Elżbieta Maruszczak
WOJEWÓDZKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA
ZAPRASZA DO WSPÓŁPRACY PRZY REALIZACJI PROGRAMÓW
WSPÓŁFINANSOWANYCH ŚRODKAMI POMOCOWYMI
Wiele się obecnie pisze na temat konieczności wychodzenia naprzeciw potrzebom społecznym, przy czym społeczeństwo powinno być coraz bardziej otwarte, doinformowane i najlepiej posiadać umiejętności (najróżniejsze) a w przypadku ich braku - umieć poszerzać własne kwalifikacje i wykazywać się inicjatywą oraz mieć pozytywne nastawienie do życia. Trudno osiągnąć taki stan, gdy brak pieniędzy na zaspokojenie podstawowych potrzeb, a infrastruktura instytucji publicznych jest mizerna i jeszcze musi na siebie zarabiać. Coraz częściej mówi się o konieczności równości szans wszelakich dla wszystkich, szczególnie w środowiskach defaworyzowanych. Dostęp do informacji, nowoczesnych technologii a także miejsc do pracy i odpoczynku powinien mieć każdy - nieodpłatnie. Tylko skąd wziąć pieniądze na taką idealną sytuację?
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie wykorzystuje w tym celu z dużym powodzeniem możliwości tkwiące w konkursach i programach pomocowych ogłaszanych przez różne instytucje i organizacje. Otrzymane fundusze na konkretne działania wykorzystane zgodnie z zatwierdzonym planem pozwalają na poszerzenie oferty usługowej WBP skierowanej do mieszkańców oraz rozbudowę bazy bibliotecznej, która z kolei zwiększa możliwości nasze i placówek z nami współpracujących.
Pisane przez nas programy są najczęściej łatwe do powielenia na innym terenie, a przystosowane do konkretnych lokalnych warunków niewielkimi modyfikacjami, mają duże szanse na zdobycie środków pomocowych. Poniżej podaję krótki opis realizowanych przez WBP w Olsztynie projektów. Zainteresowane biblioteki zapraszamy do współpracy i prosimy o kontakt pisemny, telefoniczny bądź pocztą elektroniczną na adres:
| Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie ul. 1 Maja 5 10-117 Olsztyn tel. (0-89) 527 90 51 fax (0-89) 527 93 31 e-mail: wbp@wbp.olsztyn.pl |
Internet dla wsi, gminy, miasta i województwa
współfinansowanie: Fundacja im. Stefana Batorego
termin realizacji: lata 1997 - 1998
współrealizatorzy: Centrum Edukacji Bibliotekarskiej, Informacyjnej i Dokumentacyjnej (wtedy: Centrum Ustawicznego Kształcenia Bibliotekarzy) w Warszawie - Filia w Olsztynie, Liceum Ogólnokształcące nr II w Olsztynie, Liceum Ogólnokształcące nr VI w Olsztynie, Miejski Ośrodek Kultury w Olsztynie, Centrum Francusko-Polskie Cotes d'Armor w Olsztynie, Samorządowy Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Jonkowie, Szkoła Podstawowa w Nowym Kawkowie.
opis programu: W projekcie uczestniczyli mieszkańcy Olsztyna i całego województwa olsztyńskiego. Projekt w szczególności adresowany był do dzieci i młodzieży nie mającej dotychczas dostępu do komputera w ogóle i do Internetu, a także do osób niepełnosprawnych i poszukujących pracy. W ramach projektu prowadzono szkolenia stacjonarne w pracowni komputerowej WBP dla uczniów szkół średnich Olsztyna, podczas których kształtowano umiejętności korzystania z Internetu: wyszukiwania informacji, korzystania z poczty elektronicznej i tworzenia stron www. Wydawano wirtualne czasopismo, udostępniano miejsce na konta poczty elektronicznej i serwisy internetowe uczestników.
PLACCAI
(Public Libraries as Centers for Culture and Information
Biblioteki publiczne jako centra kultury i informacji)
współfinansowanie: PHARE
termin realizacji: lata 1998 - 1999
współrealizatorzy: Program został zainicjowany przez Sejmik Samorządowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego (wtedy jeszcze województwa olsztyńskiego) oraz Sejmik Samorządowy Województwa Halland. W programie brały udział ze strony polskiej biblioteki publiczne województwa warmińsko - mazurskego: Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie, Miejska Biblioteka Publiczna w Bartoszycach, Miejsko - Gminna Biblioteka Publiczna w Morągu, Samorządowy Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Jonkowie. Ze strony szwedzkiej udział w projekcie brały: Biblioteka Województwa Halland, Miejska Biblioteka w Halmstad, Biblioteka Miejska w Kungsbacka, Biblioteka Miejska w Laholm, Biblioteka Gminna w Unnaryd.
opis programu: Celem programu było uaktywnienie działalności istniejących bibliotek w Polsce północno - wschodniej poprzez rozszerzenie ich funkcji jako centrów kulturalnych i ośrodków informacji lokalnej. Dzięki włączeniu bibliotek do ogólnoświatowej sieci Internet pojawiła się możliwość zaspokajania różnorakich potrzeb szerokiego grona czytelników - młodzież kontaktowała się z rówieśnikami w innych krajach, bezrobotni szukali pracy, a liczne grono mieszkańców miast i wsi poszukiwało interesujących ich informacji. Stworzyło to potrzebę szkolenia bibliotekarzy realizujących projekt w zakresie automatyzacji, co zaowocowało intensywnym kursem komputerowym realizowanym przez WBP.
Polskie biblioteki biorące udział w programie czerpały wzorce z bibliotek w Szwecji, które już od wielu lat stanowią centra wydarzeń kulturalnych. Nie są one tylko wypożyczalniami książek, ale są również miejscami przedstawień teatralnych, spotkań, słuchania muzyki dla dzieci, młodzieży i dorosłych.
Realizacja założeń projektu oraz wypracowane metody pracy były omawiane szeroko podczas seminariów, warsztatów i spotkań. Podsumowania dokonano na międzynarodowej konferencji 29.09 - 01.10.1999 r. w Starych Jabłonkach k. Olsztyna - "Biblioteki publiczne jako centra kultury i informacji". Wyczerpujące informacje na temat programu oraz szczegółowe sprawozdania z realizacji zadań można znaleźć na stronie internetowej utrzymywanej przez WBP w Olsztynie pod adresem http://www.placcai.pl.
Komputerowe szkolenia wyjazdowe
współfinansowanie: Open Society Institute Budapest
termin realizacji: lata 1999 - 2000
współrealizatorzy: Miejska Biblioteka Publiczna w Bartoszycach, Iławskie Centrum Kultury, Sportu i Turystyki MBP w Iławie, Miejska Biblioteka Publiczna w Morągu, Miejska Biblioteka Publiczna w Biskupcu, Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Miłomłynie, Miejska Biblioteka Publiczna w Jezioranach.
opis programu: Odbyło się 14 wyjazdów mikrobusem WBP (kierowca, wykładowca, asystent) ze sprzętem (5 komputerów PC, laptop, telefon komórkowy z dostępem do Internetu, przenośna sieć lokalna, wideoprojektor i ekran). Biblioteki w terenie zapewniały pomieszczenie (stoliki, krzesła, dostęp do sieci elektrycznej) i werbowały uczestników, którzy później przekazywali i nadal przekazują zdobytą wiedzę i umiejętności użytkownikom bibliotek, pracownikom innych instytucji oraz prywatnym znajomym. W efekcie działanie WBP oznaczało upowszechnienie obycia z możliwościami komputera i Internetu, ułatwienie dostępu do informacji potrzebnej w środowisku lokalnym; kształtowanie umiejętności prezentowania własnych działań szerokiej rzeszy odbiorców (korzystanie z poczty elektronicznej, pokazy komputerowe, strony www), pobudzenie inicjatywy w celu poszukiwania rozwiązań problemów i zaspokajania potrzeb informacyjnych poprzez Internet.
Wirtualna Powiatowa Biblioteka Publiczna
(WPBP)
współfinansowanie: Zarząd Powiatu w Olsztynie
termin realizacji: lata 1999 -
współrealizatorzy: Zarząd Powiatu w Olsztynie wraz z Wojewódzką Biblioteką Publiczną w Olsztynie i pięcioma bibliotekami publicznymi z terenu powiatu olsztyńskiego: MBP w Barczewie, MBP w Biskupcu, MGBP w Dobrym Mieście, MBP w Jezioranach, BPMiG w Olsztynku.
opis programu: Zgodnie z ustaleniami Zarząd Powiatu w Olsztynie zobowiązał się do przekazywania corocznie funduszy na pokrycie kosztów realizacji zadań WPBP dla odpowiednich bibliotek zgodnie z zawartymi umowami, nieodpłatnego użyczenia bibliotekom sprzętu komputerowego i odpowiedniego oprogramowania oraz przekazywania pozostałym partnerom wszelkich informacji potrzebnych do realizacji zadań WPBP.
Jako partner i koordynator programu Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie zobowiązała się do:
1. udostępniania w formie wypożyczeń międzybibliotecznych materiałów służących obsłudze potrzeb informacyjnych, edukacyjnych i samokształceniowych dla wszystkich grup czytelniczych, zwłaszcza dokumentujących dorobek kulturalny, naukowy i gospodarczy powiatu olsztyńskiego ze zbiorów WBP w Olsztynie,
2. sprawowania nadzoru merytorycznego w zakresie zadań realizowanych przez miejskie, miejsko-gminne i gminne biblioteki publiczne powiatu poprzez:
- prowadzenie szkoleń poszerzających kwalifikacje pracowników bibliotek sieci powiatowej oraz przygotowujących ich do realizacji zadań WPBP,
- koordynowanie działań zmierzających do utworzenia komputerowego katalogu zbiorów bibliotecznych bibliotek sieci powiatowej,
- wykonanie prac związanych z automatyzacją bibliotek realizujących zadania wirtualnej powiatowej biblioteki publicznej - doradztwo i pomoc informatyczna;
3. prowadzenia działalności informacyjnej,
4. aktualizacji informacji o powiatowej sieci bibliotek publicznych w oparciu o dane źródłowe przygotowane przez odpowiednie podmioty.
Biblioteki publiczne z terenu powiatu olsztyńskiego, jako partnerki - realizatorki programu zostały zobowiązane do:
1. gromadzenia, udostępniania i opracowywania materiałów bibliotecznych służących obsłudze potrzeb informacyjnych, edukacyjnych i samokształceniowych, dotyczących wiedzy o regionie,
2. pełnienia funkcji ośrodka informacji biblioteczno-bibliograficznej,
3. współorganizowania obiegu wypożyczeń międzybibliotecznych, pomiędzy bibliotekami powiatu olsztyńskiego,
4. opracowywania i publikowania bibliografii regionalnych, a także innych materiałów informacyjnych o charakterze regionalnym,
5. udzielania pomocy instrukcyjno-metodycznej i szkoleniowej bibliotekom z terenu własnej gminy,
6. sprawowania nadzoru merytorycznego w zakresie realizacji przez gminne biblioteki zadań określonych w odpowiednich przepisach,
7. współdziałania z pozostałymi partnerami w zakresie zadań realizowanych w programie WPBP.
Realizacja zadań WPBP przewidywana jest na wiele kolejnych lat. Prowadzone są rozmowy z przedstawicielami pozostałych siedmiu gmin Powiatu Olsztyńskiego w sprawie ich współuczestnictwa w programie.
Computer, English, Internet
współfinansowanie: Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności za pośrednictwem Polskiej Fundacji Dzieci i Młodzieży
termin realizacji: lata 2000-2001
współrealizatorzy: Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Dobrym Mieście
opis programu: Uzupełnienie licencjonowanego oprogramowania w pracowni komputerowej WBP oraz MGBP w Dobrym Mieście, przeszkolenie nauczycieli, bibliotekarzy i wolontariuszy w zakresie użytkowania programu EuroPlus + do nauki języka angielskiego, użytkowania internetu oraz zakup podręczników i materiałów pomocniczych umożliwiło zorganizowanie kursów językowych dla dzieci z Dobrego Miasta i Olsztyna, a także zajęć indywidualnych dla kursantów oraz innych chętnych.
W małych miejscowościach gminy Dobre Miasto przeprowadzono multimedialne pokazy możliwości nauki języka angielskiego z użyciem komputera (głównie program Lingua Land) i wykorzystania internetu do własnych celów. Dzieci z tego terenu wzięły nieodpłatnie udział w zajęciach Szkoły Letniej w Olsztynie (lekcje języka angielskiego w pracowni komputerowej WBP, zwiedzanie Olsztyna, wizyty w planetarium).
Uczestnikom kursu i Szkoły Letniej zapewniono poczęstunki, transport i pomoce w nauce języka angielskiego.
Uczestnicy programu otrzymali nieodpłatnie konta poczty elektronicznej na serwerze WBP w Olsztynie.
Kluby
współfinansowanie: Open Society Instutute Budapest
termin realizacji: rok 2001
współrealizatorzy: Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Dobrym Mieście
opis programu: Program "Kluby" proponuje sposób zapewnienia okolicznym i najskromniej wyposażonym finansowo mieszkańcom Olsztyna realną możliwość użytkowania komputera.
Stanowisko komputerowe (komputer, drukarka, skaner) w, czynnym zarówno w godzinach rannych jak i popołudniowych Oddziale Literatury Dziecięcej i Młodzieżowej WBP (OLDiM), udostępniany jest nieodpłatnie członkom zorganizowanych grup - klubów i osobom indywidualnym, które wykazały się ciekawymi pomysłami i uzasadniły ich wartość w bibliotece. Powstało 6 klubów wybranych w Konkursie na Klub. Karty członkowskie uprawniają do bezpłatnego korzystania z komputera w OLDiM oraz z komputerów pracowni komputerowej. Pracownia została otwarta dodatkowo w dwa popołudnia tygodniowo.
Członkowie klubów mogą korzystać z bezpłatnych konsultacji bibliotekarzy i informatyków WBP, uczestniczyć w kształtowaniu profilu zbiorów bibliotecznych oraz brać udział w nieodpłatnych bądź bardzo tanich szkoleniach. Kluby i ich aktywni członkowie zyskali także możliwość nieodpłatnego otrzymania konta poczty elektronicznej oraz miejsca na własny serwis internetowy na serwerze WBP.
Rodzinne Kluby Weekendowe
współfinansowanie: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
termin realizacji: rok 2001
współrealizatorzy: Instytucje kultury z siedzibą w Olsztynie (rozmowy w toku)
opis programu: Projekt zatwierdzony, w fazie uzgodnień, złożony w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Program proponuje sposób zapewnienia okolicznym, w tym również najskromniej wyposażonym finansowo, mieszkańcom Olsztyna realną możliwość użytkowania komputera, nawigacji w internecie - wspólnie z rodziną i znajomymi; poszukiwanie informacji na każdy temat, a w szczególności na tematy dotyczące literatury i sztuki, historii lokalnych środowisk (miasta, dzielnicy, ulicy, szkoły, rodziny...) w źródłach pisanych i multimedialnych; możliwość zapoznania się z twórczością i osobami ciekawych ludzi (szczególnie wywodzących się lub tworzących w lokalnych środowiskach) oraz prezentację własnych osiągnięć i własnej twórczości na spotkaniach, wystawach i wernisażach organizowanych w pomieszczeniach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej, Miejskiej Biblioteki Publicznej, Centrum Polsko Francuskiego w Olsztynie, Muzeum Olsztyńskiego; możliwość poszerzenia wiedzy i umiejętności poprzez uczestnictwo w nieodpłatnych szkoleniach i pokazach multimedialnych.
BIS: Biblioteczna Informacyjna Sieć Szkoleniowa
współfinansowanie: budżet państwa, budżety samorządów różnych szczebli, środki Unii Europejskiej
termin realizacji: lata 2001 - 2002
współrealizatorzy: biblioteki publiczne z terenu województwa warmińsko-mazurskiego (planuje się 117 placówek).
opis programu: Projekt wchodzi w skład Kontraktu Wojewódzkiego dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2001 - 2002, który został po podpisaniu zatwierdzony przez Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego i Radę Ministrów. WBP w Olsztynie czeka na podpisanie umowy z Marszałkiem Województwa Warmińsko-Mazurskiego, w której zostaną określone szczegóły realizacyjne programu.
Najbardziej spektakularne przedsięwzięcie WBP w Olsztynie. Kompleksowe zabezpieczenie w sprzęt komputerowy sieci bibliotek równomiernie rozłożonej na terenie całego województwa wraz z planowanym systemem szkoleń dawnej i nowej kadry bibliotecznej - jest działaniem jednocześnie modernizującym istniejącą sieć instytucji kultury i wdrażającym nowoczesne technologie. Innowacyjny charakter projektu powodowany jest również planowanymi zintegrowanymi działaniami w zakresie wirtualnej biblioteki i Bazy Informacji Lokalnej.
Zaangażowanie do realizacji projektu zarówno instytucji kultury jak i władz lokalnych oraz łączących je nadrzędnych jednostek samorządowych i administracyjnych wpływają bardzo mobilizująco na lokalne środowiska, na ich aktywizację i motywację. Istotne jest również włączanie do projektu osób indywidualnych (szczególnie lokalnych liderów i sponsorów). Z kolei wykonywanie zadań projektu w ramach programu rządowego współfinansowanego przez instytucje Unii Europejskiej - nadaje mu rangę ponadregionalną, umożliwia zwiększanie zasięgu (zarówno terytorialnego, jak i merytorycznego).
Działania projektu BIS służą realizacji wizji i osiągnięciu celu głównego Strategii - rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmińsko-mazurskiego w jego części dotyczącej spójności społecznej, bowiem przyczyniają się do poprawy warunków życia ludności pod względem dostępu do usług edukacyjnych i kulturalnych, zbliżają do standardów życia występujących w krajach Unii Europejskiej poprzez jednakowy dostęp do technologii i informacji dla wszystkich mieszkańców niezależnie od stopnia ich zamożności.
Budowa systemu informacji lokalnej w oparciu o sieć bibliotek publicznych planowana jest w Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego w ramach szerokiej oferty usług kulturalnych - jednego z priorytetów celu strategicznego: Bogactwo dziedzictwa i kultury regionu istotnym czynnikiem rozwoju społeczno-gospodarczego.
