prywatne formy pomocy społecznej zaspokajające niezbędne potrzeby życiowe osób, które trwale lub chwilowo nie mogą tego uczynić własnymi środkami. Będą to opracowania dotyczące domów dziecka, ośrodków pomocy społecznej, schronisk dla bezdomnych, problemów ludzi niepełnosprawnych, starych, chorych, organizacji pomocowych oraz wszelkich form działalności charytatywnej.
07.06.05	Patologia społeczna
	Wszelkie zjawiska społeczne związane z zachowaniem się jednostek lub grup społecznych niezgodnym z obowiązującymi wartościami i normami obyczajowymi (np. alkoholizm, narkomania, prostytucja, przestępczość) oraz zapobieganie i zwalczanie tych zjawisk. Publikacje dotyczące ścigania przestępczości przez organy prawne rejestruje się w Dz.08.05 Bezpieczeństwo publiczne, procesów sądowych w Dz.08.04 Zagadnienia prawne. Sądownictwo.
07.07	UROCZYSTOŚCI I OBCHODY
	Uroczystości i obchody o charakterze społeczno-politycznym (święta państwowe, obchody rocznicowe, imprezy okolicznościowe). Uroczystości jubileuszowe instytucji, zakładów pracy, organizacji, wydarzeń historycznych oraz imprezy kulturalne klasyfikuje się w odpowiednich działach rzeczowych bibliografii.
08	ZAGADNIENIA PRAWNO-ADMINISTRACYJNE
08.01	ZAGADNIENIA OGÓLNE. PRZEJŚCIA GRANICZNE
	Prace ogólne dotyczące organów władzy ustawodawczej i wykonawczej, przejścia graniczne, straż graniczna.
08.02	ADMINISTRACJA
	Publikacje dotyczące podziału administracyjnego województwa, powiatów, miast i gmin, przedstawicielstwa regionu w Sejmie i Senacie (działalność posłów i senatorów na rzecz regionu, biura poselskie), wyborów parlamentarnych (kampanie wyborcze do Sejmu i Senatu, kandydaci, wyniki wyborów), wyborów prezydenckich (przebieg kampanii wyborczej), działalność Urzędu Wojewódzkiego, Urzędu Statystycznego itp.
08.03	SAMORZĄD TERYTORIALNY
	Działalność organów samorządowych wszystkich szczebli organizacyjnych: rad powiatów, miast, gmin, wybory do samorządów lokalnych (kampanie wyborcze, kandydaci na radnych, wyniki wyborów), Sejmik Samorządowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego (sesje, działalność komisji, obrady), Urząd Marszałkowski itp.
08.04	ZAGADNIENIA PRAWNE. SĄDOWNICTWO
	Zawiera materiały dotyczące prokuratury (prowadzenia i nadzorowania śledztwa w sprawach karnych) oraz jednostek wymiaru sprawiedliwości obejmujące sądy wszystkich szczebli, rozstrzygające sprawy z zakresu prawa cywilnego, karnego, rodzinnego, prawa pracy. Materiały dotyczące więziennictwa (areszty śledcze, zakłady karne, zakłady dla młodocianych przestępców) oraz opieki penitencjarnej i postpenitencjarnej, czyli zespołu środków i metod wychowawczych stosowanych w czasie wykonywania kary pozbawienia wolności i po opuszczeniu zakładu karnego. Sądownictwo wojskowe (garnizonowe i okręgowe), którym podlegają sprawy żołnierzy w czynnej służbie wojskowej oraz pracowników cywilnych zatrudnionych w jednostkach wojskowych klasyfikuje się w Dz.09 Wojsko. Obrona cywilna i sporządza odsyłacz w tym dziale. Sądownictwo kościelne klasyfikuje się w Dz.15 Zagadnienia wyznaniowe i również sporządza odsyłacz w tym dziale.
08.05	BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE
	Instytucje chroniące życie, zdrowie i mienie obywateli oraz majątek narodowy (policja, straż miejska, agencje ochrony). Publikacje dotyczące bezpieczeństwa ruchu drogowego klasyfikuje się do Dz.06.08 Transport. Publikacje na temat bezpieczeństwa ludności wobec zagrożenia klęskami żywiołowymi klasyfikuje się w Dz.06.10.06 Pożarnictwo. Klęski żywiołowe.
09	WOJSKO. OBRONA CYWILNA
	Materiały dotyczące współczesnych zagadnień wojskowości (po 1945 roku) m. in. problemów obronności kraju, jednostek wojskowych, szkół wojskowych, organizacji. System zabezpieczeń i ochrony ludności, mienia publicznego, dóbr kultury, zakładów pracy przed zagrożeniami. Opisy dotyczące wojskowości we wcześniejszych epokach historycznych klasyfikuje się w odpowiednich poddziałach Dz.04 Historia.
10	OCHRONA ZDROWIA
10.01	SŁUŻBA ZDROWIA
	Publikacje dotyczące organizacji i administracji placówek służby zdrowia, organizacji społecznych działających na rzecz służby zdrowia, zawodu lekarza i pielęgniarki oraz materiały z zakresu farmacji (apteki, leki, zielarstwo, leki medycyny niekonwencjonalnej). Działalność naukowych towarzystw lekarskich rejestruje się w Dz.11.01 Nauka. Organizacje i placówki naukowe. (np. Polskie Towarzystwo Dermatologiczne).
10.01.01	Lecznictwo
	Lecznictwo otwarte: publiczne i prywatne zespoły opieki zdrowotnej (ośrodki zdrowia, przychodnie), lekarz rodzinny, placówki medycyny niekonwencjonalnej oraz lecznictwo szpitalne, opieka hospicyjna, sanatoria, uzdrowiska i wszelkie formy lecznictwa i rehabilitacji.
10.02	HIGIENA
	Publikacje dotyczące stanu zdrowia mieszkańców regionu, wpływu otoczenia na zdrowie ludzkie (powietrza, gleby, wody, mieszkań, zakładów przemysłowych, pożywienia, odzieży i wszystkich czynników codziennego użytku) oraz reakcji organizmu na te wpływy. Również materiały dotyczące stanu sanitarnego regionu oraz instytucji działających w tym zakresie.
11	NAUKA. OŚWIATA. KULTURA
11.01	NAUKA. ORGANIZACJE I PLACÓWKI NAUKOWE
	Zakres tematyczny działu obejmuje materiały dotyczące: · ogólnych zagadnień na temat rozwoju współczesnego życia naukowego regionu (po 1945 roku). Dzieje nauki do 1945 roku klasyfikuje się w Dz.04.04 Historia nauki, oświaty, kultury. · towarzystw i organizacji naukowych o charakterze ogólnym i specjalistycznym Opisy dotyczące stowarzyszeń naukowo-technicznych rejestrujemy w Dz.06.01 Prace ogólne. Prace dotyczące ośrodków badawczo-rozwojowych, instytutów naukowo-badawczych, naukowych placówek specjalistycznych pracujących na rzecz określonej dziedziny klasyfikuje się w odpowiednim dziale rzeczowym bibliografii, np.: Instytut Rybactwa Śródlądowego klasyfikuje się w Dz.06.05.09 Rybactwo. Wędkarstwo. · zjazdów, konferencji, sesji naukowych odbywających się w regionie, przy czym zjazdy, konferencje dotyczące zagadnień regionu klasyfikowane są do odpowiednich działów rzeczowych, a tutaj otrzymują odsyłacz. Np. konferencję pod nazwą Nauki rolnicze w warunkach integracji europejskiej, zorganizowaną w Olsztynie klasyfikuje się w tym dziale, zaś konferencję Miejsce rolnictwa ekologicznego w rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego, zorganizowaną w Olsztynie klasyfikuje się w Dz.06.05.01 Zagadnienia ogólne (dot. Rolnictwa), a w tym dziale sporządza odsyłacz.
11.02	SZKOLNICTWO WYŻSZE
	Magisterskie i licencjackie szkoły wyższe, problemy studenckiego ruchu naukowego i środowiska akademickiego (domów studenckich, organizacji itp.) Opisy dotyczące poszczególnych uczelni szeregowane są przedmiotowo według ich nazw.
11.03	OŚWIATA
11.03.01	Zagadnienia ogólne
	Obok publikacji dotyczących ogólnych zagadnień oświaty i wychowania rejestruje się materiały na temat postępu pedagogicznego, kadr oświatowych, poradnictwa psychologiczno-pedagogicznego, stypendiów, konkursów, olimpiad wiedzy.
11.03.02	Opieka nad dzieckiem i młodzieżą
	Obok materiałów ogólnych dotyczących opieki nad dzieckiem i młodzieżą rejestruje się opisy na temat czasu wolnego i wypoczynku dzieci i młodzieży (m.in. kolonie, obozy, "zielone szkoły", ferie letnie i zimowe) oraz placówek opiekuńczych działających na terenie objętym bibliografią (pogotowia opiekuńcze, ośrodki adopcyjne, świetlice terapeutyczne itp.). Żłobki i przedszkola oraz domy dziecka i internaty rejestruje się w osobnych poddziałach.
11.03.02.01	Żłobki. Przedszkola
11.03.02.02	Domy dziecka. Internaty
	Poniższe poddziały (11.03.03-11.03.07) dotyczące szkolnictwa, gromadzą materiały o poszczególnych typach szkół na różnym poziomie nauczania. Opisy na temat nauczania integracyjnego w różnych typach szkół otrzymują odsyłacze w Dz.11.03.07 Szkolnictwo specjalne. Opisy na temat różnych form zajęć pozalekcyjnych dzieci i młodzieży rejestrowane są w poszczególnych działach rzeczowych, np.: Sport szkolny w Dz.11.04.08 Kultura fizyczna. Sport Różne formy amatorskiego ruchu artystycznego (szkolne zespoły teatralne, muzyczne, konkursy recytatorskie itp.) w Dz.11.04.05 Amatorski ruch artystyczny Opisy na temat bibliotekarstwa szkolnego rejestruje się w Dz.16.02 Biblioteki. Czytelnictwo. Informacja naukowa.
11.03.03	Szkolnictwo podstawowe
11.03.04	Szkolnictwo średnie ogólnokształcące
	Gimnazja, licea ogólnokształcące państwowe, prywatne i społeczne.
11.03.05	Szkolnictwo zawodowe
	Licea zawodowe, technika, zasadnicze szkoły zawodowe, szkoły pomaturalne.
11.03.06	Szkolnictwo artystyczne
	Szkoły muzyczne, licea plastyczne, ogniska muzyczne.
11.03.07	Szkolnictwo specjalne
	Szkoły na różnym poziomie nauczania (podstawowe, średnie) dla osób odbiegających od normy intelektualnej, fizycznej lub społeczno-moralnej.
11.03.08	Oświata dorosłych
	Wszystkie formy dokształcania pozaszkolnego, kursy, uniwersytety ludowe, uniwersytety trzeciego wieku, działalność zakładów doskonalenia zawodowego itp.
11.04	KULTURA
11.04.01	Zagadnienia ogólne
	Perspektywy rozwoju kultury regionu, organizacja, upowszechnianie, baza materialna i finansowanie placówek kultury.
11.04.02	Imprezy kulturalne i rekreacyjne
	Materiały dotyczące imprez kulturalnych o charakterze interdysplinarnym. Imprezy artystyczne (muzyczne, teatralne, estradowe, plastyczne) klasyfikuje się w Dz. 14 Sztuka, a imprezy o charakterze amatorskim w Dz.11.04.05 Amatorski ruch artystyczny.
11.04.03	Towarzystwa kulturalne i regionalne
	Opisy dotyczące społecznego ruchu kulturalnego, działalność towarzystw i organizacji kulturalnych w układzie przedmiotowym według nazw.
11.04.04	Domy kultury. Kluby. Świetlice
	Materiały ogólne na temat domów i ośrodków kultury, klubów i świetlic. Publikacje dotyczące imprez kulturalnych, wystaw itp. form działalności organizowanych przez domy kultury lub w domach kultury klasyfikuje się w odpowiednich działach rzeczowych z odsyłaczem w tym dziale, np.: Imprezy muzyczne organizowane w Miejskim Ośrodku Kultury w Olsztynie klasyfikowane są w Dz.14.04 Muzyka.
11.04.05	Amatorski ruch artystyczny
	Wszelkie formy amatorskiego ruchu artystycznego (muzycznego, teatralnego, estradowego, plastycznego), jak również festiwale i przeglądy twórczości amatorskiej z wyjątkiem: twórczości literackiej, którą klasyfikuje się do Dz.13 Literatura piękna, fotograficznej do Dz.14.07 Fotografika i filmowej do Dz.14.06 Kino. Film. Publikacje o zespołach artystycznych działających przy zakładach pracy, instytucjach, szkołach, organizacjach społecznych i wyznaniowych otrzymują odsyłacze w odpowiednich działach rzeczowych.
11.04.06	Muzea. Wystawy
	Materiały ogólne na temat muzealnictwa, kolekcjonerstwa oraz działalności wystawienniczej z zakresu kultury i sztuki z wyłączeniem: wystaw fotograficznych, które klasyfikuje się do Dz. 14.07 Fotografika i wystaw piśmiennictwa do Dz. 16.02 Biblioteki. Czytelnictwo. Informacja naukowa). Wystawy specjalne (nie dotyczące kultury i sztuki) należy klasyfikować w odpowiednich działach bibliografii, np.: wystawę budownictwa na terenie Warmii i Mazur klasyfikuje się w Dz.06.03 Budownictwo. Kolekcjonerstwo z zakresu filatelistyki rejestruje się w Dz. 06.09 Filatelistyka.
11.04.06.02	Poszczególne muzea i wystawy w muzeach
	Publikacje dotyczące działalności poszczególnych muzeów i wystaw w nich organizowanych. Układ materiału przedmiotowy według nazw muzeów.
11.04.06.03	Galerie sztuki i inne placówki wystawiennicze
	Materiały dotyczące działalności poszczególnych galerii oraz zbiorowych i indywidualnych wystaw w nich zorganizowanych z dziedziny malarstwa, rzeźby, grafiki i innych sztuk plastycznych. Opisy wystaw zbiorowych szeregowane są w układzie przedmiotowym według nazw galerii, w których odbyła się wystawa, zaś wystawy indywidualne szeregowane są według nazwisk artystów.
11.04.07	Radio i telewizja
	Organizacja i działalność ośrodków radiowych i telewizyjnych, radiowęzłów, telewizji kablowych oraz recenzje filmów i seriali telewizyjnych o tematyce regionalnej.
11.04.08	Kultura fizyczna. Sport
	Materiały ogólne dotyczące kultury fizycznej i sportu oraz kluby, stowarzyszenia sportowe, imprezy sportowe, poszczególne dyscypliny sportowe. Wyniki rozgrywek sportowych można rejestrować w wyborze w bibliografiach regionalnych o małym zasięgu terytorialnym.
12	JĘZYKOZNAWSTWO
	Publikacje dotyczące zjawisk językowych występujących na terenie objętym bibliografią, związków języka z historią, kulturą i strukturą społeczną, zróżnicowania języka na odmiany terytorialne i społeczno-środowiskowe (dialektologia i języki środowiskowe).
12.01	ONOMASTYKA
	Dział językoznawstwa zajmujący się nazwami własnymi, do którego zalicza się antroponimię zajmującą się nazwami osobowymi i toponimię zajmującą się nazwami geograficznymi.
13	LITERATURA PIĘKNA
13.01	HISTORIA LITERATURY. KRYTYKA LITERACKA. ŻYCIE LITERACKIE
	Opis i interpretacja faktów literackich oraz ustalanie związków przyczynowych i zależności między następującymi po sobie w czasie zjawiskami literackim. Zagadnienia teorii literatury (modele zjawisk literackich, funkcje estetyczne i pozaestetyczne dzieł literackich) Zagadnienia dotyczące środowiska literackiego, form życia literackiego (kluby, organizacje, konkursy i imprezy literackie stałe i okazjonalne).
13.02	OPRACOWANIA O POSZCZEGÓLNYCH PISARZACH
	Zawiera opisy dotyczące życia i twórczości, wywiady, nagrody, odznaczenia. Układ materiałów według nazwisk pisarzy będących przedmiotem opracowania.
13.03	TEKSTY LITERACKIE
	Książki, utwory zamieszczane w antologiach, zbiorach nowel, tomikach poezji, czasopismach dotyczące regionu i ich recenzje. Dokumentację bibliograficzną pełnego dorobku lokalnych twórców (również utworów niezwiązanych treściowo z regionem) zaleca się prowadzić w bibliotekach powiatowych, miejskich i gminnych.
14	SZTUKA
14.01	ZAGADNIENIA OGÓLNE
	Prace dotyczące ogólnych zagadnień sztuki regionu, zawierające w swej treści różne dziedziny współczesnego życia artystycznego regionu. Amatorską działalność artystyczną klasyfikuje się w Dz. 11.04.05 Amatorski ruch artystyczny.
14.02	ARCHITEKTURA. OCHRONA ZABYTKÓW
	Materiały dotyczące obiektów podlegających ochronie prawnej ze względu na ich wartość historyczną, naukową lub artystyczną (obiekty architektury, urbanistyki, budownictwa, dzieła sztuk plastycznych, pamiątki historyczne, obiekty architektury cmentarnej, obiekty etnograficzne, zabytkowe urządzenia techniczne). Zabytkowe okazy przyrodnicze klasyfikuje się w Dz.02.07 Ochrona przyrody i środowiska. Parki i rezerwaty. Zabytki piśmiennicze klasyfikuje się w Dz.04.04 Historia nauki, oświaty, kultury i sztuki. W zakres szczegółowych zagadnień dotyczących wymienionych obiektów wchodzą: wyniki badań obiektów (analiza historyczna, techniczna, dokumentacja opisowa, inwentaryzacja i klasyfikacja), prace konserwatorskie (wykopaliskowe, rekonstrukcje, adaptacje), czynności administracyjno-prawne (uznania obiektu za zabytek, zarządzenia zabezpieczające, nadzorowanie robót itp.) oraz zadania popularyzatorskie dotyczące zabytków (organizacja społecznej opieki nad zabytkami, nadawanie im funkcji użytkowych i przysposobienia do potrzeb oświatowych, turystycznych, wychowawczych itp.).
14.03	PLASTYKA
	Publikacje dotyczące zagadnień związanych ze sztukami plastycznymi (malarstwo, rysunek, grafika, rzeźba), są to m. in. imprezy, konkursy i plenery plastyczne w regionie, stowarzyszenia itp. Opracowania dotyczące twórczości poszczególnych artystów szeregowane są w układzie przedmiotowym według nazwisk. Materiały dotyczące rzemiosła artystycznego (należącego do tzw. sztuki użytkowej), a więc wytwórczości przedmiotów dekoracyjnych lub codziennego użytku (złotnictwo, jubilerstwo, kowalstwo artystyczne, ceramika itp.) klasyfikuje się w Dz.06.04.12 Drobna wytwórczość. Rzemiosło. Usługi. Wystawy plastyczne rejestrowane są w Dz.11.04.06.02 Galerie sztuki i inne placówki wystawiennicze.
14.04	MUZYKA
	Materiały dotyczące życia muzycznego regionu, festiwali, koncertów i innych imprez muzycznych. Stałe imprezy muzyczne odbywające się w regionie wydzielamy w poddziałe nienumerowanym 14.04.01 w układzie przedmiotowym według nazw imprez.
14.05	TEATR. ESTRADA
	Materiały dotyczące życia teatralnego regionu, imprez teatralnych i estradowych, festiwali odbywających się w regionie.
14.05.01	Poszczególne teatry
	Opracowania dotyczące działalności poszczególnych teatrów (dramatycznych, lalkowych) szeregowane przedmiotowo według nazw teatrów.
14.05.02	Recenzje teatralne
	Recenzje i omówienia spektakli teatralnych szeregowane według autorów tekstów sztuk lub tytułów (jeżeli tekst nie ma autora lub został napisany przez więcej niż trzech autorów).
14.06	KINO. FILM
	Działalność kin, klubów filmowych, festiwale filmowe oraz recenzje i omówienia filmów o tematyce regionalnej. Filmy i seriale telewizyjne o tematyce regionalnej rejestrowane są w Dz.11.04.07 Radio i telewizja.
14.07	FOTOGRAFIKA
	Materiały na temat towarzystw, imprez, konkursów, wystaw fotograficznych organizowanych w muzeach, galeriach, domach kultury itp. oraz opisy bibliograficzne albumów fotograficznych (z odsyłaczem do odpowiedniego działu rzeczowego). Fotograficzne zakłady usługowe klasyfikuje się w Dz.06.04.12 Drobna wytwórczość. Rzemiosło. Usługi
15	ZAGADNIENIA WYZNANIOWE
	Zawiera publikacje dotyczące współczesnych zagadnień wyznaniowych (od 1945 roku): kościołów chrześcijańskich (rzymskokatolicki, prawosławny, protestancki), życia diecezji, poszczególnych parafii, uroczystości religijnych, religijnych organizacji laickich i ich działalności oraz życia religijnego wyznawców innych religii (judaizmu, islamu, buddyzmu), jak również budownictwa kościelnego. Materiały o zabytkach sakralnych, bibliotekach, muzeach i archiwach kościelnych, prasie wyznaniowej, parafialnym ruchu artystycznym rejestrowane są we właściwych działach rzeczowych bibliografii z odsyłaczem w tym dziale.
16	KSIĄŻKA. CZYTELNICTWO. BIBLIOTEKI. ARCHIWA
16.01	RUCH WYDAWNICZY. KSIĘGARSTWO
	Działalność oficyn wydawniczych, handel zajmujący się sprzedażą książek, hurt książek, targi, kluby książki i prasy oraz materiały dotyczące wykonywania zawodu księgarskiego.
16.02	BIBLIOTEKI. CZYTELNICTWO. INFORMACJA NAUKOWA
	Opracowania dotyczące bibliotekarstwa obejmujące działalność bibliotek wszystkich sieci, a więc: upowszechnianie czytelnictwa, zbiory, zespół umiejętności związanych z pracą w bibliotekach (gromadzenie, opracowanie i udostępnianie zbiorów), zawód bibliotekarza, wystawy książek, zagadnienia związane z informacją naukową, publikacjami multimedialnymi, funkcjonowaniem informacji regionalnej w Internecie itp. Opisy dotyczące bibliotek specjalnych np. naukowych, szkolnych otrzymują odsyłacze w odpowiednich działach rzeczowych bibliografii. Dzieje bibliotek przed 1945 rokiem klasyfikuje się w Dz.04.04 Historia nauki, oświaty, kultury i sztuki.
16.03	CZASOPIŚMIENNICTWO. DZIENNIKARSTWO
	Materiały na temat prasy i dziennikarstwa oraz zawartości poszczególnych tytułów bieżących czasopism, ukazujących się w regionie, kolportażu, organizacji dziennikarskich itp. Opisy bibliograficzne czasopism ukazujących się w regionie rejestrowane są w Dz.01.02 Czasopisma. Wydawnictwa zbiorowe i seryjne.
16.04	ARCHIWA
	Współczesna działalność placówek archiwalnych. Publikacje dotyczące archiwistyki klasyfikowane są w Dz.04.06 Nauki pomocnicze historii.