Maria Grzelak

 

HURTOWNIA KSIĄŻEK
WOJEWÓDZKIEJ BIBLIOTEKI PUBLICZNEJ W OLSZTYNIE

 

Powołany 1 stycznia 1992 r. Oddział Hurtowego Zaopatrzenia w Książki został zlikwidowany 30 czerwca 2001 r. z powodu kłopotów finansowych Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej.

Lata 90. to trudny okres w dziejach bibliotek. Nastąpiło przejęcie obowiązku całkowitego ich utrzymania przez samorządy, które z powodu trudności finansowych ograniczały wydatki na kulturę. Dawne biblioteki rejonowe przestały pełnić swoje funkcje. Zmniejszyła się liczba etatów merytorycznych. Nastąpiła decentralizacja zakupu nowości wydawniczych. Pojawiło się wiele nowych wydawnictw. Załamał się dotychczasowy system dystrybucji książek. Trudności finansowe, trudności w doborze nowej wartościowej literatury i jej opracowaniu, a także trudności w dokonywaniu zakupów książkowych wynikające z interpretacji ustawy o zamówieniach publicznych sprawiły, że 80% - 90% bibliotek naszego województwa przez wiele lat korzystało z usług hurtowni książek WBP.

Hurtownia oferowała wartościowe wyselekcjonowane z bogatego rynku wydawniczego książki po cenach konkurencyjnych w stosunku do ofert wielu księgarni (ok. 20% niższych). Poza literaturą piękną dla dzieci, młodzieży i dorosłych oraz lekturami szkolnymi można było tu zakupić wydawnictwa encyklopedyczne, słownikowe, informacyjne oraz najnowsze książki z różnych dziedzin wiedzy, m.in. z historii, ekonomii, marketingu, zarządzania, filozofii, psychologii, geografii. Hurtownia promowała również literaturę fachową dla bibliotekarzy (wydawaną przez Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich i Bibliotekę Narodową) oraz literaturę regionalną.

Pracownicy hurtowni udzielali porad przy doborze książek do bibliotek - zgodnie z ich profilem i przyjętymi zasadami gromadzenia zbiorów. Wszystkie sprzedawane tytuły książek zaopatrzone były w bezpłatna wzorcową kartę katalogową z opisem bibliograficznym i klasyfikacją UKD, a w ostatnich latach również z klasyfikacją przedmiotową wg Słownika Języka Haseł Przedmiotowych Biblioteki Narodowej. Poniżej przedstawiona tabela pokazuje liczbę opracowanych tytułów książek oraz liczbę wydrukowanych wzorcowych kart dla bibliotek terenowych - klientów hurtowni. Prace były wykonywane w Dziale Gromadzenia i Opracowania Zbiorów.

Rok	Liczba opracowanych tytułów książek	Liczba wydrukowanych kart wzorcowych
2001-07-31 (I półrocze)	1 251	7 780
2000	3 040	25 534
1999	2 770	22 325
1998	2 609	28 881
1997	2 388	24 092
1996*	1 888	24 279
1995	1 553	21 588
1994	1 785	20 469
1993	1 115	15 200
1992	966	8 028
Razem	19 365	198 176

* do 1996 roku wydruk kart odbywał się na Robotronie, od 1997 r. - wydruk komputerowy

Od roku 1993 wprowadzono do sprzedaży różnego rodzaju druki biblioteczne, które od razu znalazły wielu odbiorców. W celu usprawnienia zakupu oraz w celu sprostania zapotrzebowaniu bibliotek można było składać drogą telefoniczną lub pisemnie dezyderaty, z tej możliwości skorzystało wiele osób odpowiedzialnych za zakup w terenie.

Książki i druki można było kupić w siedzibie hurtowni lub zamówić bezpłatny dowóz do biblioteki, gdy planowany jednorazowy zakup przekraczał 500 zł. Rozliczenia finansowe odbywały się przelewem w terminie 14 dni od daty zakupu na podstawie rachunków.

Poniższa tabela przedstawia sprzedaż książek w woluminach i liczbę wyjazdów terenowych pracowników hurtowni.

Rok	Liczba sprzedanych książek w woluminach	Liczba wyjazdów
2001 (I półrocze)	11 493	45
2000	29 440	117
1999	24 063	117
1998	27 078	119
1997	27 289	74
1996	25 348	70
1995	29 681	71
1994	38 602	78
1993*	33 710	77
1992	14 490	61
Razem	261 194	829

* w latach 1993 - 1995 - duże, hurtowe zakupy bibliotek szkolnych(uzupełniano lektury i księgozbiory podręczne)

W ciągu jednego wyjazdu odwiedzano dwie, trzy, a niekiedy i cztery biblioteki. Częste wyjazdy hurtowni wzmacniały kontakty między Wojewódzką Biblioteką Publiczną a bibliotekami terenowymi, które tą drogą często przekazywały swoje problemy i potrzeby.

Odbiorcami hurtowni były także liczne biblioteki szkolne (szczególnie w początkowym okresie), wojskowe, domy kultury oraz klienci indywidualni - w siedzibie oddziału i na kiermaszach organizowanych w czasie imprez kulturalnych.

Hurtownia książek - powołana z myślą o bibliotekach publicznych naszego województwa - spełniła swoje zadanie.

W ramach dalszej pomocy merytorycznej Wojewódzka Biblioteka Publiczna już jesienią organizuje warsztaty wyjazdowe na temat gromadzenia i opracowania zbiorów. Swoimi doświadczeniami dzielić się będą pracownicy GOZ.