Marian Filipkowski
Przewodniczący Zarządu Okręgowego
Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
w Olsztynie
Pokłosie kampanii wyborczej SBP
Pierwsze półrocze 2002 roku było dla Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich województwa warminsko-mazurskiego czasem
podsumowania, oceny i nakreślenia nowych kierunków działalności. W tym bowiem okresie trwała kampania
sprawozdawczo-wyborcza we wszystkich ogniwach naszego stowarzyszenia. Wybrano więc nowe władze kół, oddziału (nowe
ogniwo w sieci) i okręgu; uściślono stan liczebny członków; wymieniono doświadczenia na niepokojące środowisko problemy
i zagrożenia; prawie wszędzie starano się przygotować nowe programy działania na całą kadencję 2002-2006. Uhonorowano
także działaczy SBP odznaczeniami, odznakami i medalami oraz nagrodami pieniężnymi i rzeczowymi. Ostatnim etapem kampanii
był Okręgowy Zjazd Delegatów, który w dniu 22 maja, w gościnnych progach Biblioteki Głównej Uniwersytetu
Warmińsko-Mazurskiego wybrał nowy skład zarządu na czteroletnią kadencję.
Wybrane zagadnienia z działalności w latach 1997-2002
- W okresie minionej kadencji obejmującej lata 1997-2002 (do maja) istniały dwa odrębnie działające Zarządy Okręgowe
SBP w Olsztynie i Elblągu, wybrane w ramach ówczesnych województw - elbląskiego i olsztyńskiego. Mimo iż w nowym podziale
administracyjnym kraju (01.01.1999), Elbląg znalazł się w granicach nowego województwa warmińsko-mazurskiego, to dopiero na
krótko przed wyborami, o których mowa, obydwa zarządy przekształciły się, z mocy nowego statutu, w oddziały. Sprawozdanie
z działalności za okres kadencji obydwu zarządów złożył Kol. Włodzimierz Sebastyański, ustępujący przewodniczący okręgu
olsztyńskiego.
- Według stanu na dzień 22 maja 2002 roku w naszym nowym województwie było 379 członków SBP, zrzeszonych w 15
kołach, działających w miejscowościach: Bartoszyce - 9 członków, Biskupiec Pomorski - 7, Dobre Miasto - 14, Elbląg 3
koła (miejskie - 61, powiatowe - 23, emerytów - 40), Działdowo - 10, Ełk - 8, Kętrzyn - 8, Morąg - 11, Nidzica - 22,
Olsztyn - 91, Ostróda - 7, Szczytno - 46. W Elblągu powołano nowy Zarząd Oddziału, obejmujący swym zasięgiem 3 koła,
liczące łącznie 124 członków. Taki stan rzeczy skłania do uwag i refleksji. Otóż najwięcej członków notujemy w Elblągu
(101), Olsztynie (91), Szczytnie (46). Jednakże na pierwsze miejsce wysunęło się Szczytno pod względem tak zwanej
przynależności i aktywności. Tam bowiem niemal wszyscy bibliotekarze każdej sieci resortowej są oczywiście członkami
stowarzyszenia. Godna to pochwały postawa społeczno-zawodowa środowiska szczycieńskiego. W swoim spełnianiu się w
zawodzie bibliotekarza odczuwają również potrzebę uczestniczenia w działalności Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
jako organizacji, której celem jest służba społeczna dla bibliotekarstwa i informacji naukowej, rozbudzanie aktywności
zawodowej oraz kształtowanie i upowszechnianie nowoczesnej myśli bibliotekarskiej. Powiem więcej - pragną w
urzeczywistnieniu tego szczytnego celu uczestniczyć w miarę swoich potrzeb i aspiracji. Z wysokim stopniem tej
przynależności mamy również do czynienia w niewielkich ośrodkach - Nidzicy (22) i Dobrym Mieście (14) oraz w gminie
Biskupiec Pomorski (7).
W związku z powiększeniem naszego województwa o Elbląg i powiat elbląski (z byłego woj.
elbląskiego) oraz powiaty - Ełk, Giżycko, Gołdap, Olecko, Pisz i Węgorzewo (z byłego woj. suwalskiego), Działdowo
(z byłego woj. ciechanowskiego), Nowe Miasto Lubawskie i Biskupiec Pomorski (z byłego woj. toruńskiego), należy mieć
nadzieję, iż w niedługim czasie sieć kół SBP się powiększy. Tym bardziej, iż w przeszłości niektóre miejscowości
(Biskupiec Reszelski, Nowe Miasto, Węgorzewo, Braniewo) pięknie wpisywały się w historię SBP naszego regionu.
Zwłaszcza koła w Biskupcu i Mrągowie naznaczone nietuzinkowymi osobowościami Haliny Bartkowskiej (w tym pierwszym)
i Wacława Gołowicza (w tym drugim). Wobec takiej spuścizny, jaką nam pozostawili, nie możemy być dziś obojętni.
- Obchody rocznic, Dzień Bibliotek i Bibliotekarza, wycieczki, prelekcje oraz formy działalności stanowiły istotny
element w działalności, która pobudzała szerszą aktywność intelektualną, zawodową i kulturalną środowiska bibliotekarskiego.
Zarząd Okręgu w Elblągu wykazał się niebywałą pomysłowością i zaangażowaniem z okazji obchodów 400-lecia Biblioteki
Elbląskiej w 2001 roku. Wystarczy powiedzieć, że wystąpił z wnioskami o odznaczenia państwowe, resortowe i naszego
stowarzyszenia dla bibliotekarzy działaczy SBP. Wszystkie zostały rozpatrzone pozytywnie. I tak:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski otrzymała Koleżanka Eugenia Korocińska,
- Srebrny Krzyż Zasługi - Koleżanki Irena Kamińska, Halina Krytenko, Ewa Sidorowicz, Lidia Szulwic, Cecylia Szymańska,
- Brązowy Krzyż Zasługi - Koleżanka Bożena Fiedów,
- Odznakę "Zasłużony Działacz Kultury" - Koleżanki Małgorzata Adamska, Bogumiła Bruniecka, Anna Karpowicz, Anna Miazek,
- Medal "W dowód uznania za zasługi dla bibliotekarstwa oraz SBP" - Koledzy Włodzimierz Martin, Daniela Bukowska, Alicja Bryksy, Jadwiga Falkenberg, Julia Nowosad, Hanna Odliwańska, Jadwiga Pawlusiewicz, Jerzy Sekulski, Zofia Szpakowska,
- Honorowa Odznaka SBP - Koleżanki Maria Brunka, Alicja Daszkiewicz, Barbara Gołąbek, Krystyna Greczycho, Krystyna Grzesiowska, Eugenia Korocińska, Czesława Łydka, Halina Milewska, Maria Obrzut, Daniela Samborska, Krystyna Sieroń.
Również na wniosek tegoż samego Zarządu Biblioteka Elbląska została wyróżniona Medalem Bibliotheca Magna-Perennisque.
Stanowi on uhonorowanie zbiorowego wysiłku i zasług bibliotekarzy elbląskich na rzecz bibliotekarstwa i czytelnictwa.
Ważnym wydarzeniem w środowisku bibliotekarskim Olsztyna była sesja poświęcona 50-leciu SBP na Warmii i Mazurach. Jej
organizatorem było koło grodu nad Łyną. W wypełnionej po brzegi sali konferencyjnej Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej
spotkali się bibliotekarze wszystkich generacji. Wśród nich były również Irena Grabowska i Wanda Dąbrowska, należące
do nielicznego wówczas grona osób, kładących solidne podwaliny pod działalność na naszym terenie Związku Bibliotekarzy
i Archiwistów Polskich. Tak się bowiem wtedy nazywało nasze stowarzyszenie (do 31.12.1953 r.). Sesja była znakomicie
przygotowana tak pod względem organizacyjnym, jak i merytorycznym. Swym terminem odbycia się (9 grudnia), nawiązała do
daty powstania pierwszego ZBiAP (21.12.1949 r.). Koleżance Elżbiecie Całkiewicz, przewodniczącej Koła i Kol. Katarzynie
Frankowiak - sekretarz oraz Kol. Barbarze Samulowskiej-Dramińskiej - skarbnik składam tą drogą słowa serdecznego uznania
i podziękowania.
Doroczne Dni Bibliotek i Bibliotekarza (wojewódzki i lokalne) miały wieloraki charakter (integracyjny,
krajoznawczo-rekreacyjny, edukacyjny) i dobrze służyły kontaktom z władzami, wymianie nowatorskich doświadczeń,
spotkaniem z wybitnymi specjalistami z zakresu wiedzy o bibliotekarstwie, literaturze, historii regionu... Także
satysfakcjonowaniu aktywu nagrodami, odznaczeniami, odznakami, listami gratulacyjnymi itp. Olsztyński zarząd okręgu,
wspólnie z kołem miejskim, zorganizował Dzień z Zielonowie (1997), Tomaszkowie (1998), Mierkach (1999), Elblągu (2000),
przygotowany wspólnie z tamtejszym zarządem okręgu w celach integracyjnych oraz w Smolajnach (2001). Corocznie odbywane
w różnych miejscowościach są dobrą okazją do poznawania piękna przyrody, zabytków i bibliotek.
Z uznaniem trzeba podkreślić współpracę niektórych kół ze sobą. I tak na przykład koło olsztyńskie przyłączyło się do
zorganizowanej przez koło w Szczytnie wycieczki do Biblioteki Śląskiej w Katowicach (10.09.1999). Jej celem było poznanie
nowoczesnej organizacji placówki oraz automatyzacji procesów bibliotecznych, ze szczególnym uwzględnieniem udostępniania
zbiorów. Zwiedzono też zamek w Pszczynie i klasztor na Jasnej Górze w Częstochowie. Organizatorzy wycieczek, podejmując
się trudu ich przygotowania, wychodzili naprzeciw potrzebom zawodowym i kulturalnym różnych środowisk bibliotekarskich.
Przodowało pod tym względem koło olsztyńskie.
Ponadto Z. O. w Olsztynie był współorganizatorem trzech konferencji. Pierwsza była związana z uroczystym otwarciem
Centrum Dokumentacji Europejskiej w Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie, druga poświęcona była obchodom 400-lecia
Biblioteki Elbląskiej, zaś trzecia była ogólnopolskim spotkaniem dyrektorów bibliotek uniwersyteckich (Olsztyn-Lidzbark
28-29.05.2001 r.).
Wreszcie w działalności kół i zarządu okręgu wystąpiła pomoc finansowa i rzeczowa dla powodzian (Morąg, Nidzica, Olsztyn,
dzieci Domu Dziecka w Zielonowie (14.05.1997) oraz pensjonariuszy Domu Starców w Olsztynie (23.05.1998 i 28.05.1999).
Wysłano także odzież i książki do Wyższej Szkoły Rolniczej w Białej Vace k/Wilna (Olsztyn 02.12.1997 i 21.03.2002).
Nowe władze okręgu
- W dyskusji nad sprawozdaniem za okres minionej kadencji zwrócono uwagę na kilka problemów, ukazanych na szerokim
tle kulturalnym, oświatowym i naukowym. Spojrzano na nie głównie przez pryzmat lady bibliotecznej (styku bibliotekarza,
czytelnika i książki), jako obiektywnego weryfikatora polityki władz państwowych i samorządowych wobec bibliotek.
Stwierdzono mianowicie, iż nadal groźnym zjawiskiem, wyniszczającym księgozbiory, jest chronicznie wysoki niedobór
środków na zakup książek i czasopism. Taki fatalny stan rzeczy powoduje pogłębianie się przepaści między potrzebami
czytelniczymi społeczeństwa a konstytucyjnym obowiązkiem ich zaspokajania przez biblioteki. Prowadzi to, co już dziś
z niepokojem obserwujemy, do katastrofy edukacyjnej na każdym jej poziomie (elementarnym, średnim i wyższym).
- Delegaci zjazdu w tajnym głosowaniu wybrali nowe władze w następującym składzie osobowym:
- Zarząd Okręgu SBP
Przewodniczący - Marian Filipkowski (Olsztyn)
I Wceprzewodniczący - Eugenia Korocińska (Elbląg)
II Wiceprzewodniczący - Katarzyna Frankowiak (Olsztyn)
Sekretarz - Barbara Ochranowicz (Olsztyn)
Skarbnik - Krystyna Kozłowska (Olsztyn)
Członkowie: Wiesława Borkowska-Nichthauser (Olsztyn), Elżbieta Całkiewicz (Olsztyn), Jadwiga Falkenberg (Elbląg), Krystyna Łunio (Bartoszyce), Irena Suchta (Olsztyn).
- Komisja Rewizyjna
Przewodnicząca - Elżbieta Borajkiewicz (Olsztyn)
Wceprzewodniczący - Antoni Olszewik (Orżyny)
Sekretarz - Krystyna Mioduszewska (Olsztyn)
Członkowie: Joanna Purzycka (Ostróda), Barbara Gołąbek (Pasłęk).
- Sąd Koleżeński
Przewodnicząca - Anna Sudoł (Olsztyn)
Sekretarz - Regina Święconek
Członek - Małgorzata Adamska
- Przyjęto także program działalności na czteroletnią kadencję 2002-2006. Zawiera on m.in.:
- Aktywny udział członków SBP w spotkaniach z kandydatami na radnych w kampanii wyborczej do samorządów terytorialnych wszystkich stopni.
- Upowszechnianie dobrych przykładów opieki władz samorządowych nad swoimi bibliotekami.
- Współpraca z mediami (radiem, telewizją, prasą).
- Rozpoczęcie prac nad słownikiem bibliotekarzy woj. warmińsko-mazurskiego.
- Szersze upowszechnienie wśród bibliotekarzy idei, celów i dorobku SBP.